به گزارش خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در تفسیر نور به ارائه «نکات ناب» و «پیام های زیبای آیات قرآن کریم» پرداخته که حوزه نیوز در این نوشتار، آیه 79 سوره مبارکه آل عمران را در قالب مجموعه «قطره ای از دریا» ارائه می نماید.
* آيه
ما کانَ لِبَشَر أَنْ یُؤْتِیَهُ اللّهُ الْکِتابَ وَ الْحُکْمَ وَ النُّبُوَّةَ ثُمَّ یَقُولَ لِلنّاسِ کُونُوا عِباداً لّی مِنْ دُونِ اللّهِ وَ لکِنْ کُونُوا رَبّانِیِّینَ بِما کُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْکِتابَ وَ بِما کُنْتُمْ تَدْرُسُونَ
* ترجمه
هیچ (پیامبر و) بشرى كه خداوند به او كتاب و حكم و نبوّت داده است، حقّ ندارد به مردم بگوید: به جاى خدا، بندگان من باشید. بنابراین (شما دانشمندان اهلكتاب به طریق اولى چنین حقّى ندارید، بلكه باید) به خاطر سابقه ى آموزش كتاب و تدریسى كه دارید، ربّانى باشید.
* نکته ها
امتیاز پیامبران بر دیگران آن است كه هر قدر بر تعداد یاران و مقدار قدرتشان افزوده شود، مردم را بیشتر به بندگى خدا دعوت مى كنند، و هرگز راه توحید را عوض نمى كنند و تأكید و هشدارشان بیشتر مى شود؛ امّا دعوت كننده هاى سودجو، در ابتدا با قیافه اى مقدّس مآبانه و دلسوزانه كار را شروع مى كنند، ولى پس از رسیدن به مسند قدرت، استبداد و خودمحورى را پى ریزى مى نمایند.
در روایات آمده است كه به بردگان خود، «عَبدى» نگویید، بلكه «فَتى» بگویید و بردگان نیز به مولاى خود «ربّى» نگویند، بلكه «سَیّدى» بگویند. [تفسیر قرطبى]
اگر انبیا نباید پرستش بشوند، حساب دیگران روشن است. اگر مواهب معنوى عامل عبودیّت نشود، حساب زرق و برق مادّى روشن است.
«رَبّانیّین» جمع «رَبّانى» به كسى گفته مى شود كه پیوند او با خدا محكم باشد و در فكر اصلاح و تربیت دیگران باشد.
رسول خدا صلى الله علیه وآله فرمودند: درباره من دو گروه هلاك شدند:
1- پیروان افراطى كه مرا از حدّ بشرى بالا بردند.
2- دشمنان بى انصاف، كه پیامبرى مرا قبول ندارند و من از هر دو گروه بیزارم.
حضرت عیسى علیه السلام نیز این هشدار را براى پیروان خود گوشزد كرده بود و نظیر این معنا را در نهج البلاغه از حضرت على علیه السلام نیز شاهد هستیم. همچنین فرمودند: «لا تَرفعونى فَوق حقّى فاِنّ اللّه تعالى اِتّخذَنى عَبداً قبل اَن یَتّخذَنى نَبیّاً» مرا از آنچه هستم بالاتر نبرید، همانا خداوند پیش از آنكه مرا پیامبر قرار دهد، بنده آفریده است. سپس این آیه را تلاوت فرمودند. [تفسیر نورالثقلین]
رسول خدا صلى الله علیه وآله درباره ى این آیه فرمودند: هیچ مرد و زن مسلمان، آزاد یا بنده اى نیست مگر آنكه حقّ واجبى از خداوند بر گردن اوست و آن اینكه قرآن را فرا گیرد و در آن تفكّر كند. [مستدرك، ج4، ص 323]
* پيام ها
1- سوء استفاده از موقعیّت، محبوبیّت و مسئولیّت، ممنوع است. «ما كان لبشر»
2- كتاب و حكمت و نبوّت، انسان را از بشر بودن خارج نمى كند. «ما كان لبشر»
3- هدف انبیا، تنها نجات بشر از شرك نیست، بلكه رشد او تا مرحله ى ربّانى شدن است. «كونوا ربّانیّین»
4- راه ربّانى شدن، علمِ دین و درس كتاب است، نه تصوّف و چلّه نشینى. [تفسیر فى ظلال القرآن] «ربّانیّین بما كنتم تعلّمون...»
5 - اگر تعلیم و تعلّم و درس، انسان را ربّانى نكند، در واقع آن علم، علم نبوده است.[تفسیر صافى] «ربّانیّین بما كنتم تعلّمون...»
6- علماى ربّانى، مفسّران واقعى قرآن هستند. «كنتم تعلّمون الكتاب بما كنتم تدرسون»
7- تعلیم و تدریس كتب آسمانى، باید همیشگى باشد. «كنتم تعلّمون... تدرسون»
8 - معلّمى، شغل انبیاست. «تعلّمون الكتاب»
