سئوال:

آيا اين سخن صحيح است كه بگوييم: امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف غايب نيست، در اصل ما غايب هستيم و امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف منتظر واقعي است، يعني ما غايب هستيم و او منتظر آمدن ماست؟^[1]

پاسخ:

معنای غیبت امام مهدی(عج) ظاهر نبودن ایشان است و این که بعضی تصور می کنند غیبت به معنی عدم حضور ایشان است، تصور غلطی است؛ با توجه به این واقعیت، امام زمان در اجتماع ما حضور دارد و پیوسته در میان ماست و ما را می بیند و از حال ما باخبر است، چنانکه در روایات مطرح شده است. پس حضور آن حضرت از هر حاضر دیگری قوی تر و جدی تر است و تنها تفاوتش با حضور دیگران، همین است که او دیده نمی شود و در واقع غیبت، حجابی بین ما و ایشان قرار داده است که او را نمی بینیم و از حال او بی خبریم، ولی بین او و ما هیچ حجابی و پرده ای نیست و لذا ما را می بیند و اطلاع کامل و آگاهی عمیق نسبت به ما و احوال و همه مسلمین و بلکه انسان ها دارد. در این حال آیا جا ندارد بگوییم او غایب نیست بلکه حاضر است و ما در خدمت او نیستیم و او را حس نمی کنیم؛ پس ما غایبیم و به تعبیر دیگر، در واقع او انتظار می کشد که آماده شویم تا ظهور کند و حکومت عدل را بگستراند.

خلاصه این که مطلبی که در سوال آمده، هماهنگ با شعر لطیفی است که مرحوم فیض کاشانی سروده است:

گفتم که روی خوبت از من چرا نهان است

گفتا تو خود حجابی ورنه رخم عیان است

* مدت غیبت

غيبت امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف تا چه زماني طول خواهد كشيد؟

 در مورد زمان دقيق پايان غيبت حضرت و وقت ظهور، كسي اطلاعي ندارد و اگر كسي مدعي تعيين وقت ظهور و پايان غيبت بشود، دروغ گو است؛ زيرا موضوع پايان غيبت حضرت و اعلام ظهور، فقط به اراده الهي بستگي دارد و خود حضرت مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف هم منتظر دستور و فرمان ظهور از سوي خداوند است.

به همين دليل، نه تنها در روايات، زماني براي ظهور تعيين نشده، بلكه تعيين كنندگان به شدت دروغ گو خوانده شده اند. فردي به نام مهزم از امام صادق عليه السلام پرسيد: فدايت شوم! ظهور قائم آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم و تشكيل دولت حق به درازا كشيد؛ پس چه وقت روي مي دهد؟ حضرت پاسخ داد: « تعيين كنندگان وقت ظهور دروغ مي گويند، تعجيل كنندگان هلاك مي شوند، و تسليم شوندگان نجات مي يابند و به سوي ما باز مي گردند ».[2]

تعيين وقت نكردن از سوي معصومان عليهم السلام و تكذيب وقت گذاران، با توجه به اسرار و حكمت هايي است كه در نا معلوم بودن آن نهفته است. يكي از آن حكمت ها، جلوگيري از سوء استفاده اشخاص ناپاك از اين قضيه است. البته سخن از نزديك شدن به عصر ظهور، چنان كه در روايات نشانه هاي ظهور مطرح شده، با اين مطلب منافات ندارد؛ زيرا آن چه در روايات ممنوع و تكذيب شده، اظهار نظر قطعي در مورد ظهور از نظر سال و ماه و روز است، نه نزديك دانستن ظهور.

البته ظهور امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف شرايطي دارد. در زماني كه اين شرايط محقق شود، ظهور نيز تحقق مي يابد. مهم ترين اين شرايط و زمينه ها، فراهم شدن ياوران مخلص و توان مند و آمادگي جهاني براي پذيرش رهبر معصوم است.