این جمله که روزهدارى كه زبان، گوش، چشم و جوارح خود را حفظ نكرده باشد، روزهاش به چه كارش خواهد آمد، نماد، نشانه و اشاره ای است برحرکت رو به کمال و غایتمند زندگی انسان. روزه اعضا و جوارح آدمی و رسیدن به ملکه نفسانی عبودیت و مراقبه دائمی آن چنان که فکر و ذکر انسان در همه لحظات، یاد خدا و اطاعت از او باشد، خود یکی از همین مدارج عالیه است.
با تأمل در احادیث روزه و ماه مبارک رمضان، می‌توانیم با ابعاد مختلف روزه‌داری و این ماه مبارک آشنا شده و با جرعه نوشی از دریای معارف غنی کلام معصوم(ع)، به حقیقت این ماه مبارک و اصالت روزه‌داری نزدیک‌تر خواهیم شد.
روزه اعضا و جوارح
عن فاطمة‌الزهرا سلام الله علیها
ما یَصْنَعُ الصّائِمُ بِصِیامِهِ اِذا لَمْ یَصُنْ لِسانَهُ وَ سَمْعَهُ وَ بَصَرَهُ وَ جَوارِحَهُ؛
حضرت زهرا علیها السلام فرمود:
روزهدارى كه زبان، گوش، چشم و جوارح خود را حفظ نكرده باشد، روزهاش به چه كارش خواهد آمد.
بحار، ج 93 ص 295
روزه داری برای چیست؟ غایتش کدام است؟ این حرکت معنوی در کدام جاده، با کدام راهنما و با چه وسیله ای ممکن و مقدور است؟
آیا روزه داری تنها در نخوردن و نیاشامیدن خلاصه می شود؟
آیا روزه دار حقیقی را با روزه دار غیرحقیقی تفاوتی هست؟ این تفاوت‌ها را ملاکی و معیاری موجود است؟
اینها سوالات مهمی است که عموم ما پاسخ‌هایشان را می دانیم.
می دانیم و شنیده ایم که روزه داری تنها در نخوردن و نیاشامیدن خلاصه نمی شود.
می دانیم و دیده ایم که روزه داری در اولیای الهی چه آثار، برکات و کراماتی را برای آنها به همراه داشته است.
می دانیم و دیده ایم که حتی در زندگی عادی آدم‌های معمولی هم اگر قدری و حتی ذره ای به عبادت خالصانه نزدیک شوند، نشانه های روشن هدایت و حمایت و عنایت الهی هویدا می گردد.
وقتی نماز صبحمان را در وقت فضیلت و با حضور قلب می خوانیم، روزمان روز دیگری است و جان و جهانمان رنگ دیگری دارد.
وقتی دست ناتوانی را می گیریم و حتی بار سالمندی را چند قدمی بر دوش می کشیم، چند قدم بعد قطره های باران رحمت الهی را بر گونه های جان خویش لمس می کنیم.
روزه داری برای چیست؟ غایتش کدام است؟ این حرکت معنوی در کدام جاده، با کدام راهنما و با چه وسیله ای ممکن و مقدور است؟ آیا روزه داری تنها در نخوردن و نیاشامیدن خلاصه می شود؟ تردیدی نیست که، نه!
روزه در جان و جسم، در روح و روان و دهن و زبان ما، آنچنان که بایسته و شایسته است باید جاری و ساری باشد.
چرا؟
چون حرکت ما در مسیر زندگی برای رسیدن به کمال نهایی است.
اساسا غایت زندگی و دلیل هستی ما چنین حرکتی در چنان غایتی است.
و غایت زندگی انسان، از منظر دین و قرآن، رسیدن به مقام عبودیت و طی مدارج انسانیت و درک حقیقت هستی است که همان تماشای وجه الهی در قلب پاک و صیقلی مومن است.
برای رسیدن به چنین غایت و کمالی، بایستی مدارج معنویت را پله پله و پی در پی پیمود و منزل به منزل به ملاقات خدا رفت.
اینکه حضرت زهرا علیها السلام فرمود:
روزهدارى كه زبان، گوش، چشم و جوارح خود را حفظ نكرده باشد، روزهاش به چه كارش خواهد آمد، نماد و نشانه و اشاره ای است بر همین حرکت رو به کمال و غایتمند زندگی انسان.
روزه اعضا و جوارح آدمی و رسیدن به ملکه نفسانی عبودیت و مراقبه دائمی آن چنان که فکر و ذکر انسان در همه لحظات، یاد خدا و اطاعت از او باشد، خود یکی از همین مدارج عالیه است.
اگر بنا نیست چشمه ای از شهد مصفای عبودیت، جرعه ای از شیرینی آب گوارای بندگی و لمحه از تماشای بهشت رستگاری نصیب بنده شود، پس این رنج نخوردن و نیاشامیدن چه عبث و بیهوده است!
در چنین موقعیتی آن آمادگی اولیه هم بیهوده است، چراکه حرکت واقعی و روبه جلویی در کار نیست و تنها یک معطلی رنج آور و یک اتلاف وقت بیهوده رخ داده، که چه بسا مقرون به درد و تعب شود، نه تنها کاری از کار پیش نرود بلکه پس از درجازدنی چند، عقب گردی هم رخ دهد!
خدایا! در این ماه رحمت، برکت، غفران و میهمانی معنویت، به ما توفیق ده که روزه مان را از مرز دهان و شکم رهانیده و به میدان قلب، دل، دیده، گوش، جان و جهانمان رهنمون سازیم و به سوی بهشت حقیقی این عبادت بزرگ راهی گردیم!
آمین یا رب العالمین!
