به گزارش خبرگزاری حوزه، واحد فقه و احکام پژوهشکده باقرالعلوم علیه السلام، چند استفتاء در مورد احکام مسائل مالی فیمابین مدارس غیرانتفاعی و اولیاء دانش آموزان، از آیت الله العظمی سیستانی، آیت الله العظمی مکارم شیرازی و آیت الله العظمی صافی گلپایگانی نموده است که به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
در پی مسأله شیوع ویروس کرونا و تعطیلی طولانی مدت پیش آمده برای مدارس، ابهاماتی در مورد وجه شرعی مسائل مالی فیمابین مدیران مدارس غیرانتفاعی، معلمان و کارکنان و اولیاء دانش آموزان پیش آمده است. در همین راستا استفتائی از برخی مراجع معظم تقلید در این باره صورت گرفت. شرح استفتاء و پاسخ مراجع معظم در زیر آمده است.
متن استفتاء
۱- آیا در ایّام کرونا که آموزش غیر حضوری است، قرارداد بین مدرسه و اولیای دانش‌آموزان فسخ می‌گردد یا همچنان باقی است؟
۲- در صورت فسخ شدن قرارداد در ایام کرونا وعدم وجود قرارداد جدید، آیا مدرسه و معلمین مستحق دریافت اجرت‌المثل خدماتشان هستند؟
۳- آیا مسئولین مدرسه ملزم هستند بخشی از شهریه دانش‌آموزان را در ایام آموزش غیر حضوری (با توجه به اینکه برخی هزینه‌های مدرسه را از قبیل اجاره مکان آموزش در هر صورت متحمل شده‌اند و برای برخی دیگر مانند تغذیه و سرویس هزینه نکرده‌اند) به اولیا برگردانند؟
۴- با توجه به اینکه قرارداد بین مدرسه و معلمین انصراف به آموزش حضوری دارد و حقوق آنها متناسب با آموزش حضوری پرداخت می‌شود، حقوق ایام آموزش غیر حضوری چگونه باید محاسبه شود؟ (ممکن است در مواردی آموزش غیر حضوری نسبت به آموزش حضوری سختی بیشتری داشته باشد.)
۵- با توجه به اینکه اجاره چند ماهه مکان آموزشی برخی مدارس در ایام کرونا از سوی صاحب ملک (دولتی یا شخصی) بخشیده شده است، آیا لازم است مسئول مدرسه بخشی از شهریه دانش‌آموزان را که بابت اجاره بهای مکان آموزشی بوده به اولیا برگرداند؟
۶- با توجه به اینکه برخی از معلمین و کادر مدرسه که با مدرسه قرارداد یکساله بسته‌اند، در ایّام کرونا هیچ فعالیت آموزشی و خدماتی نداشتند، آیا مستحق حقوق ماهانه خود هستند؟
۷- آیا دولت شرعاً می‌تواند مسئولین مدرسه را ملزم به پرداخت کامل حقوق معلمین نماید در حالی که آموزش آنها غیر حضوری بوده و برخی از آنان نیزدر این ایام فعالیت آموزشی نداشته‌اند؟
۸- آیا دولت شرعاً می‌تواند مسئولین مدرسه را ملزم به بازگرداندن بخشی از شهریه دانش‌آموزان به آنها نماید یا اینکه اولیا را ملزم به پرداخت شهریه کامل نماید؟
پاسخ آیت الله العظمی سیستانی
بسمه تعالی شأنه
پاسخ پرسش۱و۳- وقتی که عذر عام پیش آید، عقد قرارداد باطل می‌شود. پس نسبت به ماه‌های قبل از کرونا مستحق اجرةالمثل هستند و نسبت به بقیه معامله، استحقاق اجرتی ندارند؛ مگر اینکه قرارداد جدیدی منعقد شود.
پاسخ پرسش۲- کارمندان و مدرسه مستحق اجرةالمثل نیستند مگر نسبت به ماه‌های سابق بر کرونا
پاسخ پرسش۴- باید قرارداد جدید بسته شود و طبق آن عمل شود.
پاسخ پرسش۵- لازم نیست ولکن تا مادامیکه بخاطر کرونا معلمین تدریس ندارند، مستحق اجرت نیستند.
پاسخ پرسش۶- با توجه به عذرعام، عقد اجاره، باطل است و مستحق اجرت نیستند.
پاسخ پرسش۷- حق ندارد مگر برای آموزش غیرحضوری، قرارداد جدید منعقد شود.
پاسخ پرسش۸- با توجه به عذر عام، قرارداد باطل است و فقط نسبت به غیر ایام کرونا مستحق اجرت المثل هستند.
دانلود پاسخ
پاسخ آیت الله العظمی مکارم شیرازی
بسمه تعالی
با سلام
آنها که آماده خدمت بوده‌اند و از وجود آنها استفاده نشده، باید حقوقشان داده شود و اگر شاگردان نتوانند استفاده کنند، پرداخت شهریه از سوی اولیاء لازم نیست و خسارت‌ها را لازم است دولت جبران کند.
همیشه موفق باشید
دانلود پاسخ
پاسخ آیت الله العظمی صافی گلپایگانی
بسم الله الرحمن الرحیم
علیکم السلام و رحمةالله
بطورکلی اگر آموزش و پرورش اجازه باز شدن مدرسه را به مدیر نمی‌دهد اولیاء موظف به پرداخت شهریه بالنسبه به مدت تعطیل نیستند و اما اگر اولیاء فرزندان خود را به جهت ترس از بیماری نمی‌فرستند باید هزینه را پرداخت کنند و در هر صورت بخشودگی اجاره بها به اولیاء برنمی‌گردد اما هزینه اردوی انجام نشده را باید مسترد دارند و چنانچه اولیاء از آموزش غیرحضوری استفاده کرده‌اند اجرت المثل آن را ضامنند. کارمندان و معلمینی که قرارداد یکساله یا نه ماهه با مدرسه داشته‌اند و حاضر به حضور در محل کار بوده‌اند ولی مدرسه از آنها کمک نخواسته، طلبکار حقوق می‌باشند و احتیاط آن است که اولیاء دانش آموزان و مدیران مدرسه در این امور مصالحه نمایند والله العالم.
موفق باشید.
