به گزارش خبرگزاری «حوزه» از اصفهان، مینا ابراهیم، معاون پژوهش مرکز تخصصی ام الائمه نجف آباد، در ژورنال کلاب با عنوان مقاله «جامعه شناسی زن، ازدواج و خانواده در قرآن کریم به منظور ارائه ی مدل خانوادگی قرآنی (مطالعه‌ی مفاهیم اجتماعی در قرآن کریم)»، ابتدا به معرفی روش‌شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی پرداخت و گفت: نظریه داده بنیاد عبارت است فرآیند ساخت یک نظریه مستند و مدون، از طریق گردآوری سازمان‌یافته داده‌ها و تحلیل استقرایی مجموعه داده‌های گردآوری‌شده، به‌منظور پاسخگویی به پرسش‌های نوین، در زمینه‌هایی که فاقد مبانی نظری کافی برای تدوین هرگونه فرضیه و آزمون آن هستند.

استاد حوزه خواهران در مورد انگیزه و هدف نظریه داده بنیاد، گفت: انگیزه اصلی از معرفی این تئوری، رسیدن به مرحله‌ای از شناخت در مورد موضوع مورد مطالعه است که ما را قادر می‌سازد نظریه‌ای را که ساخته‌ایم بر اساس داده‌های واقعی استحکام بخشیم و هدف اصلی، یافتن روشی برای تولید نظریه در حین یک فعالیت تحقیقاتی است.

ابراهیم ادامه داد: این تئوری‌ها، از طریق جمع‌آوری سیستماتیک داده‌های تجربی و تجزیه و تحلیل آن‌ها کشف و توسعه داده می‌شوند.

وی اشاره کرد: جمع‌آوری اطلاعات و بسط نظریه، ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند روند تحقیق با یک حوزه مطالعاتی شروع گردیده و به‌تدریج، موارد مرتبط پذیرا می‌گردند.

ابراهیم، مراحل نظریه داده بنیاد و توسعه مدل را مطرح کرد و گفت: در روش شناسی نظریه داده بنیاد، کشف یا تولید نظریه بر مبنای حقایق و واقعیات موجود و از طریق جمع‌آوری نظام‌مند داده‌ها و با مدنظر قرار دادن کلیه جوانب بالقوه مرتبط با موضوع تحقیق، صورت می‌گیرد.

وی افزود: داده‌های جمع‌آوری شده برای سیر تکاملی خود، تا رسیدن به تئوری؛ مراحلی را طی می‌کنند. تحلیل داده‌هایی که به‌منظور تکوین نظریه گردآوری می‌شوند، با استفاده از «رمزگذاری نظری» انجام می‌شود. در این شیوه، ابتدا رمزهای مناسب به بخش‌های مختلف داده‌ها اختصاص می‌یابد. این رمزها در قالب «مفهوم» تعیین می‌شوند که آن را «رمزگذاری باز» می‌نامند، سپس پژوهشگر با اندیشیدن در مورد ابعاد متفاوت این مقوله‌ها و یافتن پیوندهای میان آن‌ها به «رمزگذاری محوری» اقدام می‌کند.

وی به نکات مهم در جریان رمزگذاری و راه‌حل تئوری سازی پرداخت و در ادامه مراحل اجرای تحقیق را مطرح کرد و گفت: مرحله اول: تعیین موضوع (واژه‌شناسی) است که با مثال توانمندسازی آن را توضیح داد.

ابراهیم، مرحله دوم اجرای تحقیق را جمع‌آوری داده‌ها و مرحله سوم: کدگذاری باز، مرحله چهارم: کدگذاری محوری، مرحله پنجم: کدگذاری انتخابی. و مرحله ششم را مدل‌سازی بیان کرد و به تشریح هر کدام پرداخت.

وی در پایان گفت: این مقاله روش آن داده بنیاد است، ولی توضیحی در مورد روش بیان نشده است و این از الزامات است تا خواننده بداند محقق از چه روشی به این نتیجه رسیده است.

گفتنی است، ژورنال کلاب با عنوان مقاله «جامعه شناسی زن، ازدواج و خانواده در قرآن کریم به منظور ارائه مدل خانوادگی قرآنی (مطالعه‌ی مفاهیم اجتماعی در قرآن کریم)» به میزبانی مدرسه علمیه خواهران زهرائیه نجف‌آباد و با مشارکت گروه پژوهشی شهید فخری زاده شامل مدارس علمیه حضرت نرجس یزدانشهر، الزهرا (س) گلدشت، فاطمیه نجف‌آباد، کوثر تیران، فاطمة الزهرا (س) ویلاشهر برگزار شد.