چهارشنبه ۱۶ مهر ۱۴۰۴ - ۱۵:۱۶
افول فرهنگی آمریکا و شی‌انگاری زن؛ پیامدهای خودشی‌انگاری و بحران اخلاقی در جوامع غربی است

حوزه/ هاشم‌نیا با اشاره به ریشه‌های فرهنگی و تاریخی شی‌انگاری زنان در جوامع غربی، اظهار داشت: این روند که از دوران رنسانس آغاز شد، نه تنها منجر به نهادینه شدن نگاه شی‌وار به زنان در غرب شد، بلکه آثار خودشی‌انگاری و بحران اخلاقی گسترده‌ای را در این جوامع بر جای گذاشت و به مرور به جوامع شرقی و فرهنگ ما نیز سرایت کرد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، جمیله هاشم‌نیا، پژوهشگر علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی، در نشست تخصصی «ابعاد پنهان افول آمریکا؛ جایگاه زن میان انسانیت و شی‌انگاری» در سالن همایش دانشگاه علوم اسلامی رضوی، به بررسی ریشه‌ها، پیامدها و آثار شی‌انگاری زن در جوامع غربی پرداخت و بر ضرورت آگاهی‌بخشی به نسل جوان برای مقابله با این بحران فرهنگی تأکید کرد.

ریشه تاریخی شی‌انگاری زن

هاشم‌نیا با اشاره به پیشینه تاریخی این پدیده، گفت: ریشه‌های شی‌انگاری زن به دوران رنسانس بازمی‌گردد؛ دوره‌ای که تفکر حذف خدا و نهادینه‌سازی استثمار زنان توسط طبقات ثروتمند شکل گرفت. هدف این طبقه، کنترل و بهره‌برداری از زنان و ایجاد تصویری ذهنی از آنان به‌عنوان ابزاری برای تأمین منافع خود بود.

وی افزود: به نقل از ویل دورانت در کتاب «تاریخ تمدن»، زنان اروپایی پیش از رنسانس لباس‌های پوشیده می‌پوشیدند و حضور زنان اشراف در انظار عمومی بسیار محدود بود. تغییر نگرش فرهنگی در غرب پایه‌های شی‌انگاری و جنسی شدن زن را نهادینه کرد و به سایر جوامع نیز سرایت یافت.

پژوهشگر علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی با ارائه آمارهای رسمی و معتبر، وضعیت فرهنگی و اجتماعی آمریکا اظهار داشت: روزانه هزار دختر نوجوان مادر می‌شوند،هزار و سیصد و شش دختر نوجوان سقط جنین انجام می‌دهند،چهار هزار و دویست و نوزده نوجوان به بیماری‌های مقاربتی مبتلا می‌شوند،پانصد پسر نوجوان مصرف مواد مخدر را آغاز می‌کنند و هزار نوجوان مصرف مشروبات الکلی را شروع می‌کنند،صد و سی و پنج هزار نوجوان روزانه به مدارس می‌روند و سه هزار و ششصد و ده نفر مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند،دو هزار و دویست نوجوان مدرسه را ترک می‌کنند و هفت نفر کشته می‌شوند و شش نوجوان روزانه اقدام به خودکشی می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: افزایش تولد نامشروع در آمریکا بین سال‌های ۱۹۶۰ تا ۱۹۹۷ بیش از ۵۱۱ درصد بوده است. این بحران گسترده باعث شد دولت آمریکا قوانینی برای ترویج عفاف تصویب و بودجه‌های کلانی را برای مقابله با آن اختصاص دهد.

هاشم‌نیا در تعریف علمی شی‌انگاری گفت: شی‌انگاری زن به معنای برجسته شدن بعد جسمی او و نادیده گرفتن بعد روانی، فضایل و شخصیت انسانی‌اش است؛ این فرآیند باعث خودشی‌انگاری زنان می‌شود؛ یعنی زن خود را تنها مجموعه‌ای از اجزای بدن می‌بیند و ارزش‌های انسانی و معنوی خود را فراموش می‌کند.

وی افزود: خودشی‌انگاری پیامدهای فردی و اجتماعی گسترده‌ای دارد، از جمله اضطراب، افسردگی، کاهش عزت نفس، نارضایتی از بدن، اختلالات تغذیه‌ای، کاهش تمرکز و فقدان آگاهی درون‌بینانه است .

پژوهشگر علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی با اشاره به پژوهش‌های علمی جدید توضیح داد: مطالعات با دستگاه ام‌آرآی نشان می‌دهد وقتی مردی زنی با پوشش بدن‌نما می‌بیند، بخش مغز مرتبط با پردازش اشیا فعال می‌شود، نه بخش مربوط به انسان‌ها. این پدیده نشان‌دهنده شی‌انگاری زن و پذیرش خشونت یا تعدی نسبت به او به‌عنوان امری طبیعی است.

وی اضافه کرد: شی‌انگاری زن باعث انکار فاعلیت، احساس مالکیت و بی‌توجهی به احساسات و حقوق زنان می‌شود. این فرآیند حتی بر نگرش فرزندان نسبت به والدین نیز تأثیر می‌گذارد و موجب می‌شود فرد والدین یا دیگران را صرفاً ابزاری برای تأمین نیازهای خود ببیند.

هاشم‌نیا به تحقیقات گسترده محققان غربی اشاره کرد: «کتاب «Self-Objectification in Women» و مقالات مارتان بام، فردریکسون و رابرتس روند شکل‌گیری خودشی‌انگاری زنان و پیامدهای آن را بررسی می‌کند. این پژوهش‌ها نشان می‌دهد خودشی‌انگاری نوعی کنترل درونی‌شده است که اجتماعی‌سازی افراد در فرهنگ سلطه، منجر به استعمار ذهن زنان و کاهش قدرت و انعطاف فکری آنان می‌شود.

وی ادامه داد: شی‌انگاری جنسی زنان و برجسته شدن بعد جسمی آن‌ها باعث می‌شود زنان حتی در مواجهه با خطرات جسمی، مانند جراحی‌های زیبایی پرخطر، از انجام آن‌ها اجتناب نکنند، چرا که بعد جسمی برایشان اولویت دارد.

راهکارها و ضرورت آگاهی‌بخشی

پژوهشگر علوم قرآن و حدیث دانشگاه علوم اسلامی رضوی تأکید کرد: مقابله با بحران شی‌انگاری و خودشی‌انگاری نیازمند بازگرداندن مفهوم عفاف و آموزش خودشناسی به زنان و دختران است. معرفی مطالعات غربی در زمینه عفاف و خودشی‌انگاری به جوانان داخلی می‌تواند در اصلاح نگرش‌ها و کاهش گرایش به افکار غربی مؤثر باشد.

وی افزود: مطالعه کتاب‌ها و مقالات علمی غربی، آشنایی با پژوهش‌های دانشگاهی و بازخوانی آموزه‌های اسلامی درباره عفاف و خودشناسی، نسل‌های جدید را نسبت به پیامدهای شی‌انگاری و خودشی‌انگاری آگاه کرده و زمینه پیشگیری از بحران‌های مشابه در جامعه ما را فراهم می‌کند.

انتهای پیام/

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha