به گزارش گروه ترجمه خبرگزاری «حوزه»، «ماتیلد فو»، مدیر بخش حمایت و پشتیبانی در شورای نروژی پناهندگان در سودان، گفت: آنچه در شهر فاشر در جریان است، یک فاجعه انسانی بیسابقه و کارزار نابودی برنامهریزیشده و عامدانه علیه غیرنظامیان به شمار میرود.
وی تأکید کرد که این شهر بیش از هجده ماه است در محاصرهای خفهکننده قرار دارد که موجب گرسنگی شدید ساکنانش شده، تا جایی که بسیاری برای زنده ماندن ناچار به خوردن غذای حیوانات شدهاند؛ در حالی که غیرنظامیان حتی در مکانهای پناهگیری یا هنگام نماز نیز هدف بمباران و حمله قرار میگیرند.
عضو سازمان نروژی در گفتوگویی تصویری با پایگاه خبری «عربی۲۱» افزود: آمار دقیق کشتهشدگان در سراسر سودان همچنان نامعلوم است، زیرا جنگ ادامه دارد، ارتباطات قطع شده و نظام بهداشتی کشور فروپاشیده است. بسیاری از مردم در سکوت میمیرند، نه تنها بر اثر گلوله و بمباران، بلکه به دلیل گرسنگی، سوءتغذیه و بیماریهای واگیردار.
مدیر بخش حمایت شورا همچنین تأکید کرد: جامعه بینالمللی مسئولیت بزرگی در وخامت اوضاع دارد؛ زیرا سودان در میان یکی از بدترین بحرانهای انسانی جهان تنها رها شده است. بیش از ۳۰ میلیون نفر به کمک نیاز دارند، ۲۵ میلیون نفر از گرسنگی رنج میبرند، و در حالی که نیاز روزبهروز افزایش مییابد، واکنش جهانی با کسری تأمین مالی بیش از ۷۰ درصدی روبهروست.
«فو» خواستار اقدامی فوری سیاسی و انسانی برای توقف جنگ، تأمین گذرگاههای امن بشردوستانه و تضمین انتقال ایمن کاروانهای امدادی شد و هشدار داد که زمان در حال اتمام است، و فاشر اکنون به نماد ناکامی جهان در حمایت از غیرنظامیان بدل شده است.
متن کامل گفتوگوی «ماتیلد فو»، مدیر بخش حمایت و پشتیبانی در شورای نروژی پناهندگان در سودان با عربی۲۱ به شرح زیر است:
شدت فاجعه انسانی در فاشر تا چه اندازه است؟
آنچه اکنون در فاشر میگذرد چیزی جز کارزار نابودی عامدانه علیه غیرنظامیان نیست. پس از بیش از هجده ماه محاصره سنگین و خشن، شهر با گرسنگی و فشار شدید مواجه شده است. هزاران نفر ناچارند ماهها غذای حیوانات بخورند تا زنده بمانند. مردم در تمام این مدت هدف بمبارانهای پیدرپی بودهاند و حتی در پناهگاهها و هنگام عبادت نیز مورد حمله قرار گرفتهاند، بیهیچ تمایزی میان زن، مرد یا کودک.
در روزهای اخیر، شدت خشونت به شکل هولناکی افزایش یافته است. غیرنظامیان هنگام تلاش برای پناه گرفتن یا فرار به مناطق امنتر – مانند شهر «طویله» که ۶۰ کیلومتر از فاشر فاصله دارد و تنها مقصد نسبتاً امن در اطراف بهشمار میرود – عمداً هدف قرار گرفتهاند.
آیا آمار یا برآوردی از شمار قربانیان در فاشر و در کل سودان وجود دارد؟
متأسفانه هنوز شمار واقعی کشتهها در این جنگ بیرحمانه مشخص نیست. از زمان آغاز درگیریها بیش از دو سال و نیم گذشته، اما هیچ نهاد رسمی یا مستقل نتوانسته آماری دقیق از تلفات ارائه کند؛ دلایل گوناگونی وجود دارد: سودان کشوری پهناور است و نیمی از جمعیت آن بهدلیل قطع ارتباطات و اینترنت عملاً در انزوا بهسر میبرند، بنابراین گزارش مرگومیر تقریباً ناممکن است. بسیاری از فجایع در خفا رخ میدهد و رسانهها یا سازمانها از آن بیخبرند.
نظام بهداشتی کشور فروپاشیده و زیرساخت بیمارستانها و درمانگاهها ویران شده است، بنابراین نه ثبت آمار ممکن است و نه درمان مؤثر.
مرگ نهفقط از گلوله و بمباران، بلکه از گرسنگی، بیماریهای واگیردار و سوءتغذیه میآید. هزاران نفر در سکوت جان میسپارند، چون به خدمات درمانی، سرپناه یا حتی محافظت در برابر سرما و باران دسترسی ندارند.
از این رو برآورد دقیق ممکن نیست. تحقیقات مستقل چند ماه پیش شمار قربانیان را بیش از ۱۰۰ هزار غیرنظامی اعلام کردهاند، اما احتمالاً این رقم اکنون بسیار بیشتر است.
شاخصهای انسانی نیز بسیار هشداردهندهاند؛ در یک گزارش آمده است، از هر ده خانواده در شمال دارفور، یکی کودکی را پناه داده که از خانواده خودش نیست – یعنی پدر و مادر آن کودک کشته یا ناپدید شدهاند. کودکان بهتنهایی فرار میکنند و خانوادههای دیگر برای محافظت از آنان در مسیر آوارگی سخت بههم میپیوندند. این صحنهها دلخراشاند و نشاندهندۀ عمق فاجعهای هستند که بحران آوارگی در سودان را به یکی از بدترین بحرانهای جهان بدل کرده است.
چه موانعی بر سر راه سازمان شما و دیگر نهادهای امدادی برای دسترسی به فاشر وجود دارد؟
بیش از پانصد روز است که هیچ کمک انسانی وارد فاشر نشده است. تمام جادههای منتهی به شهر بستهاند، و همه تلاشها برای رساندن غذا یا دارو با شکست مواجه شدهاند – چه بهدلیل محاصره مستقیم، چه حمله به کاروانها. حتی تاجران محلی که تلاش کردند مواد غذایی را وارد کنند، مورد غارت، قتل یا ربایش قرار گرفتند؛ و داوطلبانی که بهصورت مخفیانه کمی غذا به مردم میرساندند، برخی کشته و برخی ناپدید شدند.
مردم فقط با کمک محدود برخی داوطلبان و نهادهای محلی کوچک زنده ماندهاند. اما این فعالیتها بسیار اندک است و پاسخگوی نیازهای وسیع شهر نیست.
در حال حاضر میتوان گفت فاشر کاملاً در محاصره است؛ حملات ادامه دارد، گرسنگی و بیماری بیداد میکند و انسانها بیهیچ رحمتی میمیرند. بسیاری از امدادگران میگویند، ما دیگر جانها را نجات نمیدهیم، بلکه فقط مرگ را به تعویق میاندازیم. هزاران خانواده در فضای باز میخوابند، بدون غذا، بدون آب، بدون سرویس بهداشتی، و بدون سرپناه در برابر باد و باران. وضعیت فاشر از مرحله فاجعه انسانی گذشته و به لکه ننگی بر وجدان بشریت تبدیل شده است.
چه تضمینهایی برای انتقال امن کمکها و حفاظت از غیرنظامیان درخواست میکنید؟
در وهله نخست خواهان تضمین واقعی برای حفاظت از غیرنظامیان و امنیت کسانی هستیم که میکوشند از منطقه جنگی بگریزند. غیرقابلقبول است که فقط به جرم تلاش برای نجات خود هدف حمله، غارت، اعدام یا بازداشت قرار گیرند. این اعمال، نقض آشکار قوانین بینالمللی بشردوستانه است که حفاظت از غیرنظامیان و زیرساختهای حیاتی مانند بیمارستانها و مدارس را الزامی میکند.
شورای نروژی پناهندگان همراه با دهها نهاد امدادرسان بینالمللی، خواستار توافقی الزامآور میان طرفهای درگیر برای تضمین ارسال امن کمکهاست.
همچنین باید مسیرهای منتهی به مناطق پناهجویان – ویژه میان فاشر و طویله – امن شود، زیرا هنوز به آن مناطق دسترسی نداریم.
مردم به چیزی بیش از یک آتشبس موقت نیاز دارند؛ نیازمند تعهد کامل همه طرفها به قوانین بینالمللی و نظارت مؤثر جهانی برای تضمین آزادی تردد کاروانهای امدادی و امنیت امدادگراناند.
نقش جامعه بینالمللی در قبال بحران سودان را چگونه ارزیابی میکنید؟
باید صادقانه گفت که جامعه بینالمللی سودان را بهشکلی دردناک و نظاممند رها کرده است. با وجود اینکه بحران سودان اکنون از بزرگترین فجایع انسانی دنیاست، واکنش جهانی همچنان ضعیف، پراکنده و در حد بیانیه باقی مانده است.
حدود ۳۰ میلیون انسان به کمک فوری نیاز دارند، ۲۵ میلیون نفر از گرسنگی شدید میمیرند، اما تاکنون هیچ اجلاس جهانی ویژه سودان برگزار نشده و هیچ فشار جدی بر طرفهای درگیر یا حامیان منطقهایشان برای توقف خشونت و تضمین دسترسی امدادگران اعمال نشده است.
جامعۀ انسانی به ۴ میلیارد دلار برای تأمین حداقل نیازهای امدادی نیاز دارد، ولی بیش از ۷۰٪ این بودجه تأمین نشده است. نتیجۀ آن تصمیمگیریهای دردناک در میدان است: اینکه کدام فرد نجات یابد و کدامیک بدون کمک بماند.
تصور کنید گروههای امداد مجبورند میان ضعیفترینِ ضعیفان انتخاب کنند؛ این واقعیتی تلخ و غیراخلاقی است که نمیتواند ادامه یابد.
اگر اقدامی جدی، سیاسی و انسانی صورت نگیرد، فاجعۀ سودان لکه ننگی تاریخی بر وجدان بشر باقی خواهد ماند.
آیا تغییری در مواضع جهانی در پی رویدادهای اخیر فاشر دیده میشود؟
متأسفانه هنوز تغییری اساسی دیده نمیشود، باوجود فجیع بودن جنایات فاشر. رنج غیرنظامیان ادامه دارد و هر روز بدتر میشود. هزاران تن توانستهاند خود را به طویله برسانند، اما دهها هزار نفر هنوز در داخل شهر یا حومه گرفتارند – بسیاری ناپدید شدهاند و سرنوشتشان نامعلوم است.
گزارشها از تداوم نبرد حکایت دارد. بحران به دیگر بخشهای کشور مانند «کردفان» نیز سرایت کرده و همان تاکتیکها – محاصره و گرسنگی دادن عمدی – به عنوان سلاحی جنگی به کار گرفته میشود.
سودان اکنون بیش از هر زمان دیگر نیازمند توجه جهانی واقعی است؛ نه فقط در حد بیانیه و محکومیت، بلکه از طریق اقدامی دیپلماتیک و سیاسی هدفمند برای توقف جنگ، تأمین گذرگاههای ایمن و حمایت مالی فوری از عملیات بشردوستانه.
زمان بهسر میرسد و وضعیت انسانی در آستانۀ فروپاشی کامل است.
نظر شما