به گزارش خبرگزاری حوزه، رهبر معظم انقلاب در پیامی به مناسبت چهلمین روز شهادت جمعی از هممیهنان، سرداران با کفایت نظامی و نیز دانشمندان برجسته هستهای کشور توسط رژیم خبیث و جنایتکار صهیونی ضمن تأکید مجدد بر اهمیت و ضرورت حفظ وحدت و انسجام ملی در مواجهه با دشمن، هفت تکلیف راهبردی را مورد توجه ویژه قرار دادند که از آن جمله تلاش در جهت هدایت معنوی و نورانی کردن دلها و توصیه به صبر و سکینه و ثبات مردمی و همچنین حفظ شور و شوق و شعور انقلابی بهخصوص در میان نسل جوان است که اتفاقاً مخاطب خاص این تکالیف نیز روحانیون هستند.
با نگاهی اجمالی به محتوای این پیام میتوان به اهمیت توجه به اقتضائات جنگ روایتها با رویکرد حفظ و تقویت شور انقلابی ملت و البته تأکید بر صبر و پایمردی در برابر دشمن پی بُرد.
ایجاد خط روایت با هدف کنشگری مؤثر
در همین راستا باید به یک نکته کلیدی نیز توجه داشت و آن هم اینکه ایجاد خط روایت از جمله الزامات کنشگری مؤثر در چنین نبرد به غایت سخت، پیچیده و نفسگیری است، چه آنکه خط روایت زمانی شکل میگیرد که پیش از هر چیز دیگری، نسبت خودمان و جبهه گفتمانی خودمان را با نقطه عطف موجود در جنگ روایت ها دریافته و به رویدادها بر اساس نوع نگاه انتخابی خودمان بنگریم و به تحلیل آن ها بپردازیم.
بهره گیری از هنر و رسانه برای تبیین اهداف و آرمانها
نکته ای که دکتر مهدی اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه امام صادق(ع) نیز آن را مورد توجه و تأکید قرار داد و گفت: اگر خط روایت خودمان را داشته باشیم و دچار سردرگمی نشویم آن وقت می توانیم در مسیر تقویت روایتهای اصیل و مستند گام برداریم و در همین راستا به طور خاص نسبت به بازگویی تاریخ انقلاب اسلامی از ابتدا تاکنون و از جمله همین قضایای جنگ ۱۲ روزه اهتمام بورزیم.
وی همچنین افزود: تبیین مستمر اهداف، آرمانها، و دستاوردهای انقلاب اسلامی با بهره گیری هوشمندانه از ابزار هنر و رسانه، همچنین تمرکز بر ترویج الگوهای ایثار و مقاومت از جمله مهم ترین بایسته ها در این جهت است، ضمن آن که ما به هیچ وجه نباید از اهمیت و ضرورت ارائه تحلیلهای عمیق و مستدل به مخاطب امروزی غافل شویم چرا که این مهم لازمه مقابله صحیح و اثرگذار با روایتهای تحریفشده و وارونه دشمن می باشد.
مدرس دانشگاه با بیان این که بی شک درک پیچیدگیهای جنگ روایتها بدون شناسایی دقیق راهبردها، ابزارها و اهداف دشمن در این حوزه امکان پذیر نیست، خاطرنشان کرد: به عقیده بنده در راستای لبیک به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر تزریق بیش از پیش شور و شعور انقلابی در میان ملت به خصوص نسل جوان همچنان نیازمند توجه به اصل آموزش سواد رسانهای هستیم چرا که به هر حال ارتقای سطح سواد رسانهای جامعه برای تشخیص اخبار صحیح از شبهه و تحلیل محتوای رسانهها یک امر غیرقابل انکار به شمار می رود، ضمن آن که در مسیر تبیین بصیرتافزا نیز از جمله ضرورت ها محسوب می شود.
انواع و اقسام روایت ها
دکتر مهدی عباس زاده، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی نیز با بیان این که روایت دارای انواع و اقسام مختلف و متنوعی است، ابراز داشت: در ازای هر رخداد اجتماعی، اقتصادی، اداری، حقوقی، اخلاقی، سیاسی، نظامی و …، ممکن است روایت یا روایتهایی وجود داشتهباشند.
وی افزود: همچنین روایت گاه برای دیگران است و گاه برای خودمان؛ در واقع، آنچه اهمیت بیشتری دارد، روایت رخداد برای دیگران است، هرچند گاه پیش میآید که انسان رخدادی را برای خودش هم روایت کند. روایت رخداد برای دیگران میتواند به درجات مختلفی جذابیت داشتهباشد یا نه. عوامل مختلفی در جذابیت روایتها دخیلاند، از جمله کاربست شیوهها و فنون روزآمد و مؤثر روایتگری، نامتعارف بودن و غیر کلیشهای بودن روایت، اهمیت رخداد روایتشده بهطور کلی، ربط شخصی و وجودی آن به افراد یا گروهها، منفعت معنوی یا مادی آن برای دیگران و … علاوه بر اینها، روایت گاه صادق است، گاه کاذب و گاه آمیخته با کذب که به هر یک در جای خود باید توجه داشت.
مهم ترین اهداف در جنگ روایتها کدام است؟
وی همچنین گفت: جنگ روایت ها به معنای تعارض و تقابل روایتهای مختلف از یک رخداد بهمنظور دستیابی به اهداف خاص سیاسی، نظامی و حتی فرهنگی یا اجتماعی است و طبعاً در چنین نبردی، افراد، تشکلها، سازمانها و یا دولتها تلاش می کنند تا از طریق رسانهها و با اطلاعات خاصی که در آنها انتشار میدهند، روایت خود را منطبق با یا کاملاً نزدیک به رخداد موردنظر معرفی کنند و بر روایتهای دیگر از آن رخداد غلبه کنند تا کنترل اذهان و افکار عمومی جامعه هدف را به دست بگیرند.
عباس زاده تأکید کرد: بنابراین به خوبی متوجه می شویم که «رسانه و بهویژه فضای مجازی»، «اطلاعات و محتواها»، و «اذهان و افکار عمومی»، سه عامل تعیینکننده در جنگ روایتها هستند. البته باید توجه داشت که مردم به مثابه مخاطبان اصلی جنگ روایتها، صرفاً پذیرنده روایتها نیستند، بلکه از طریق اعتراضات، جنبشهای اجتماعی و یا خلق محتوا در شبکههای اجتماعی، گاهی نیز به تولیدکننده روایت تبدیل می شوند.
جنگ روایت ها گونه ای از جنگ شناختی است
وی با بیان این که جنگ روایتها گونه مهمی از جنگ شناختی به شمار می رود، گفت: جنگ شناختی، نبردی است که ذهن و قوه ادراک انسان را هدف قرار داده، با مدیریت و مهندسی افکار، روایتها و هیجانات مردم و جوامع میکوشد باورها، گرایشها و کنشهای جامعه هدف را به نفع طرف متخاصم تغییر دهد.
وی اضافه کرد: نکته حائز اهمیت دیگر این که در جنگ روایتها، کلانروایتها و خردهروایتها چندان از سنخ علمی یا فلسفی نیستند، بلکه عمدتاً از سنخ سیاسی، فرهنگی و یا اجتماعی هستند، ضمن آن که باید توجه داشت در جنگ روایتها، اولاً کلانروایتها بیاهمیت نیستند، بلکه کاملاً مؤثر هستند و در ثانی خردهروایتها اساساً جدا از کلانروایتها تعیین و تعریف نمیشوند، بلکه در ارتباط تنگاتنگ با آنها هستند.
عباس زاده همچنین بیان داشت: در جنگ روایتها، هرگونه خردهروایتی، نسبتی با یک کلانروایت دارد و در ذیل آن جای میگیرد. در واقع در جنگ روایتها، کلانروایت، روایتی جامع و کلی است که خطوط و مسیر اصلی خردهروایتهای ذیل آن را ترسیم میکند. بر این اساس، نه فقط جنگ روایتها بلکه جنگ فراروایتها هم مطرح است و نباید این نکته مبنایی و مهم را از نظر دور داشت.
انتهای پیام
نظر شما