به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام ایمان شکیبایی در نشست معارفی نهج البلاغه بیان کرد: شایعه، ابزار ننگینی است که برای تخریب در عرصه های فردی، سیاسی، اجتماعی، نظامی، خانوادگی، اقتصادی، فرهنگی و هنری به کار گرفته می شود و ما باید با این رفتار جاهلانه برخوردی عالمانه داشته باشیم.

وی افزود: سیره و روش اهل بیت(علیهم السلام) می تواند برای ما در برابر مشکلات یک چراغ هدایت باشد.پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) می فرمایند: «إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمْ ثَقَلَینِ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا وَ لَنْ تَزِلُّوا، کِتَابَ‏ اللَّهِ‏ وَ عِتْرَتِی‏ أَهْلَ بَیتِی. من در میان شما دو چیز گران بها به یادگار می گذارم. اگر به آن دو چنگ زنید، هرگز گمراه و منحرف نمی شوید: کتاب خدا و عترتم، [یعنی] دودمانم. این دو از هم جدا نمی شوند تا در کنار حوض [کوثر] بر من وارد شوند.»لذا یکی از الگوهای موثر در زندگی ما، اهل بیت عصمت و طهارت می باشند که با الگو قرار دادن آنها بتوانیم از انحراف و گمراهی رهایی یابیم.

این محقق ادامه داد: در مساله‌ی شایعه و خبرهایی که صحت و کذب آن مشخص نیست، یکی از بهترین الگوهای عملی برای ما، نوع برخوردقرآن و اهل بیت(علیهم السلام) با این نوع موضوعات است که می‌تواند برای ما در حل مشکلات راه‌گشا باشد.قرآن کریم می فرماید:یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ جَاءَکُمْ فَاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا أَنْ تُصِیبُوا قَوْمًا بِجَهَالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلَی مَا فَعَلْتُمْ نَادِمِینَ ﴿حجرات/۶﴾ای کسانی که ایمان آورده‏ اید اگر فاسقی برایتان خبری آورد نیک وارسی کنید مبادا به نادانی گروهی را آسیب برسانید و [بعد] از آنچه کرده‏ اید پشیمان شوید. امیرالمؤمنین هم در نامه ۶٩ نهج البلاغه می فرماید:وَ لا تُحَدِّثِ النّاسَ بِکُلِّ ما سَمِعْتَ بِهِ فَکَفی بِذلِکَ کِذْبا، هر چه را شنیدی (بدون بررسی ) برای مردم بازگو مکن، که همین برای دروغگویی تو کافی است.

حجت الاسلام شکیبایی در ادامه به دو نمونه از نوع برخورد امیرالمومنین علی(علیه السلام) با شایعات اشاره نمود و افزود: در نهج البلاغه امیرالمومنین علی(علیه السلام) برای شایعه سازان از تعابیری مانند اقاویل و اشرار (خطبه۷۸) نام برده و این عمل را مورد نکوهش قرار می دهند.حضرت با شایعات برخورد عالمانه داشته اند که در ذیل به دو نمونه از آنها اشاره می کنیم:

الف: افشاگری برای شایعه کننده
یکی از راه‌کارهای موثر در قبال برخورد با شایعات، برملا کردن و افشای درون مایه‌های تزویر و گمراهی درونی شایعه است. وظیفه‌ی انسان مومن در برخورد با برخی اخبار و شایعات که برای او آشکار و واضح است این است که به افشاگری علیه آن بپردازد. لذا نمونه‌ی این عمل را در سیره‌ی امیرالمومنین در برخورد با اشعث‌بن قیس مشاهده می کنیم.
اشعث کسی است که در مجامع روایی و تاریخی از او طوری نام برده می شود که مشکلات درون حکومت زمان امام(علیه السلام) به این فرد بر می‌گردد.
«کُلُ‏ فَسَادٍ کَانَ‏ فِی خِلَافَهِ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ کُلُّ اضْطِرَابٍ حَدَثَ فَأَصْلُهُ الْأَشْعَث‏. تمام فسادها و اختلافاتی که در دوران خلافت علی (علیه السلام) به وجود آمد، ریشه آن به اشعث باز می‌گشت.»
در خطبه‌ی ۱۹ نهج البلاغه به وضوح به شخصیت مرموز اشعث و تزویرهای او اشاره شده است.لذا افرادی مانند اشعث، در صدد ضربه زدن به شخصیت اجتماعی و سیاسی امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) بر می‌آیند. اینجا علی(علیه السلام) سستی را روا نمی‌داند و در یک افشاگری بسیار زیبا و کار آمد و دقیق پرده از چهره زشت او بر می‌دارد.
اشعث در سال ۳۸قمری در مسجد کوفه بپا خواسته و نسبت به حضرت اشکال و شایعه‌ای را بیان می دارد، حضرت پس از اعتراض اشعث می فرماید: «مَا یدْرِیکَ مَا عَلَی مِمَّا لِی عَلَیکَ لَعْنَهُ اللَّهِ وَ لَعْنَهُ اللَّاعِنِینَ حَائِکٌ‏ ابْنُ‏ حَائِکٍ‏ مُنَافِقٌ ابْنُ کَافِرٍ وَ اللَّهِ لَقَدْ أَسَرَکَ الْکُفْرُ مَرَّهً وَ الْإِسْلَامُ‏ أُخْرَی فَمَا فَدَاکَ مِنْ وَاحِدَهٍ مِنْهُمَا مَالُکَ وَ لَا حَسَبُکَ وَ إِنَّ امْرَأً دَلَّ عَلَی قَوْمِهِ السَّیفَ وَ سَاقَ إِلَیهِمُ الْحَتْفَ لَحَرِی أَنْ یمْقُتَهُ الْأَقْرَبُ وَ لَا یأْمَنَهُ الْأَبْعَد. تو را به سود و زیان من چه کسی خبر داد؟ لعنت خدا و لعنت کنندگان بر تو باد، ای‌بافنده پسر بافنده، منافق کافر زاده! به خدا سوگند یک بار در زمان کفر اسیر شدی و بار دیگر در اسلام، و در هر مرتبه نه ثروتت تو را سودی داد و نه تبارت به دادت رسید. مردی که عشیره خود را به دم شمشیر بسپارد، و مرگ را به سوی آنان  کشاند، حق اوست که نزدیکانش با او دشمنی ورزند، و بیگانگان از او ایمن نباشند.»

 وی  بیان داشت: استاد حسین انصاریان در ترجمه‌ی خود ذیل همین خطبه در نهج البلاغه آورده است: «مقصود امام این است که اشعث یک بار در کفر و بار دیگر در اسلام به اسارت رفت. و این که فرمود: [عشیره خود را به دم شمشیر سپرد]، منظورش برنامه‏‌ای است که اشعث در یمامه با خالد بن ولید داشته، اشعث قوم خود را فریب داد تا خالد بر آنان هجوم کرد. از آن پس قوم اشعث او را «عرف النار» نامیدند و این سخن در نزد عرب اصطلاحی است برای آدم دغلباز.»
ب: حسن ظن داشتن به شایعه شونده

حجت الاسلام شکیبایی گفت: از جمله اموری که افراد دست به شایعه و شایعه سازی می‌زنند، تخریب و خراب کردن وجهه‌ی شخص می باشد تا از این طریق بتوانند به او ضربه زده و از او چهره‌ای منفور نزد مردم بسازنند. لذا از برخوردهای امیرالمومنین علی(علیه السلام) در برخورد با شایعه دستور به حسن ظن داشتن است، نسبت به کسی که این شایعه در مورد آن فرد بیان شده است مگر در حالتی که فرد مشهور به خطا و گناه و خصلت های بد است.امیرالمومنین علی(علیه السلام) در این مورد می فرمایند:«ضَعْ‏ أَمْرَ أَخِیکَ‏ عَلَی أَحْسَنِهِ حَتَّی یأْتِیکَ مَا یغْلِبُکَ مِنْهُ وَ لَا تَظُنَّنَّ بِکَلِمَهٍ خَرَجَتْ مِنْ أَخِیکَ سُوءاً وَ أَنْتَ تَجِدُ لَهَا فِی الْخَیرِ مَحْمِلًا.کار برادر دینی خود را به بهترین وجه آن مقرر دار تا آنکه دلیلی به دست تو آید که بر تو چیره شود و راه توجیه را بر تو ببندد و به هیچ سخنی که از برادرت برآید بد گمان مباش تا محمل خوبی برای آن توانی یافت.»

این استاد نهج‌البلاغه در پایان خاطرنشان کرد: یکی از نکات مهم با فراگیر شدن فضاهای مجازی، انتشار اخباری است که کذب یا صحت آنها مشتبه باشد و مشخص نباشد، لذا یکی از بهترین عملها در برخورد با این نوع خبرها، عمل کردن بر اساس روش و سیره‌ی معصومین(علیهم السلام) که الگوی عملی برای ما محسوب می شوند، است و سیره‌ی حضرت علی(علیه اسلام) در برخورد با شایعات افشاگری نسبت به اظهارات شایعه کننده و حسن ظن داشتن نسبت به شایعه شونده است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود.

وی از کاربران فضای مجازی خواست به جهت نزدیک شدن به زمان انتخابات حسّاس ریاست جمهوری، بدون تحقیق و اثبات مدعا به کسی بهتان نزنند و برای افراد شایعه سازی نکنند که نعوذبالله به خاطر همین قضاوت های عجولانه خَسِر الدنیا و الآخره خواهیم شد.