به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی، عضو هیئت علمی مرکز تخصصی آخوند خراسانی، در چهل و پنجمین نشست رجال پژوهی با موضوع بررسی «واژگان توصیفی مرحوم نجاشی در کتاب فهرست» که به همت گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان برگزار شد، به سبک شناسی مرحوم نجاشی در کتاب فهرست اسماء مصنفی الشیعه پرداخت و با بیان این که مرحوم نجاشی متوفی 18 جمادی الاولی سال 450 و از شاگردان شیخ مفید و سید مرتضی است، گفت: ایشان تخصصش در علم رجال است و بیش ترین استفاده را از حسین بن عبید الله غضائری کرده و ملازم استاد رجالی خود بوده است.

وی با بیان این که نجاشی در این مسیر خاصیت های ویژه ای به دست آورده که سبب شده جایگاه ویژه ای پیدا کند، اظهار کرد: ایشان نسبت به راویان تبحر خاصی پیدا کرده و همچنین به خانواده های تبارهای حدیثی شیعه در کوفه و بغداد شناخت کاملی یافته و بدین سبب است که مرحوم نجاشی در علم رجال مهارت داشته تخصصش در یک فن بوده و در این زمینه حرف نخست و نهایی را می زند.

عضو هیات علمی گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با بیان این که کتاب «فهرست اسماء مصنفی الشیعة» جایگاه ویژه ای پیدا کرده است چراکه او شاگرد ممحض عبید الله غضائری بوده، همچنان که کم تالیف بوده و بسیار بر شناسایی خانواده تبارهای حدیثی شیعه کار کرده است، خاطر نشان کرد: ایشان در نگارش خود خیلی دقت فراوانی دارد و مشغله های مرجعیت و تالیفات فراوان و درگیری های بغداد دامن گیر ایشان نشد و بعدها این موضوع در میان فقها معروف شد که کتاب رجال نجاشی از همه بالاتر است.

حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی با بیان این که در طیف فقهای میانی یعنی از قرن هشتم وقتی می بینید بین اقوال رجالی تعارض پیش می آید می گویند قول نجاشی مقدم است، بیان کرد: علامه مجلسی در مرآه العقول می گوید من بر کافی شرح نوشتم و در ادامه می گوید کتب نجاشی در اصول و جوامع روایی از همه ضبط بهتری دارد.

وی با بیان این که جایگاه ویژه نجاشی سبب شد فهرستش جلوه کند، تصریح کرد: در حقیقت نجاشی فهرست خود را بعد از فهرست شیخ طوسی تالیف کرده که این کتاب را با نگاهی به تالیفات و کتب او نوشته و عبارات را با دقت فراوان ضبط کرده که این در باب تحصیلات مرحوم نجاشی که از خانواده های حدیثی شیعه شناخت کاملی دارد سبب شده خروجی بهتری داشته باشد.

استاد ربانی بیرجندی با بیان این که در این کتاب مرحوم نجاشی می خواهد مصنفات امامیه را بیان کند، تصریح کرد: اگر در درون کتاب در فهرست اسماء مصنفین شیعه سخن گفته ولی هدف وی فقط این نبوده است و مثلا اگر چندخط درباره شیخ صدوق بحث می کند، 3 صفحه کتاب هایشان را فهرست می کند .

حجت الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی با بیان این که در قرن 5 که هجمه هایی علیه شیعه صورت گرفت عده ای چنین می گفتند که شیعه امامیه چیزی ندارد همانطور که جرجی زیدان در قرن 14 نیز چنین گفت که ما فرهنگنامه ها و کتاب های فرق ادیان را نام بردیم اما شیعه چیزی ندارد که بیان کنیم، افزود: تالیف این کتاب توسط نجاشی پاسخ محکمی به این هجمه ها بود.

وی با بیان این که ایشان با این هدف که مصنفات علمای امامیه را بیاورد اثر خود را تالیف کرد و عملا کتاب رجال نجاشی به عنوان فهرست مصنفات وارد شده است، خاطر نشان کرد: در این کتاب نجاشی وارد هر عنوان که می شود، اول همه کنیه و آبا و اجداد ایشان را بیان می کند چراکه یکی از مهمترین علوم عرب شناخت انساب بوده آنطور که تا جد 7 پیامبر و حتی بعضی راویان را نجاشی ذکر کرده اند.

حجت الاسلام ربانی با بیان این که پس از این مرحله نجاشی وارد الفاظ توصیفی شده و راوی را توثیق یا تضعیف می کند؛ سپس طبقه راوی را بیان می کند و بعد از این نیز ایشان کتاب های مشهور وی را در هر زمینه ای معرفی می کند، گفت: کتاب اصول الحدیث مرحوم عبدالهادی فضلی نوشته های مرحوم نجاشی و شیخ طوسی را در باب توثیقات جمع آوری کرده است.

شایان ذکر است؛ گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، «دوره تخصصی علوم حدیث» برگزار می کند و همچنین از مقالات علمی جهت نشر در دو فصلنامه «مطالعات اعتبار سنجی حدیث» حمایت می کند؛ متقاضیان می توانند با مراجعه به دفتر مدرسه آیت الله العظمی خوئی (ره) یا تماس به شماره 09339039220 نسبت به ثبت نام در دوره ها یا ارسال مقالات اقدام نمایند.

انتهای پیام ۳۱۳/۴۹