به گزارش سرویس علمی-فرهنگی خبرگزاری حوزه، آیتالله گرامی در شرح دعای هفدهمین روز ماه مبارک رمضان آورده است:
اللَّهُمَّ اهْدِنِي فِيهِ لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ وَ اقْضِ لِي فِيهِ الْحَوَائِجَ وَ الْآمَالَ يَا مَنْ لاَ يَحْتَاجُ إِلَى التَّفْسِيرِ وَ السُّؤَالِ يَا عَالِماً بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين
اى خدا، در اين روز مرا به اعمال صالح راهنمايى كن و حاجتها و آرزوهايم را برآورده ساز، اى كسى كه نيازمند به شرح و سؤال بندگان نيستى، اى خدايى كه به سراير خلق آگاهى، درود فرست بر محمد و آل اطهار او.
اللَّهُمَّ اهْدِنِي فِيهِ لِصَالِحِ الْأَعْمَالِ
خدايا، در این ماه رمضان مرا به اعمال صالح راهنمايي كن؛ چرا که ارتباطى كامل بين اعمال انسانها و حوادث عالم برقرار است، حوادثى كه با زندگى انسانها تماس دارد، اعمال صالح باعث مىشود كه خيرات عالم زياد شده و بركات نازل گردد، و در مقابل، اعمال زشت باعث مىشود، بلاها و محنتها پشت سر هم بر سر انسانها فرود آيد و نقمت و بدبختى و هلاكت به سوى او جلب شود.
اين نكته از آيات قرآنى نيز استفاده مىشود از آن جمله آيه زير همين مطلب را به طور صريح خاطرنشان نموده:« وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ وَ لكِنْ كَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما كانُوا يَكْسِبُون؛ اعراف 96 » و اگر اهل شهرها و آبادىها ايمان مىآوردند و پرهيزكارى پيشه مىكردند، يقيناً [ درهاىِ ] بركاتى از آسمان و زمين را بر آنان مىگشوديم ، ولى [ آيات الهى و پيامبران را] تكذيب كردند، ما هم آنان را به كيفر اعمالى كه همواره مرتكب مىشدند [ به عذابى سخت ] گرفتيم.
وَ اقْضِ لِي فِيهِ الْحَوَائِجَ وَ الْآمَالَ
خدايا در این ماه حوائج و آرزوهایم را برآورده كن.
يَا مَنْ لاَ يَحْتَاجُ إِلَى التَّفْسِيرِ وَ السُّؤَالِ ؛ يَا عَالِماً بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين
اي خدايي كه احتياج نداري كه من حاجتم را براي تو تفسير و شرح كنم ، چرا كه خداوند به گرفتاريها و مشكلات من آگاه است.
همانطوری که مشاهده میکنیم این دعا درخواست امور خوب میباشد و راجع به نعمتهاست.
هر نعمتی که به ما میرسد از طریق اهلبیت (ع) است؛ بر اساس قواعد فلسفی که در جای خود مبرهن است عالم ، عالم اسباب است و این مطلب در جوامع روایی نیز مورد تایید است که «ابى اللّه ان يجرى الامور الا باسبابها» لذا این خوبی ها و هدایت، به حوائج و آرزوها باید تحت یکی از اسماء الهی باشد.
در اینجا اسم خاص « يَا عَالِماً بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ» است، یعنی خدایا تو از خواسته من آگاهی پس آن را عنایت کن. اما مرحوم مجلسی در ادامه این دعای شریف این فقره را اضافه کرده اند که « صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِين » یعنی اسمی که متناسب است تا مسیر دریافت این نعمتها باشد، پیامبر و اهلبیت (ع) هستند. و اهلبیت (ع) در حقیقت اسماء الهی هستند « نَحْنُ وَ اللَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى؛ كافي (ط - الإسلامية)، ج1، ص: 144» ما اسماء خدا هستیم. انسان باید از مسیر اهلبیت (ع) به خدا برسد.
پیامبر (ص) فرموده است:
إذا سَألتُمْ اللهَ حاجَة فَابْدَؤُوا بِالصّلاة عَلَىَّ، فَإنَّ اللهَ تَعالَى أكرَمُ مِن أن يُسئَلَ حاجَتَينِ فَيَقضِى إحداهُما و يَرُدُّ الاخرى.- رَواهُ أبوطالِبٍ المَكِّىُّ. [المحجّة البيضاء، ج 2، ص 296 ] وقتى از خدا حاجتى را طلب مىكنيد، ابتداء بر من صلوات بفرستيد زيرا كرم خداوند بالاتر از آن است كه از ميان دو حاجت يكى را برآورده نمايد و ديگرى را ردّ كند. اين روايت را ابوطالب مكّى نقل كرده است
و در «عدّة الداعى» از حارث بن مغيرة روايت كرده است، قال: سَمِعتُ أباعَبدِاللهِ عليه السّلام يَقُولُ: إيّاكُم إذا أرادَ أن يَسألَ أحَدُكُم رَبَّهُ شَيئًا مِن حَوائِجِ الدُّنيا حَتَّى يَبدَأ بِالثَّناءِ عَلَى اللهِ عَزَّوَجَلَّ و المِدحَة لَهُ و الصَّلاة عَلَى النَّبِىِّ صلى الله عليه و آله ثُمَّ يَسألَ اللهَ حاجَتَهُ [حَوائِجَهُ]! [عدّة الداعى، ص 147] شنيدم از امام صادق عليه السّلام كه مىفرمود: وقتى كه يكى از شما حاجتى از حوائج دنيا را از خدايش طلب مىكند، مبادا بدون ثناء و مدح بر پروردگار و صلوات بر پيامبر از خداوند بخواهد، بلكه بايد سؤال او پس از اين باشد.
و حضرت صادق عليه السّلام فرمودند: إنَّ رَجُلًا دَخَلَ المَسجِدَ و صَلَّى رَكعَتَينِ ثُمَّ سَألَ اللهَ عَزَّوَجَلَّ، فَقالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه و آله: عَجَّلَ [أعجَلَ] العَبدُ رَبَّهُ! و جاءَ آخَرُ فَصَلَّى رَكعَتَينِ ثُمَّ أثنَى عَلَى اللهِ عَزَّوَجَلَّ و صَلَّى عَلَى النَّبِىِّ [وَ آلِه]، فَقالَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه و آله: سَلْ تُعطَ! [عدّة الداعى، ص148 ] شخصى وارد مسجد شد و دو ركعت نماز خواند، سپس از خدا تقاضائى نمود، حضرت رسول فرمودند: نسبت به خداوند عجله كرد. و شخص ديگرى آمد و دو ركعت نماز خواند، سپس ثناء بر خداوند گفت و بر پيامبر صلوات فرستاد. حضرت فرمودند: هرچه مىخواهى سؤال كن كه به تو داده خواهد شد ...