خبرگزاری حوزه/ نمایشگاه کتاب تهران را شاید بتوان مهم ترین رویداد فرهنگی و اجتماعی کشور ایران دانست.
رویدادی که با حضور میلیونی مردم از قشرهای مختلف و با سطوح گوناگون، جلوه های مختلفی ازگروههای متنوع مردم را در بستری از کتاب و موقعیتی که با نام این یار مهربان انسان پیوند خورده است، پدیدار می سازد.
این نمایشگاه گرچه به نام کتاب است و نفس برگزاری اش شاید گام مهم و موثری در حوزه فرهنگ کتاب و کتابخوانی به شمار آید اما...
وارد محوطه مصلی که می شوم حضور رایتل چشمگیر و همه جانبه استو تبلیغات خوش آب و رنگ سیم کارتهایی که تصویری است.
یادم می افتد، این سیم کارت همان موضوعی است که صدای علما و متدینین را دراورده بود و بحث اینکه آیا ارتباط تصویری با فرهنگ اسلامی و احکام دینی سازگاری دارد یا نه، چندی پیش تبدیل به یکی از بحثهای داغ روز شده بود.
راه می افتم به سمت شبستان اصلی و از میان انبوه تراکت ها و بنرهای مختلف که برخی به تبلیغات غرفه ها و برخی به شعارهای مذهبی و پیام های کتابخوانی اختصاص دارد می گذرم.
با ورود به این منطقه بیش از آنکه حس کنم وارد فضایی فرهنگی آنهم در نظام اسلامی و به مناسبت کتاب و کتابخوانی شده ام، چهره ها و حرکاتی را می بینم که از فرط فراگیری، تبدیل به صحنه اصلی و نمای حداکثری نمایشگاه شده است.
دخترانی با وضعیت غیر قابل توصیفِ بی حجابی در حال خنده و قهقهه با پسرانی که آنها هم در عدم رعایت حجاب که برای مرد و زن لازم است و اختصاص به بانوان ندارد، دست کمی از گروه مقابل ندارد.
نزدیک سالن اصلی شبستان می شوم و با بنر بسیار بزرگ زیبایی از تمثال مبارک رهبر عزیزمان روبرو می شوم که با لبخند درحال مطالعه اند و جمله ای از ایشان که یادآوری ارزش و اهمیت کتاب را به دنبال دارد.
قدری که دقت می کنم، حضور نه چندان پر رنگ با نوان چادری را هم می بینم که گرچه کمند، اما در این امواج غفلت چونان مرواریدی در صدف نمایشگاه می درخشند.
سیاهی چادر این بانوان که به سرخی خون شهیدان می ماند در پاسداشت ارزشهای دینی و آیینی، بسی گرانسنگ است.
سر بر می گردانم و غرفه ای را می بینم برای پاسخگویی به شبهات دینی؛ کاری از دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
با خودم قرار می گذارم بعد از خسته شدن در میانة ترددهای سنگین در نمایشگاه برای گپ و گفت و رفع خستگی حتما سری به این غرفه بزنم.
وارد شبستان می شوم؛ غرفه ها را یکی یکی با دقت می نگرم و کتابهایی که به چشمم می آمد را تورق می کنم.
*نمایشگاه کتاب همه جور جنسی دارد.
از کتب دینی و عرفانی و قرآن و نهج البلاغه تا کتابهای اهل تصوف و لاغری اندام و آشپزی و حتی نوشته های «صمد بهرنگی» که در معاندت با اسلام و روحیه شبه روشنفکرانه اش زبانزد خاص و عام بود و هست.
غرفه ها شلوغ و خلوت؛ پر رنگ و کمرنگ؛ اما واقعیت این است که متأسفانه به همان اندازه که غرفه های کتب دینی و ارزشی خلوتند، غرفه های روشنفکری خاصه در حوزه ادبیات و رمان و سینما و فلسفه و... جای سوزن انداختن نیست.
بعید می دانم، این موضوع ربط دقیق و کاملی به خود موضوع دین و ارزشها داشته باشد و بیشتر به نوع کتابها و جدیتی که پدیدآورندگان و تولید کنندگانشان در نحوه عرضه جذاب و امروزین آنها از خود بروز داده اند بستگی دارد.
شاهدش هم اینکه غرفه های ارزشی و انقلابی مثل «سوره مهر» هم در این میانه و در طول تمام این سالها همیشه جزء یکی از برترین و پرفروش ترین غرفه ها بوده است.
نشری که به موضوعاتی همچون دفاع مقدس و فرهنگ و اندیشه اسلامی نظر دارد و در این حوزه به انتشار آثار دست می زند؛ منتها با کیفیت و عرضه ای حرفه ای و قابل توجه.
حتی روی جلدهای کتابهای این غرفه هم حرف های زیادی برای گفتن دارد.
این اتفاق در ناشران ارزشی دیگری مثل نیستان، دفتر نشر معارف انقلاب اسلامی، سروش و... هم کمابیش رخ داده است.
حقیقت این است که اگر نشرهای دینی و کتابهای ارزشی، بیشتر از این به موضوع کیفیت آثار و نحوه عرضه و گرافیک و جذابیتهای اینچنینی اهمیت بدهند ، قطعا وضعیت بهتری را تجربه خواهند کرد و عموم مردم کشش بیشتری به این کتابها نشان خواهند داد.
(ادامه دارد)
محمدرضا محقق
