و آن ویژگیها عبارتند از:

* تحريم ورود مشركين به مسجدالحرام

در قرآن كريم صراحتاً از داخل شدن مشركين به مسجدالحرام نهى شده است ، خداوند مى فرمايد:

(يا اَيُّهَا الَذِينَ آمَنُوا اِنَّما المُشْرِكُونَ نَجِسٌ فَلايَقْرِبُوا المَسْجِدُالحَرام بَعْدَ عامِهِمْ هذا...)1

((اى كسانى كه ايمان آورده ايد! مشركين نجس هستند و پس از اين نبايد به مسجدالحرام نزديك شوند)).

در اين آيه از نزديك شدن مشركين به مسجدالحرام ممانعت شده است ؛ زيرا قداست و پاكيزگى و عظمت اين مكان با نزديك شدن كسى كه نجس است ، هيچ سازگارى ندارد. اين مكان ، مورد نظر خدا و جايگاه عاشقان اوست ، پس هر كس كه پاك و منزّه از شركت و نجاست درونى باشد، اجازه ورود به آن را دارد و هر كس كه آلوده به شرك و نجاست درونى باشد، حق ورود به آنجا را ندارد.

* امن بودن مسجدالحرام

از ويژگيهاى مسجدالحرام ، امنيت آن است. كسى كه به داخل مسجدالحرام پناه ببرد، امنيت پيدا كند و كسى حق آزار و اذيت او را ندارد، زيرا مسجدالحرام جزء حرم خداست و هر كسى كه داخل حرم خدا شود، امنيت دارد؛ همانطور كه خداوند مى فرمايد:

(وَمَنْ دَخَلَهُ كانَ امِناً)(2) يعنى : ((و هر كسى كه داخل حرم خدا شود، امنيت دارد)).

از امام صادق عليه السّلام پرسيدند: آيا منظور از اين آيه كه مى فرمايد: ((هركسى كه داخل آن شود، امنيت دارد))، خانه كعبه است يا حرم خدا؟

آن حضرت فرمودند: هر كسى كه در حرم داخل شود و به آنجا پناه ببرد از غضب خداوند در امان است. و هر حيوان وحشى و پرنده اى كه داخل حرم شود، از اذيت و آزار ديگران در امان است تا هنگامى كه از حرم خارج شود)).

از اين روايت و ساير روايات استفاده مى شود كه اذيت و آزار رساندن به ديگران در مسجدالحرام كه جزء حرم خدا مى باشد، حرام است.

شايد فلسفه نامگذارى اين مسجد به ((المسجدالحرام )) اين باشد كه گشتن و يا اذيت و آزار رساندن به هر موجود زنده اى در آن حرام است.

و ممكن است علت نامگذارى آن به ((مسجدالحرام )) احترام ويژه اى باشد كه اين مسجد نزد خداوند دارد؛ زيرا بعضى از روايات بيانگر اين مطلب است كه محدوده مسجدالحرام مكانى است كه ميخ خيمه بهشتى در آنجا كوبيده شده. در روايتى از رسول خداصلّى اللّه عليه و آله نقل شده است كه فرمود:

((وقتى كه آدم و حواعليهماالسّلام به زمين هبوط كردند، مدتى دور از هم و در تنهايى مى زيستند و براى رسيدن به همديگر، به درگاه خداوند تضرّع و گريه كردند تا خداوند بر آنان ترحّم نمود و به جبرئيل دستور داد خيمه اى از خيمه هاى بهشتى را به زمين برده و آدم و حوا را در آن خيمه جمع كرد. اين خيمه داراى ستوتى بسيار نورانى و از جنس ياقوت سرخ بود، تا هر جا نور اين ستون امتداد داشت ، خداوند به احترام ستون و خيمه بهشتى آن را جزء حرم خود قرار داد)).

و در همين روايت مى فرمايد: ((اين خيمه داراى طنابهايى بود كه ميخ آنها در محدوده مسجدالحرام كوبيده مى شد)).(3) لذا ممكن است فلسفه نامگذارى مسجدالحرام ، احترام ويژه اى باشد كه اين مكان به لحاظ آن خيمه و ستون بهشتى دارد.

* نماز و دعا در مسجدالحرام

يكى ديگر از ويژگيهاى مسجدالحرام اين است كه نماز و دعا در مسجدالحرام ، در مقايسه با نماز و دعا در ساير مساجد از بيشترين اجر و ثواب برخوردار است. فقها و علما در رساله هاى علمّيه به اين مطلب تصريح كرده اند. و روايات زيادى نيز در اين رابطه وارد شده است.

در بعضى از روايات ، يك نماز در مسجدالحرام را معادل با صد هزار نماز دانسته اند.(4)

و در بعضى از روايات ، نماز فرادا در مسجدالحرام از نماز جماعت در منزل ، افضل دانسته شده است.5

حضرت اميرالمؤ منين على عليه السّلام فرموده است :

((النافِلَةُ في المَسْجِدِالحَرامِ الاَْعْظَمِ تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً وَصَلاةُ الفَريضَةِ تَعْدِلُ حَجَّةً مُتَقَبَّلَة ))(6

يعنى : ((نماز نافله در مسجدالحرام برابر با عمره مبرور و نماز واجب در آن برابر با حج مقبول است )).

دعا و راز و نياز به درگاه خداوند نيز در مسجدالحرام از منزلت ويژه اى برخوردار است ؛ زيرا در اين مسجد، خانه خدا كه خانه رحمت و مغفرت هست قرار دارد، و خود اين مسجد در شهر مكه كه شهر ((اُمُّ رُحْم )) هست ، قرار گرفته است. پس اگر كسى با اخلاص و فروتنى كامل وارد مسجدالحرام شود و به درگاه خداوند مناجات كند، خداوند دعاى او را اجابت خواهد كرد.

ائمه اطهارعليهم السّلام در اين مسجد، نمازهاى زيادى با سجده هاى طولانى اقامه مى كرده اند و اين گوياى اهميت نماز و دعا در مسجدالحرام است.

-

پی‌نوشت‌ها:

1- توبه /28.

2- آل عمران /97.

3 تفسير عياشى ، ج 1، ص  3639.

4- فروع كافى ، ج ، ص.

5- فروع كافى ، ج ، ص 527.

6- الجعفريات ، ص 72.

* * *  پرتوى از اسرار حج عباسعلى زارعى سبزوارى