حوزهنیوز: آیت الله شهید دکتر بهشتی را به حق میتوان سیدالشهدای انقلاب اسلامی نامید، او هم در جایگاه یک مجتهد و متفکر ژرفاندیش دینی و هم به عنوان دولتمردی مدیر، هوشیار، دوراندیش و مخلص در پیریزی و معماری ارکان نظام مقدس جمهوری اسلامی نقش ویژه و برجستهای داشت.
اینک در آستانه هفتم تیرماه سالروز شهادت دکتر بهشتی و 72 تن از یاران باوفایش، برگهایی از حیات نورانی این شهید والامقام را مرور میکنیم.
1307 (دوم آبان): تولد در محله لومبان اصفهان.
1308: درگذشت پدربزرگ مادری، حاج محمدصادق مدرس خاتونآبادی.
1311: آغاز تحصیل در سن 14 سالگی در مکتبخانه.
1311: ورود به دبستان ثروت.
1319: آغازتحصیل در دبیرستان سعدی اصفهان.
1321: ترک تحصیل در دبیرستان (سال دوم) و آغاز تحصیل علوم حوزوی در مدرسه صدر اصفهان.
1325 (شهریور): مهاجرت و اقامت در مدرسه حجتیه قم.
1326 (فروردین): شروع درس در محضر امام خمینی (ره)، آیتالله العظمی بروجردی و آیتالله محقق داماد.
1327: مباحثه و آشنایی با آقایان شهید محمد مفتح و آیات موسی شبیریزنجانی، سید موسیصدر، ناصر مکارم شیرازی، احمد آذریقمی، سیدمهدی روحانی، مرحوم علی مشکینی اردبیلی و عبدالرحیم ربانی شیرازی، گرفتن دیپلم ادبی به صورت متفرقه و ورود به دانشکده «الهیات و معارف اسلامی» دانشگاه تهران.
1328: شروع جلسات «گفتارماه» و انتشار مقالات و کتابهای آن.
1329: همگامی با مبارزات نهضت ملی نفت.
1330 (تیرماه): گرفتن مدرک لیسانس در رشته فلسفه و حکمت اسلامی، قبولی در بورس خارج از کشور، بازگشت به قم برای ادامه تحصیل حوزوی، ورود به آموزش و پرورش و تدریس زبان انگلیسی در دبیرستان حکیم نظامی قم و آشنایی با سیدمحمدحسین طباطبایی.
1330 (تیرماه): حضور در ستاد اعتصاب تلگرافخانه اصفهان، سخنرانی علیه صحبتهای قوام که منجر به احضار ایشان به شهربانی شد.
1331: ازدواج با یکی از بستگان خویش.
1333: تأسیس دبیرستان دین و دانش به سبک جدید و دایرکردن کلاس زبان برای طلبهها.
1334: اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته معقول (فلسفه و حکمت اسلامی) با عنوان پایاننامه «بساطت یا ترکّب جسم» زیرنظر دکتر محمود شهابی و تصویب هیئت داوران با درجه عالی از دانشگاه تهران».
1335: آغاز دوره دکترا در رشته معقول.
1339: سازماندهی نحوه آموزش در حوزه علمیه قم با همکاری جمعی از فضلا و تشکیل کلاس زبان انگلیسی و مکالمه عربی روزمره و علوم طبیعی برای طلاب مستعد و تهیه و تنظیم مقاله «بانکداری و قوانین مالی اسلام».
1340: تهیه و تنظیم مقالههای «حکومت در اسلام» و «قانون علیت در علم و دین» در کنار سخنرانیهای مهم در جلسات ماهیانه انجمن اسلامی مهندسین.
1341 (خردادماه): زمینهسازی نهضت با تشکیل کانون اسلامی دانشآموزان و فرهنگیان قم با همکاری شهید دکتر مفتح و درگذشت پدر ایشان.
1342: تشکیل هسته تحقیقاتی به منظور کار پژوهشی درباره حکومت اسلامی و ایراد سخنرانیهای مهم از جمله سخنرانی در جشن مبعث دانشگاه تهران.
1342: منع اقامت در قم به دستور ساواک و مهاجرت به تهران و عضویت در شورای روحانیت و فقاهت هیئتهای مؤتلفه اسلامی به توصیه حضرت امام خمینی (ره) همراه آقایان استاد شهید مرتضی مطهری، محیالدین انواری و.... .
1343: منتظر خدمتشدن از آموزش و پرورش بر اثر فشارهای ساواک و سخنرانی در جشن میلاد پیامبر اکرم (ص) در مدرسه چهارباغ اصفهان که منجر به احضار وی در شهربانی اصفهان شد.
1344 (فروردین): عزیمت به آلمان با توصیه مراجع تقلید و ایجاد مرکز اسلامی هامبورگ.
1347: تهیه و تنظیم کتاب «صدای اسلام در اروپا» به پنج زبان زنده دنیا.
1348: سفر به خانه خدا و کشورهای سوریه، لبنان، ترکیه و عراق برای دیدار با امام خمینی (ره) و بازدید از فعالیتهای اسلامی و تجدید عهد با امام موسی صدر.
1349: بازگشت به ایران و ممنوعیت خروج از کشور به دستور ساواک، تأسیس «مرکز تحقیقات اسلامی با همکاری آقایان سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، محمدجواد باهنر و محمدرضا مهدوی کنی.
1349 (اسفند): اشتغال مجدد در آموزش و پرورش و کسب عنوان کارشناس ارشد تألیف کتابهای علوم دینی در «سازمان کتابهای درسی ایران».
1350: شروع جلسات تفسیر قرآن و تحلیل مسائل سیاسی، تحت پوشش «مکتب قرآن»، همکاری با دفتر برنامهریزی و تهیه و تألیف کتابهای درسی تعلیمات دینی آموزش و پرورش.
1351: تهیه و ارسال مقاله «حکم الجهاض و التّعقیم فی الشریعة الاسلامیه» برای کنفرانس سازمان بهداشت جهانی در شهر رباط (پایتخت کشور مراکش) در زمینه تنظیم خانواده از دیدگاه اسلام.
1353: تنظیم کتاب «خدا از دیدگاه قرآن».
1356: برگزاری جلسات بحث پیرامون «شناخت از دیدگاه قرآن» و تلاش گسترده در جهت ایجاد و تشکیل جامعه روحانیت مبارز.
1357 (فروردین): سفر به اروپا و آمریکا، برای هماهنگی بین حرکتهای سیاسی معتقد به رهبری امام خمینی (ره).
1357: پیریزی جامعه روحانیت مبارز، همراه با آیات، استاد شهید مرتضی مطهری، شهید محمد مفتح، محمد امامیکاشانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، علیاصغر مروارید و... .
1357: دستگیری مجدد توسط ساواک در عاشورای سال 57، دیدار با امام خمینی (ره) در پاریس.
1357 (بهمن): تشکیل شورای انقلاب به فرمان حضرت امام با حضور رهبر معظم انقلاب، استاد شهید مرتضی مطهری، شهید محمدجواد باهنر، آیات طالقانی، اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، محمدرضا مهدویکنی و مهدی بازرگان، مصطفی کتیرایی، یدالله سحابی و احمدصدر حاج سیدجوادی.
1357 (29 بهمن): اعلام موجودیت حزب جمهوری اسلامی به همراه آقایان آیات سیدعبدالکریم موسوی اردبیلی، اکبر هاشمی رفسنجانی و شهید محمدجواد باهنر.
1358 (فروردین): سفر به کردستان، همراه با آقایان آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی، احمدصدر حاج سیدجوادی و ابوالحسن بنی صدر، به سرپرستی آیت الله طالقانی برای رسیدگی به تشنجات کردستان.
1358: عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی.
1358(9 خرداد): انتشار اولین شماره روزنامه جمهوری اسلامی (ارگان حزب جمهوری).
1358 (مردادماه): اعلام نتایج انتخابات مجلس خبرگان و کسب 60 درصد آرای مأخوذه از حوزه انتخابیه تهران. 1358 (مرداد): تشکیل اولین جلسه مجلس خبرگان با سمت نایبرئیس.
1358 (18آبانماه): آخرین جلسه مجلس خبرگان و تدوین قانون اساسی.
1358 (19 آذر): همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با برنامهریزی شهید بهشتی.
1358 (4 اسفند): حکم امام خمینی (ره) مبنی بر ریاست دیوان عالی کشور.
1359 (خرداد): آغاز کار مجلس شورا و درگیریها برای انتخاب نخستوزیر.
1359 (24 تیر): پایان کار شورای انقلاب.
1359 (آذر): عضویت در هیئت سه نفره منتخب امام در مورد واگذاری زمین.
1359 (14اسفند): سخنرانی ابوالحسن بنیصدر به مناسبت درگذشت دکتر محمد مصدق در دانشگاه تهران و ایجاد درگیری بزرگ علیه یاران دکتر بهشتی با شعار مرگ بر چماقدار.
1360 (اردیبهشت): دیدار شهید بهشتی از جبهههای جنوب (اهواز).
1360 (21 خرداد): برکناری ابوالحسن بنیصدر از فرماندهی کل قوا به فرمان امام.
1360 (31 خرداد): رأی مجلس به عدم کفایت سیاسی رئیس جمهور.
1360 (2تیر): تشکیل شورای موقت ریاست جمهوری متشکل از آقایان محمدعلی رجائی (نخستوزیر)، شهید سیدمحمد حسینی بهشتی (رییس دیوان عالی کشور) و آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی (رییس مجلس).
1360 (6تیر): ترور نافرجام اما جمعه تهران، حضرت آیتالله سیدعلی خامنهای (رهبر معظم انقلاب) در مسجد اباذر.
1360 (7تیر): انفجار بمب در دفتر مرکزی حزب جمهوری اسلامی و شهادت آیتالله سیدمحمدحسینی بهشتی همراه 72 تن از یاران انقلاب.
روح پاکش با اجداد طاهرینش محشور باد