به گزارش خبرگزاری «حوزه»، معاونت فرهنگی و تبلیغی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، کتاب "انقلاب 40 ساله" (نگاهی به دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران) را به رشته تحریر درآورده که متن این کتاب در شماره های گوناگون تقدیم حضور مخاطبان فرهیخته می گردد.
* نقش انقلاب اسلامی در هویت‌یابی زن
- چکیده
نوشتار حاضر با بهره‌گیری از اطلاعات و آمار موجود ضمن مراجعه به دیدگاه کارشناسان و صاحب‌نظران، در صدد تبیین نقش انقلاب اسلامی در شخصیت‌یابی و کرامت زن است. هویت‌یابی زنان، از مهم‌ترین دستاورد انقلاب اسلامی است. جایگاه زن قبل از انقلاب با جایگاه زن بعد از انقلاب بسیار متفاوت است؛ در پیروزی شکوهمند انقلاب، زنان ثابت کردند که، یک زن مسلمان در سایه ایمان و آگاهی و به دور از منجلاب فسادی که دنیای غرب و عصر ستمشاهی برای او تدارک دیده بودند، می‌تواند نقش اساسی در تحولات تاریخی و جهانی ایفا کند. حضور زنان در عرصۀ سیاسی و اجتماعی، علمی، فرهنگی از برکات انقلاب اسلامی است.
- مقدمه
انقلاب اسلامی ایران، یکی از رخدادهای بزرگ جهان معاصر است؛ پدیده‌ای که صاحبان اندیشۀ غربی، به دلیل تأثیرگذاری در معادلات جهانی و دستاوردهای آن، نمی‌توانستند از آن چشم بپوشند. یکی از دستاوردهای انقلاب، هویت‌یابی زنان است؛ همان زنانی که قبل از انقلاب، غربی‌ها با شعارهایی همچون زن‌گرایی (فمینیسم) هویت آنان را زیر سؤال بردند. رژیم پهلوی نیز به عنوان عروسک‌گردان این سناریو نقش ایفا می‌کرد؛ در حالی که انقلاب اسلامی جایگاه و نقشی مهم برای زنان در نظر گرفت. زنان در جمهوری اسلامی توانمندی‌های خود را در عرصه‌های مختلف اجتماع به اثبات می‌رسانند.
1ـ هویت‌یابی زن
پیش از انقلاب اسلامی، حکومت به بهانۀ تجددگرایی، نسبت به زنان و دختران، دیدگاه ابزاری، مادی و لذت‌جویی جنسی داشت. پروین غفاری می‌گوید: «در تهران آن روزگار شایع بود که برای شب‌های تنهایی او (شاه) دختران زیبایی را به دربار می‌برند. حتی نام دختری ایتالیایی به نام فرانچیسکا در لیست معشوقه‌های شاه بود». از این رو، امام خمینی فرمود: «شاه گفته است درک من از زن آن است که او باید زیبا و فریبا باشد. این شاه است که زن‌ها را به فساد مىکشاند و آن‌ها را عروسک مىخواهد بار بیاورد...».
همچنین امام از آن روزگار چنین یاد می‌کند: «زن در دو... [برهه] مظلوم بود: یکی در جاهلیت عصر بعثت پیامبر اسلام و دیگر در جاهلیت دورۀ شاه...؛ شاه زن را از آن مقام شرافت و عزت پایین کشید...، به مرتبۀ یک حیوان». همچنین شاه هیچ‌یک از دختران ایران را در ابتدای جوانی لایق ازدواج نمی‌دانست؛ او ابتدا با شاهزاده فوزیۀ مصری ازدواج کرد و سپس تصمیم گرفت با دختر پادشاه ایتالیا ازدواج کند.»
اما انقلاب اسلامی زنان ایران را از جاهلیت مدرن، به جایگاه واقعی‌شان برگرداند، یعنی زن مانند مرد انسانی است که هیچ خللی در گوهر وجود او نیست: «یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناکُمْ مِنْ ذَکَرٍ وَ أُنْثى... إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاکُمْ»
بر این اساس، انقلاب به زن فهماند که اصالت، سلامت خانواده و نسل انسان، به عهدۀ اوست و مادر بیش‌ترین سهم را در پرورش فرزند دارد: «از دامن زن مرد به معراج مىرود. دامن زن محل تربیت بزرگ‌زنان و بزرگ‌مردان است»؛ «زن انسان است؛ آن هم یک انسان بزرگ. زن مربى جامعه است».
اگر فلاطن و سقراط بوده‌اند بزرگ // بزرگ بوده پرستار خُردی ایشان
چه پهلوان و چه سالک، چه زاهد و چه فقیه // شدند یکسره شاگرد این دبیرستان
همیشه دختر امروز مادر فرداست // زمادرست میَّسر، بزرگی پسران
۲ـ تحول روحی و فکری
یکی از تحولاتی که در خصوص زنان رخ داد، تغییر نگرش به نقش و جایگاه زنان در اجتماع از طرف مجامع مذهبی بود. قبل از پیدایش نگرش جدید، نگاه غالب بر ضرورت خانه‌نشینی و انجام وظایف مربوط به خانه و خانه‌داری بود؛ از سوی دیگر، زن با توجه به رویکرد حکومت، از هویت اصلی دور و به قیدوبند فساد فکری کشیده شده بود. اما بعد از انقلاب، به دلیل شناخت جایگاه زن و آشنایی با معارف اسلامی، نگرش‌ها و معیارهای زنان تغییر کرد و آن‌ها دریافتند که زن در اسلام هویت و شخصیت الهی دارد؛ امام راحل; فرمود: «یک تحول روحى، یک تحول فکرى، با ارادۀ مصمم. از بچههاى کوچک تا مردهاى بزرگ، از دختران کوچک تا خانم‌هاى بزرگ؛ همۀ اقشار، با هم قیام کردند»؛ ایشان همچنین فرموده‌اند: «اگر این نهضت و انقلاب اسلامى هیچ نداشت، جز این تحولى که در بانوان و در جوانان ما پیدا شد، این یک امرى بود که کافى بود براى کشور ما».
امام نمونۀ خوبی را نقل می‌کند که حاکی از تحول زن ایرانی است: «این‌جانب در طول این جنگ صحنههایى از مادران و خواهران و همسران عزیز ازدست‌داده دیدهام که گمان ندارم در غیر این انقلاب نظیرى داشته باشد؛ و آنچه براى من یک خاطرۀ فراموش‌نشدنى است‌ـ با این‌که تمام صحنهها چنین است ـ ازدواج یک دختر جوان با یک پاسدار عزیز است که در جنگ هر دو دست خود را از دست داده و از هر دو چشم آسیب دیده بود. آن دختر شجاع با روحى بزرگ و سرشار از صفا و صمیمیت گفت: «حال که نتوانستم به جبهه بروم، بگذار با این ازدواج، دین خود را به انقلاب و به دینم ادا کرده باشم عظمت روحانى این صحنه و ارزش انسانى و نغمههاى الهى آنان را نویسندگان، شاعران، گویندگان، نقاشان، هنرپیشگان، عارفان، فیلسوفان، فقیهان و هر کس را که شماها فرض کنید، نمىتوانند بیان و یا ترسیم کنند؛ و فداکارى و خداجویى و معنویت این دختر بزرگ را هیچ‌کس نمىتواند با معیارهاى رایج ارزیابى کند».
الف) نقش زن در اصلاح جامعه
متأسفانه زنان قبل از انقلاب در روند اصلاحی جامعه نقش پررنگ و گسترده‌ای نداشتند؛ زیرا رژیم پهلوی با دست‌اندازی به شعار آزادی زن، عملاً سیاست‌های خود را برای به ابتذال کشاندن زنان و تزلزل در بنیان خانواده‌ها پایه‌ریزی کرد و با اقداماتی که انجام داد، شأن والای انسانی زن را پایین کشید. این امر، زن را از اصلاح و هدایت جامعه غافل کرد؛ اما انقلاب اسلامی این رشد و بلوغ فکری را به وجود آورد که زن در اصلاح جامعه، تربیت فرزند و هدایت فرد، نقش بنیادی دارد: «زن‌ها مردان شجاع را در دامن خود بزرگ مىکنند. قرآن کریم انسان‌ساز است و وظیفۀ زن‌ها نیز انسان‌سازى است. اگر زن‌هاى انسان‌ساز از ملت‌ها گرفته بشود، ملت‌ها به شکست و انحطاط مبدل خواهند شد» ؛ «... صلاح و فساد یک جامعه، از صلاح و فساد زنان در آن جامعه سرچشمه مىگیرد...»؛ از این رو، امام زنان جوامع دیگر را به الگوپذیری از بانوان ایران سفارش کردند: «امید است که زنان سایر کشورهاى اسلامى، از تحول معجزه‌آسایى که براى زنان ایران رخ داده، عبرت گرفته، جامعۀ خود را اصلاح نمایند».
ب) پاسداری از کرامت زن
زن در آغاز پیدایش اسلام، به کرامت انسانی خویش دست یافت، و از حقوق و آزادیهای حقیقی برخوردار شد. اسلام همۀ ستمها و برخوردهای وحشیانهای که در دوران جاهلیت نسبت به زنان صورت می‌گرفت، از بین برد و از کشتن فرزندان بر حذر داشت: «وَ لا تَقْتُلُوا أَوْلادَکُمْ خَشْیةَ إِمْلاقٍ؛ و فرزندانتان را از ترس فقر، نکشید!»
متأسفانه رژیم پهلوی به بهانۀ نوگرایی و آزادی، ضربۀ بزرگی به حرمت و کرامت زن وارد کرد. رهبر معظم انقلاب فرمود: «بزرگ‌ترین ضربه و اهانت به کرامت زن را همین سیاست غربى انجام می‌دهد. در غرب، به خصوص در آمریکا و در شمال اروپا مراکز مهمى وجود دارد که اصلاً بناى کارشان بر عرضۀ جنسى زن در مقابل مرد است؛ چه ضربه‌اى براى زن از این بالاتر؟ غرب در قضیۀ زن و خانواده، در یک گمراهى و ضلالت عمیقى به سر می‌برد».
اما جایگاه زن در پرتو انقلاب اسلامی، احیا و کرامت انسانی اوست که به وی بازگردانده شد. در این نگاه، زن، ابزار نیست، بلکه مبدأ سعادت است. فتح قله‌های موفقیت و پیشرفت کشور به وی وابسته است. امام خطاب به زنان فرمود: «خداوند شما را با کرامت خلق کرده است...؛ آن‌ها که زن‌ها را مىخواهند ملعبۀ مردان و ملعبۀ جوان‌هاى فاسد قرار بدهند، خیانتکارند؛ زن‌ها گمان نکنند که این مقام زن است که بزک‌کرده بیرون برود با سرِ باز و لخت! این عروسک‌بازى است نه زن».
۳ـ حمایت از زنان
رژیم پهلوی وانمود می‌کرد که از زنان حمایت می‌کند؛ اما حقیقت این است که این حمایت برای اطرافیان و وابستگان حکومت صورت می‌گرفت و بانوان دیگر، از حقوق اولیه خود محروم بودند. بر این اساس، یکی از دستاوردهای انقلاب، حمایت از زنان در عرصه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی است. این حمایت‌ها در قانون اساسی، قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی و نیز مصوبه‌ها و آیین‌نامه‌های دولت پیش‌بینی شده است و در ابعاد مختلف رفاهی، ازدواج و طلاق، مهریه، حضانت فرزندان، حمایت دوران بارداری، دادگاه خانواده، نفقه، تساوی با مرد در برابر قانون، تجلی یافته است. در بند چهاردهم اصل سوم قانون اساسی آمده است: «تأمین حقوق همه‌جانبۀ افراد از زن و مرد و ایجاد امنیت قضایی عادلانه برای همه و تساوی عموم در برابر قانون است». بر اساس این بند، دولت موظف است حقوق همه‌جانبۀ زنان را نیز همانند مردان تأمین کند؛ چنان‌که در اصل 21 قانون اساسی، بدان تصریح شده است. شهید مطهری فرمود: «... در غرب این تبلیغ زیاد شده است به طوری که برای آنان تبدیل به یک باور شده که زن در جامعۀ اسلامی از حقوق خویش محروم بوده و هست و زن‌ها عناصر ناراضی در میان مسلمانان هستند...؛ بنابراین در این انقلاب شرکت نخواهند کرد. ولی در عمل، زن‌ها نه‌تنها در این انقلاب شرکت کردند، بلکه اگر حضور آنان نبود، هیچ‌گاه انقلاب به ثمر نمی‌‌رسید».
۴ـ زن در عرصۀ سیاسی و اجتماعی
الف) شناخت جایگاه زن
نزدیک به نیم قرن، زنان ایرانی از بستر رشد عقلانی و اجتماعی محروم شدند. هنر و ادبیات داستانی روزگار پهلوی‌ها، آینه‌ای شفاف از بهره‌گیری انحطاطی زنان از آزادی پوشش و روابط ناسالم جنسی به دست می‌دهد؛ از این رو، امام فرمود: «[شاه] زن را مثل یک عروسک درست کرد. در صورتی که زن یک انسان است وآن هم یک انسان بزرگ...؛ این پدر و پسر [پهلوی اول ودوم]، و خصوصاً این پسر آن قدر جنایت که به زن کردند، به مردان نکردند». اما با شکل‌گیری انقلاب اسلامی، این امکان برای زنان فراهم شد تا جایگاه فردی و اجتماعی خود را بهتر بشناسند و با استفاده از توانمندی‌ها و استعدادهای خود، حضوری فعال در صحنه‌های مختلف داشته باشند. امروزه زنان در مشاغل مختلف نظیر پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، پرستاری،... حضور دارند. اینک نه‌تنها زنان ایران، بلکه بانوان مسلمان در منطقه به‌ویژه مصر، لیبی، بحرین، تونس و یمن، همچون سمیه در مقابل دشمن سینه سپر کرده اند...؛ اینان با حضور پررنگ خود در تظاهرات ثابت کردند آنچه غربیان دربارۀ انزوای زنان مسلمان می‌گویند، دروغی بیش نیست».
ب) نقش زن در پیروزی انقلاب اسلامی
حضور زنان در انقلاب، پدیده‌ای بی‌سابقه نیست و در تاریِخِ دیگر جنبش‌های سیاسی و اعتراض‌آمیز ملت ایران نیز از شور و شعور زنان مسلمان ایرانی حکایت دارد. پس از فرمان تحریم تنباکو توسط میرزای شیرازی همسران ناصرالدین شاه به شکستن قلیان‌ها اقدام کردند؛ و در نهضت جنگل، زنان گیلان با کمک‌های مادی و معنوی خویش، مبارزان را یاری رساندند. در توطئۀ کشف حجاب، تظاهرات زنان در مشهد و اعتراض به این وضع، هرگز از خاطره‌ها محو نمی‌شود. زنان ایرانی در تمام عرصه‌های زندگی حضور دارند و اعتقادات دینی آنان مانع از شرکت در فعالیت‌های اجتماعی نخواهد شد. امام خمینی فرمودند: «امروز زن‌هاى شیردل، طفل خود را در آغوش کشیده و به میدان مسلسل و تانک دژخیمان رژیم مىروند. در کدام تاریخ چنین مردانگى و فداکارى از زنان ثبت شده است». شهید مطهری نیز در این باره می‌نویسد: «رهبر انقلاب اسلامى ایران با تیزبینى و تیزهوشى خاص خود دریافته بودند که انقلاب اسلامى ایران، بدون شرکت بانوان به ثمر نخواهد رسید؛ از این رو، شرکت آنان را در مراسم انقلابى واجب و لازم شمردند». رهبر معظم انقلاب نیز فرموده‌اند: «نقش زنان در انقلاب ثابت کرد که زن در سایۀ ایمان و آگاهی و به دور از فسادی که دنیای غرب برای او درست کرده است، می‌تواند نقش اول را در تحولات تاریخی و جهانی ایفا کند».
ج) نقش زنان در انگیزه‌سازی مردان
امام خمینی انقلاب را وام‌دار زنان می‌شمارد؛ چراکه آنان سبب تقویت روحیه و انگیزۀ انقلابی مردان شدند. هر زنی که برای اعتراض به استبداد، از خانه بیرون می‌آمد، مادر یا همسر و خواهر و دختری بود که دیگر اعضای خانواده را به دنبال خود کشانیده بود. مشت‌‌های گره‌کردۀ زنان ایرانی، پای مردان ایرانی را استوار می‌ساخت و گلوله‌های خودکامگان را بی‌ثمر. زنان همچنین در دوران ۸ سال دفاع مقدس نقشی برجسته داشتند و اثبات کردند که شخصیت زن در تبعیت از الگوهای غربی و مدگرایی نیست، بلکه چیزی که بر اعتبار و ارزش آن‌ها می‌افزاید، غیرت، فداکاری و آرمان‌های دینی است. امام فرمود: «بانوان عزیز ما اسباب این شدند که مردها هم جرأت و شجاعت پیدا کنند. ما مرهون زحمات شما خانم‌ها هستیم». ایشان همچنین فرموده‌اند: «شما رهبران نهضت هستید. بانوان، رهبر نهضت ما هستند؛ ما دنبالۀ آن‌ها هستیم. من شما را به رهبرى قبول دارم و خدمتگزار شمایم».
د) حضور زن در انتخابات و مدیریت
مسلم است که رژیم پهلوی که برای مشارکت سیاسی عموم مردم ارزشی قائل نبود، به حقوق سیاسی زنان هم بی‌اعتنا بود و به همین سبب، مشارکت سیاسی زنان، هیچ‌گاه در دوران پهلوی تحقق نیافت. با این حال، رژیم پهلوی تلاش داشت با اتخاذ برخی سیاست‌های تبلیغاتی، نه‌تنها خود را به حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان متعهد نشان دهد، بلکه چنین ادعا کند که با وجود مشکلات و مخالفت‌ها، در تلاش است گام‌هایی برای تحقق حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان بردارد. البته حضور برخی موارد زنان در عرصۀ سیاسی و اجتماعی به دلیل این بود که سازمان‌های بین‌المللی این مطالبه را داشتند، نه این‌که آن‌ها اعتقادی به حضور زنان داشته باشند.
انقلاب اسلامی آغاز فصلی نوین در مشارکت سیاسی بانوان به شمار می‌رود. انقلاب مشارکت سیاسی زنان را نه به مثابۀ یک حـق بلکـه بـه مثابـۀ تکلیف اسلامی فراهم کرد. امام خمینی با ارائۀ الگوهای صدر اسلام، زنان را بـه حـضور و مشارکت جدی در همۀ عرصه‌ها فراخواند؛ از این رو، پس از انقلاب اسلامی شاهد مشارکت روزافزون زنان در عرصه‌های مختلف مانند نمایندگی مجلس، شرکت در انتخابات شوراها و شرکت در انتخابات خبرگان هستیم. دکتر پال اسپراکمن می‌گوید: «.. در سفرهایی که به ایران داشتم، شاهد فعالیت‌های گستردۀ زنان ایرانی در جامعه بودم...؛ من معتقدم زنان ایرانی از مردان قوی‌ترند...».
۵ـ زن در عرصه‌های علمی
امروزه برای عموم زنان ایرانی هیچ ممنوعیتی در تحصیل وجود ندارد؛ زیرا زنان فهمیدند که می‌توانند از توانایی‌های علمی و هنری خود بیش‌ترین استفاده را داشته باشند؛ از این رو، درصد زیادی از کرسی‌های دانشگاهی را کسب کرده‌اند. بر اساس گزارش یونسکو در سال 2012، جمهوری اسلامی ایران جزو شش کشور برتر جهان از حیث دسترسی به برابری جنسیتی در امر آموزش است.
الف) تعداد طلبۀ خواهر
یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی تربیت خواهران طلبه اعم از طلبه‌های خارجی و داخلی است. بر اساس گزارش مدیر سابق حوزه‌های علمیه خواهران «امروز حدود 80 هزار طلبۀ خواهر در مدارس علمیۀ سراسر کشور مشغول تحصیل هستند؛ و 394 مدرسه در مقطع سطح دو؛ 54 مدرسه در مقطع سطح سه، در 13 رشته؛ و سه مدرسه در مقطع سطح چهار است که به زودی به هفت مدرسه افزایش خواهد یافت».
ب) اعضای هیأت علمی
امروزه شاهد رشد ۱۷ برابری تعداد زنان هیأت علمی در دانشگاه‌ها نسبت به قبل از انقلاب اسلامی هستیم به گونه‌ای که در سال ۵۷، 4/1 درصد و در سال ۹۶، ۲۴ درصد از اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها زن بوده‌اند.
ج) تدوین آثار
نکتۀ مهم آن است که امروزه تعداد زیادی از کتاب‌های علمی و مقالات در سطح کشور توسط زنان نوشته یا ترجمه می‌شود. جمعیت زیادی از گزارشگران و نویسندگان مطبوعات و وسایل ارتباط جمعی را زنان تشکیل می‌دهند. در آموزش و پرورش نیز سطح علمی بانوان به حدی رسیده که در دبیرستان‌های دخترانه غالباً از دبیران زن برای آموزش استفاده می‌شود؛ و موفقیت دختران در کنکور نشان‌دهندۀ رشد کیفی و کمی بانوان در امر آموزش است.
د) دانش‌آموزان دختر
امروزه تعداد دانش‌آموزان دختر از دو میلیون و 777 هزار و 724 نفر در سال 1355 به 6 میلیون و 956 هزار و 34 نفر در سال 1396 رسیده و تعداد دانش‌آموختگان دانشگاهی زن از 6 درصد در سال 1355 به 44 درصد در زمان حاضر افزایش یافته است.
هـ) دانشجویان دختر
به گفتۀ معاون مؤسسۀ پژوهشی و برنامه‌ریزی آموزش عالی، تعداد کل دانشجویان زن در سال تحصیلی 58ـ57، 54 هزار و 248 نفر بوده که نسبت آنان به کل دانشجویان 9/30 درصد بوده است؛ اما این رقم در سال تحصیلی 94ـ93 به 2 میلیون و 200 هزار و 375 نفر افزایش یافته که به عبارتی 45.8 درصد دانشجویان را تشکیل می‌دهند.
در حال حاضر، این رقم تغییراتی داشته است؛ به گفتۀ معاون رئیس‌جمهور در امور زنان، 56 درصد از دانشجویان دانشگاه‌های دولتی کشور را زنان تشکیل می‌دهند؛ از این میان، سهم دختران از کل دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی 53 درصد، در رشته‌های علوم انسانی 58 درصد و در گروه‌های علوم پایه به 69 درصد رسیده است. همچنین در سال‌های اخیر شاهد شکوفا شدن استعدادهای دختران خلاق و مبتکر و حضور آن‌ها در المپیادهای جهانی علمی هستیم. رشد و ارتقای حضور زنان ایرانی در ابعاد مختلف علمی و تکنولوژیک همچون ثبت اختراعات، ابتکارات و نوآوری در عرصه‌های نانو، انرژی هسته‌ای، هوا و فضا، علوم پایه و غیره، بخشی از پیشرفت‌های زنان ایرانی در سال‌های پس از انقلاب اسلامی است.
و) اساتید زن
پیش از انقلاب تنها 13/6 درصد اساتید دانشگاه‌ها زن بودند؛ اما امروز زنان 20 درصد اساتید دانشگاه‌ها را شامل می‌شوند. امروز هفت هزار نفر از استادان دانشگاه‌ها و دو هزار و 700 نفر از استادان حوزۀ علمیه، زنان هستند. در جمع اعضای هیأت علمی دانشگاه‌های کشور نزدیک به ۳۰ درصد و در بین همکاران دانشگاهی نیز بیش از ۴۰ درصد از بانوان، مشغول به فعالیت هستند و در زمینه‌های مدیریتی و اجرایی نیز شاهد روند روبه‌رشد تعداد زنان هستیم.
ز) حافظان قرآن
بر اساس گزارش رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریۀ کشور، «بیش از ۷۰ درصد از بانوان در مجامع قرآنی حضور دارند و بیش‌تر حفاظ قرآنی و شرکت‌کنندگان در مسابقات قرآنی بانوان هستند». در حالی که قبل از انقلاب، برگزاری فستیوال‌ها و مسابقه‌هایی به منظور انتخاب برترین زنان و دختران از نظر زیبایی تحت عنوان «دختر شایسته» برگذار می‌شد و نفر برگزیده در رقابت‌های جهانی نیز شرکت می‌کرد. بر اساس اسناد به‌دست‌آمده، سوءاستفاده‌های زیادی از این دختران هم از سوی درباریان و هم در خارج از کشور صورت می‌گرفت.
۶ـ زن در عرصۀ فرهنگ و هنر
متأسفانه قبل از انقلاب صحنه‌های اخلاقی، جای خود را به صحنه‌های جنسی داده بودند؛ به نحوی که بسیاری از بازیگران به «ستاره‌های جنسی» معروف بودند. نشان دادن بدن کاملاً عریان دختران و رفتارهای جنسی مردان با آن‌ها به رایج‌ترین صحنه‌های فیلم تبدیل شده بود که بسیاری از کارگردان‌ها برای فروش بیش‌تر با یکدیگر در تولید این صحنه‌های غیراخلاقی رقابت می‌کردند. تیتر روزنامه‌های سینمایی آن دوران این ناهنجاری را نشان می‌دهد: «برهنگی سینمای ایران با آمریکا و اروپا رقابت می‌کند»، «با ستارگان جنسی ایران آشنا شوید! این‌ها خود را بمب‌های روابط جنسی می‌دانند»، «پنج دقیقه بوسه در فیلم... دل هر عارف و عامی را خواهد برد».
اما بعد از انقلاب زنان در عرصۀ فرهنگ و هنر و به خصوص سینما و تلویزیون، از گرداب ابتذال و فساد خارج شده و نقش‌های ماندگار و به‌یادماندنی از خود بر جای گذاشته‌اند. البته امروزه سینماهای ما آسیب دارند، اما این آفات با آفات قبل از انقلاب قابل قیاس نیست.
۷ـ گرایش جهانی زنان به اسلام
آنچه آمارها نشان می‌دهد، آن است که گرایش به اسلام در جهان رو به افزایش است و تعداد زنانی که به اسلام می‌گروند، تقریباً دو برابر مردان است. مؤسسۀ تحقیقاتی فیث‌ماترز اعلام کرد که تعداد کسانی که در انگلیس در ۱۰ سال گذشته به اسلام گرایش پیدا کرده‌اند، ۱۰۰هزار نفر است که بیش‌تر آنان را زنان تشکیل می‌دهند. در این میان، تعداد دخترانِ جوانِ 20 تا 30 ساله و دارای تحصیلات دانشگاهی که به اسلام گرویده‌اند، چشمگیرتر است. هاجر حسینی (از امریکا) می‌گوید: «علاقۀ من به امام خمینی، در مسلمان شدنم نقش بسزایی داشت». گلندا اوربین (از امریکا) نیز می‌گوید: «من همۀ موفقیتم را مدیون امام هستم. در آمریکا درس می‌خواندم، اما مرکز اخبار دنیا در پاریس بود. همین بیش‌تر من را مجذوب ایشان می‌کرد... در نتیجه مسلمان شدم». مرضیه هاشمی (از آمریکا) نیز گفته است: «در سال ۱۹۷۹ با شنیدن اخبار دربارۀ انقلاب اسلامی ایران تحت تأثیر شخصیت امام خمینی; قرار گرفتم و اسلام را برگزیدم. قاطعانه بگویم که خداوند، انقلاب اسلامی و رهبری آن را محور اصلی جذب من به اسلام قرار داد».
۸ـ گرایش جهانی زنان به حجاب
قبل از انقلاب شاهد دو جریان شیرین و تلخ هستیم. شیرین بدان جهت که برخی مردان و زنان ما سخت از حجاب دفاع و بدان پایبند بودند. شیخ محمدتقی بهلول می‌گوید: «در شهر تهران (بعد از کشف حجاب) زنانی دیده شدند که مدت پنج سال از خانه بیرون نیامدند، برای این‌که بی‌حجاب دیده نشوند و حتی به حمام هم نرفتند، با این که حمام منزلی[خانگی] هم نداشتند؛ در زمستان‌های سخت با آب سرد غسل کردند یا با دیگْ آبْ گرم کردند و از منزل خود بیرون نرفتند».
اما جریان تلخ آن است که پهلوی اول، بزرگ‌ترین جنایت (کشف حجاب) را به وجود آورد و پهلوی دوم نیز سیاست حجاب‌زدایی پدرش را ادامه داد. در گزارشی می‌خوانیم:
«در اتوبوس زنان باحجاب را راه نمی‌دادند و در معابر پاسبانان از اهانت و کتک زدن به زن‌هایی که چادر داشتند، فروگذار نمی‌کردند. حتی برخی مأمورین به خصوص در شهرها و دهات زن‌هایی را که پارچه سر انداخته بودند، آن را از سرشان کشیده و پاره پاره می‌کردند؛ و اگر زن فرار می‌کرد او را تا خانه‌اش تعقیب می‌کردند؛ و اتاق زن‌ها و صندوق لباس آن‌ها را تفتیش کرده، اگر چادر را می‌دیدند، پاره می‌کردند». امام فرمود: «اما من تلخى این کشف حجابى که این‌ها کردند و اسمشان را بعداً «آزاد زنان و آزاد مردان» پسر رضاخان گذاشت، من تلخىاش باز در ذائقهام هست...».
گفتنی است که امروزه متأسفانه حجاب در جامعۀ ما کم‌رنگ شده است و حال این‌که تحقیقات نشان می‌دهد مهم‌ترین عوامل گرایش بیش‌تر زنان به اسلام، جذابیت حجاب و آرامشی است که محجبه بودن به آن‌ها می‌دهد...؛ در عین حال، آمارها نشان می‌دهد که غرب از روی آوردن دختران و زنان جوان به حجاب در هراس است. همین مسأله موجب شده تا بیش‌تر بر روی برنامۀ اسلام‌هراسی کار کند. روزنامۀ سان‌سنتیال می‌گوید: «تعداد دختران بین 18 تا 30 سال که در ایالت فلوریدا با حجاب و روسری مشاهده می‌شوند، نسبت به یک دهۀ گذشته افزایش چشمگیری داشته است». آمار پایگاه «آیجی» بیانگر آن است که نسل جدید دختران جوان نیویورک، بر خلاف نسل‌های قبلی علاقۀ چندانی به پوشیدن لباس‌های بدن‌نما ندارند و مردم به پوشیدگی، بیش‌تر روی آورده‌اند. علت اصلی این امر، بی‌بندوباریی است که در چند سال اخیر رایج شده بود و اکنون در عکس‌العمل به آن، گرایش به پوشیدگی بیش‌تر در میان دختران جوان و نوجوان اوج می‌گیرد». احمد هوبر می‌گوید: «زنان ترک در سوئیس و آلمان و اروپا به حجاب روی آورده‌اند؛ زیرا آنان متوجه شده‌اند که حجاب یک سلاح پرقدرت و شگفت‌آور است که خدا به زنان داده است...؛ اکنون زنان سوئیسی تقاضا دارند که برای آنان لباس با پوشش و حیای بیش‌تری تهیه گردد». ملومی ایویت فرانکلین (از آمریکا) می‌گوید: «من ابتدا مسیحی بودم و حجاب داشتن امروز من به طور کامل به انقلاب اسلامی ایران برمی‌گردد».
س. م. نام نیز می‌گوید: «من به خاطر شیفتگی به زیبایی‌های حجاب، از دین مسیحی به دین اسلام مشرف شده و حجاب کامل را برگزیدم».
ف. م. بانوی تازه‌مسلمان می‌گوید: «باحجاب شدم، چون حجاب، نور است! چون حجاب لازمۀ دین اسلام است. کسانی که می‌شناسم حجاب دارند، بسیار خوشحالند؛ چراکه این برای آن‌ها یک افتخار است که خودشان را از نگاه دیگران پوشیده نگه می‌دارند».
- نتیجه گیری
انقلاب اسلامی با احیای شخصیت زن، کرامت و ارزش واقعی را برای زنان به ارمغان آورد. در پرتو انقلاب اسلامی، توانمندی های زنان در عرصه های گوناگون به فعلیت رسید و بانوان ایرانی به برکت انقلاب اسلامی قله های افتخار را در ابعاد مختلف زندگی فتح کردند. زن مسلمان که به برکت انقلاب اسلامی شخصیت حقیقی خویش را بازیافته، به الگویی برای زنان جهان تبدیل شد.
