به گزارش خبرگزاری«حوزه»، دکتر مهدی خواجه پیری نماینده رهبری در احیای نسخ خطی شیعه در هند و رئیس مرکز بین المللی میکروفیلم نور در مصاحبه با دفتر امور ادیان و مذاهب مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه های علمیه به تبیین مسائل مرتبط با عرصه گفتگوهای سازنده با دیگر ادیان پرداخت. مشروح این گفتگو را ملاحظه می فرمایید؛
علمای ما در گوشه کنار کشور‌های مختلف از قدیم تا به امروز فعالیت‌های گسترده‌ای داشته‌اند، حوزه علمیه به عنوان یک نهاد چگونه می‌تواند به شکل قوی‌تر و با سرعت بیشتری در فضای ادیانی در عرصه بین الملل تاثیر گذار باشد؟
یکی از مشکلات عمده ما در ورود و فعالیت در کشور‌های مختلف این بوده است که ما کشور‌ها را درست نشناختیم. مثلا در شبه قاره ما وقتی وارد این منطقه شدیم به آنها به دید ترحم نگاه کردیم. یعنی در میان جمعیت هند اقلیتی شیعه حضور دارند که وضعیت آنها بعد از تقسیم هند و پاکستان و مهاجرت علما و سرمایه‌داران به پاکستان، وضعیت شیعه در هند ضعیف‌تر شد. یکی از فعالیت‌ّهای علما در گذشته حضور در آن مناطق و شناخت درست از وضعیت مردم در آن دیار داشتند و فعالیت‌ّهایشان مثمر ثمر بود. نمونه بارز آن میرسید علی همدانی بوده است که آخرین منطقه‌ای که شیعه در آن نفوذ کرد کشمیر بود و ماندگار‌ترین گروه هم در همین کشمیر بودند.
میرسید علی همدانی وقتی وارد کشمیر شد، همه مردم آن منطقه بودایی بودند و او آمد و یک جامعه شناسی کرد. بعدها او به عنوان یکی از بزرگان صوفیه در آن منطقه شناخته شد. پس از آن به ایران بازگشت و هفتصد نفر را با خود به کشمیر برد. از علما، هنرمندان و صنف‌های مختلف، این کار تاثیرگذاری بسیاری داشت تا اینکه مستقیم بگوید. لذا هجرت علمای حوزه علمیه بسیار می‌تواند تاثیر گذار باشد. او نیاز جامعه را فقط در تبلیغ صرف ندید، او نگاه کرد که این منطقه نانوا هم میخواهد خیاط هم میخواهد لذا نبض جامعه در دستش بود و طبیعتا خود جامعه از لحاظ دینی هم به سمت او کشیده می‌شود.
آیا گفتگو ادیانی و مذاهبی می‌تواند به حل چالش‌هایی که بعضا میان گروه‌های دینی وجود دارد کمک کند؟
ما دو طبقه در جامعه داریم، یک طبقه علما و طبقه دیگر مردم عادی کوچه و بازار. در مجموعه طبقات مردمی مثلا مشکلی میان مسلمانان و سایر ادیان وجود ندارد. مثلا در هند در همسایگی ما شخص فیلم ساز هندویی زندگی می‌کند و با یکی از مسلمان مرتبط است و من که از او سوال کردم، جریان ارتباط شما چیست؟ مرد هندو پاسخ داد:ایشان مسلمان است و من به او اعتماد دارم و هر وقت مسافرت می‌روم گاوصندوق و تمام زندگیم را به او می‌سپارم. یا احترام‌های خاص هندوها زمانی که از مقابل مسجد عبور می‌کنند. لذا مشکل در این طبقه وجود ندارد مگر اینکه سیاستی پشت قضیه باشد برای بهم انداختن گروه‌ها. به نظرم اگر امروز جنگ هندو و مسلمان مطرح می‌شود مبنای اعتقادی ندارد، مبنای سیاسی دارد.
اما در طبقه علما، باید دید تا چه میزان تحقیق دقیق و صحیحی درباره آنها صورت پذیرفته است. همانگونه که ما دستمان از منابع پر است، باید برویم و ببینیم که حرف آنها چیست. گفتگو میان گروه‌ها و تحقیق‌های طرفین می‌تواند به ما کمک کند.
گاه ما منابع دسته اول را نمی‌توانیم ببینیم و از ترجمه‌های مختلف مستشرقین و یا دیگرانی استفاده می‌کنیم که یا غرض دارند و یا اینکه خود آنها هم متوجه مفهوم نیستند. لذا بدفهمی ها ایجاد می‌شود.
فعالیت‌هایی دینی را در چه سطح مناسب می‌دانید؟ تا چه میزان همایش‌ها، مخصوصا در هند که سال‌ها حضور دارید توانسه به ما کمک کند؟
به نظرم امروز دیگر وقت همایش نیست و فایده‌ش بسیار کمک است. آنچه می‌تواند نتیجه بدهد مراودات علمی میان حوزه و دانشگا‌ه‌های مختلف دنیا است. از آنجایی حوزه مرکز تربیت نیرو‌های علمی است برای پیشبرد اهداف دینی لذا لازم است این نیرو‌ها بیشتر با فضای فعالیت‌های علمی دانشگاهی در بیرون از کشور آشنا شوند. رفت و آمد های علمی و تقریبا غیر رسمی بسیار می‌تواند کمک کننده باشد.
در بسیاری از این همایش ها چند شخصیت مشخص همیشه حضور دارند. در داخل و خارج از کشور. آیا شخص دیگری نیست که همیشه یک گروه خاص درباره همه موضوعات هم اظهار نظر می‌کنند. در محیط زیست همین‌ها، در ادیان همین‌ّها در مذاهب و غیره.
انتهای پیام
