پنجشنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳ |۱۷ رمضان ۱۴۴۵ | Mar 28, 2024
کد خبر: 944162
۲۵ بهمن ۱۳۹۹ - ۱۶:۱۹
حجاب اسلامی

 حوزه/ حجاب اسلامی آن گونه که غرب تبلیغ می‌کند، به معنای حبس زن در خانه یا پرده‌نشینی و دوری از شرکت در مسائل اجتماعی نیست؛ بلکه بدین معناست که زن در معاشرت خود با مردان بیگانه، موی‌سر و اندام خود را بپوشاند و به جلوه‌ گری و خودنمایی نپردازد.

خبرگزاری حوزه | پوشش در تمام ادیان و مذاهب، دارای جایگاه خاصّی است و یکی از دلایل اساسی آن این است که حجاب و عفاف، یک امر فطری است.

داستان‌ حضرت آدم و حوّا نیز فطری بودن پوشش را ثابت می‌کند. در تورات (که برای مسیحیان نیز مقدّس است) می‌خوانیم: «وچون زن دید که آن درخت برای خوراک نیکو است، پس، از میوه‌اش خُورد و به شوهر خود داد و او خورد، آن‌گاه چشمان آنها باز شد و فهمیدند که عریان‌اند؛ پس برگ‌های انجیر را بهم دوخته، سترها برای خویشتن ساختند.»

در قرآن کریم در مورد داستان حضرت آدم و حوّا نیز آمده است: «فَلَمّا ذاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُما سَوْءتَهُما وَ طَفِقا یَخْصِفانِ عَلَیْهِما مِنْ وَرَقِ الجَنَّةِ؛ آن گاه که آدم و حوّا از درخت ممنوعه چشیدند، پوشش خود را از دست داده عورتشان آشکار گردید) و به سرعت، با برگ درختان بهشتی خود را پوشاندند.» (اعراف/ ۲۲)

طبق آیات شریفه‌ی قرآن کریم، حضرت آدم و حوّا قبل از چشیدن درخت ممنوعه دارای لباس بوده‌اند؛ امّا با خوردن از آن درخت (بر اثر اغوای شیطان) لباس خود را از دست دادند که بلافاصله به پوشاندن خود اقدام نمودند. به هر حال، مطابق هر دو نقل، آنچه مسلم است این است که آدم و حوا پس از احساس برهنگی بلافاصله خود را پوشاندند. این احساس شرم از برهنگی حتی بدون حضور ناظر بیگانه و سرعت در پوشاندن خود به وسیله‌ی برگ‌ها، از آن جهت که تذکر هر یک به دیگری تحت هیچ آموزش یا فرمانی از جانب خداوند یا فرشته وحی نبوده، بیانگر فطری بودن پوشش در انسان است و ثابت می‌کند که لباس و پوشش، به تدریج و بر اثر تمدن‌ها ایجاد نشده است؛ بلکه نخستین انسان‌ها، به طور فطری بدان گرایش داشته‌اند. و بنا به گواهی متون تاریخی، در اکثر قریب به اتفاق ملت‌ها و آیین‌های جهان، حجاب در بین زنان، معمول بوده‌است. هرچند حجاب درطول تاریخ، فراز و نشیب‌های زیادی را طی کرده و گاهی با اعمال سلیقه‌ی حاکمان، تشدید یا تخفیف یافته، ولی هیچ گاه به طور کامل از بین نرفته است.

در همه‌ی ادیان الهی از جمله زرتشت، یهودیت، مسیحیت و اسلام، حجاب زنان امری لازم و واجب بوده است.

      

حجاب در شریعت زرتشت

«اَشو زرتشت» با توصیه‌های خود کوشیده است تا پایه‌های حجابی را که زنان ایرانی به عنوان یک فرهنگ ملّی در ظاهرخود رعایت می‌کنند، در عمق روح آنان محکّم کند و از این راه ضمانت اجرای قانون حجاب را در آینده نیز تأمین نماید و بدین شکل، جامعه‌ی خویش را در مقابل امکان انحراف‌های اخلاقی پنهان، بیمه کند.

درکتاب "وَنْدی داد" این جمله به طور مکرّر آمده است: «کلام  ایزدی است که کردارزشت را نابود می‌کند :از تو، ای زن! خواهش می‌کنم تن و نیرو را پاک و پاکیزه ساز.»

    

حجاب در شریعت یهود

رواج حجاب در بین زنان قوم یهود، مطلبی نیست که کسی بتواند آن را مورد انکار یا تردید خود قرار دهد.

مورّخین، نه تنها از مرسوم بودن حجاب در بین زنان یهود سخن گفته‌اند، بلکه به افراط‌ها و سخت گیری‌های بی شمار آنان نیز در این زمینه تصریح کرده‌اند. در کتاب «حجاب در اسلام»، آمده است: «گرچه پوشش، در بین عرب مرسوم نبود و اسلام، آن را به وجود آورد، ولی در ملل غیرعرب، به شدیدترین شکل، رواج داشت. در ایران و در بین یهود و مللی که از فکر یهود پیروی می‌کردند، حجاب، به مراتب شدیدتر از آنچه اسلام می‌خواست وجود داشت. در بین این ملت‌ها صورت و کف دست‌ها هم پوشیده می‌شد. حتی در بعضی از ملت‌ها سخن از پوشیدن زن و چهره زن نبود، بلکه سخن از قایم کردن زن بود و این فکر به صورت یک عادت شد؛ سفت و سخت در آورده بوده اند.»

      

نمونه ای از حجاب در یهود:

در «تورات» آمده است: «متاع مرد، بر زن روا نباشد و مرد، لباس زن نپوشد؛ زیرا هر که این کُند، مکروه یهوه (خدای تو) است.»

در تورات، از چادر و برقع و روبنده‌ای که زنان با آن، سر و صورت و اندام خویش را می‌پوشانده‌اند، صریحاً نام برده شده است، که نشانگر کیفیت پوشش زنان است.

 حجاب در شریعت موسی(ع) نیز واجب بوده، برای اثبات این مدعا می‌توان به داستان حضرت موسی و دختران شعیب اشاره نمود که در آن، حضرت موسی به آنان امر کرد تا پشت سر او حرکت کرده و از پشت سر، او را به منزل پدرشان هدایت کنند.

     

حجاب در شریعت مسیحیت 

همان‌طور که اشاره شد، ادیان الهی، به خاطر تناسبشان با فطرت و احکام کلّی، جهت و شیوه‌ی واحدی دارند. در مسیحیت، همانند دین زرتشت و یهود، حجاب زنان امری واجب به شمار می‌آمده‌ است. «جرجی زیدان»، دانشمند مسیحی در این باره می‌گوید: «اگر مقصود از حجاب، پوشانیدن تن و بدن است، این وضع، قبل از اسلام و حتی پیش از ظهور دین مسیح، معمول بوده است و آثار آن هنوز در خود اروپا باقی مانده است.»

مسیحیت نه تنها احکام شریعت یهود در مورد حجاب زنان را تغییر نداده و قوانین شدید آن را استمرار بخشیده است، بلکه در برخی موارد، قدم را فراتر نهاده و با تأکید بیشتری وجوب حجاب را مطرح ساخته‌است.

در این ارتباط، نگاهی به «انجیل» می اندازیم: «... و همچنین زنان خویشتن را بیارایند به لباس مُزیّن به حیا و پرهیز، نه به زلف‌ها و طلا و مروارید و رخت گران‌بها، بلکه چنان که زنانی را می‌شاید که دعوای دینداری می‌کند به اعمال صالحه.»

    

حجاب در شریعت اسلام

اسلام که آخرین آیین الهی و بالطبع کامل‌ترین دین است و برای همیشه و همه‌ی بشریت، از طرف خداوند عالم، نازل شده‌است، لباس را «هدیه الهی» معرفی نموده و وجوب پوشش زنان را با تعدیل و نظم مناسبی به جامعه‌ی بشری ارزانی داشته‌است. از انحرافات و یا افراط و تفریط هایی که پیرامون پوشش زنان وجود داشته است اجتناب نموده و در تشریح قانون، حدّ و مرزی متناسب با غرایز انسانی در نظر گرفته است.

در حجاب اسلامی، سهل‌انگاری‌های مضر و سختگیری‌های بی‌مورد وجود ندارد. حجاب اسلامی آن گونه که غرب تبلیغ می‌کند، به معنای حبس زن در خانه یا پرده‌نشینی و دوری از شرکت در مسائل اجتماعی نیست؛ بلکه بدین معناست که زن در معاشرت خود با مردان بیگانه، موی‌سر و اندام خود را بپوشاند و به جلوه‌ گری و خودنمایی نپردازد. با توجّه به غریزه‌ی قدرتمندجنسی، احکام و دستورهای اسلام، تدابیری است که خداوند برای تعدیل و رام کردن و همچنین ارضای صحیح این غریزه، تشریح فرموده‌است.

 آیاتی چند به طور صریح، در مورد وجوب حجاب و حد و کیفیت آن نازل شده است. از جمله در سوره احزاب، طی آیه‌ای که حجاب را با کلمه‌ی جلباب معرفی کرده، آمده است:

یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلَابِیبِهِنَّ ۚ ذَٰلِکَ أَدْنَیٰ أَنْ یُعْرَفْنَ فَلَا یُؤْذَیْنَ ۗ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا «ای پیامبر! به همسران و دختران خویش و بانوان با ایمان بگو که روپوش خود را برگیرند تا به عفاف و حُریّت شناخته شوند و مورد آزار و تعرّض هوسرانان قرار نگیرند و خداوند، آمرزنده و مهربان است» (۵۹ /احزاب)

     

حجاب در روایات

پیامبر گرامی اسلام(ص) و معصومین(ع) علاوه بر تأکیداتی که بر رعایت حجاب داشته‌اند، با ارائه دستورالعمل‌هایی، جامعه اسلامی را به سوی تهذیب و پاکی، رهنمون گشته‌اند که دراین قسمت، برخی از آنها را نقل می‌کنیم.

در برخی از روایات زنان را از پوشش بدن‌نما و نازک بر حذر داشته شده‌اند. به عنوان مثال: در روایت داریم که اسماء که خواهر زن پیامبر بود باجامه بدن‌نما و نازکی به خانه  پیامبرآمد. پیامبر، روی خود را از او برگرداند و فرمود:ای اسماء! زن، وقتی به حدّ بلوغ رسید، نبایدجایی از بدن و اندامش دیده شود، مگر صورت و دست ها» (سنن ابی داود، ج۲، ص  ۳۸۳)

وهمچنین در برخی روایات اشاره شده‌است که زنان باید از آرایش و استعمال عطر در خارج از خانه نیز پرهیز نمایند.  

پیامبر، در ضمن حدیثی، نهی فرمودند: «زن اگر برای غیر شوهر، خود را آرایش نمود، لازم است خداوند او را با آتش بسوزاند».(بحارالأنوار، ج۱۰۳، ص ۲۴۲)

     

با مقایسه از حدوکیفیت حجاب درادیان چهارگانه چنین برداشت می‌گردد که حجاب در ادیان دیگر، نسبت به اسلام از شدّت بیشتری برخوردار بوده است. به طور مثال، پوشاندن صورت، گرچه در زمان زرتشت معمول نبوده و بعد از او در میان زرتشتیان معمول شده است، اما طبق آنچه گذشت، چادر و روبنده از ارکان اخلاقی مسیحیان و یهودیان بوده است؛ درحالی که بنابر نظر اکثر فقهای اسلامی، پوشاندن صورت واجب نیست. رکن بودن چادر و روبنده و ذکر نام آن دو به طور صریح در کتاب مقدّس مسیحیان و وجوب سکوت‌ زن نزد بیگانه و در کلیسا از طرف مسیحیت، بهترین گواه بر این مطلب است.

بنابراین، نه تنها اسلام وضع کننده قانون حجاب نبوده است،   بلکه در جهت جلوگیری از افراط و تفریط‌هایی که درطول تاریخ در مورد حجاب به وجود آمده بود، به قانونمند کردن آن همت گماشته‌است و آن را به صورتی متعادل، صحیح و متناسب با فطرت انسانی زن و غیرتمندی مرد، ارائه نموده است.

    

بتول عبایی، گروه تبلیغی شمس الشموس

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • الی IR ۱۹:۴۳ - ۱۳۹۹/۱۱/۲۶
    4 0
    مطلب بسیار عالی و آموزنده بود ...امید است که همگی با تحقیق در هر کاری انتخاب درست داشته باشند ...
  • علیرضا جعفری IR ۲۲:۳۸ - ۱۳۹۹/۱۱/۲۹
    0 0
    حجاب کامل لازمه واجب نیست ولی پوشیده بودن ضروریست حجاب یک امر شخصی است و فرهنگی با اجبار وگشت ارشاد و قدرتنمایی وخشونت کسی محجبه نخواهد شد خانواده فرهنگ جامعه وشخص مهم است حجاب فطریست و بایدبا همه وجود پذیرفته شود زور و اجبار لج و انکار می اورد. والسلام
    • IR ۲۰:۰۸ - ۱۳۹۹/۱۱/۳۰
      0 0
      لازمه واجب نیست یعنی چه ؟! لزوم و وجوب در متفاهم عرفی مترادفند .
    • IR ۲۰:۱۲ - ۱۳۹۹/۱۱/۳۰
      0 0
      حجاب کامل لازم و واجب است ، البته منظور از کامل ، کامل به معنای شرعی است ، که ما زاد بر آن ، واجب نخواهد بود .
    • IR ۲۰:۲۰ - ۱۳۹۹/۱۱/۳۰
      0 0
      شخصی است یعنی چه ؟! حجاب در ارتباط با دیگران و در ارتباط اجتماع موضوعیت پیدا می کند و مطرح است . البته علاوه بر آن در مثلا نماز هم مطرح است ، اما حد پوشش نمازی با غیر نماز متفاوت است مثلا پوشش پاهای خانمها در نماز از مچ پا تا نوک انگشتان پا ، در صورت نبود نامحرم واجب نیست ، یا صورت گر چه با آرایش غلیظ در نماز مشکلی ندارد و ... که همه اینها نشان می دهد حتی اگر نماز را در این صورت امری شخصی قلمداد کنند ، باز بجهت تفاوتهای شاخصهای پوششی ، پوشش غیر نمازی امری اجتماعی است نه فردی و شخصی .
    • IR ۲۱:۱۷ - ۱۳۹۹/۱۱/۳۰
      0 0
      اما این که آیا حجاب موضوعی صرفا فرهنگی است یا الرام پذیر ، بایستی گفت در تمامی عاداتی که می خواهد جا بیفتد ، کار فرهنگی مقدم است ، لکن در موارد گوناگون همواره کسانی هستند که در برابر مقررات اجتماعی راه نافرمانی در پیش می گیرند ، لجاجت هم موضوع جدیدی نیست و نباید به خاطر چنین چیزهایی دست از مبارزه و برخورد قهری در موارد لازم برداشت . کدام بزه با برخورد قهری به صفر رسیده است ؟ کدام جامعه به خاطر صفر نشدن بزه ، دست از برخورد خشن قانونی برداشته است ؟
  • کاوه ایده گر GB ۱۲:۴۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۰۹
    0 0
    عبارت " از ازل تا به ابد " یک بیت شعر افسانه ای بیش نیست. زیرا ازل و ابد یکی می باشند و اختلاف لفظی این مفاهیم اعتباری است و نه ماهیتی. حرکت هستی و وجود از حالت مبداء به سوی حالت معاد به شکل خطی و پیوسته جاری نیست بلکه بصورت منقطع و منزل به منزل ؛ وادی به وادی ؛ پله به پله و یا ایستگاه به ایستگاه. منازل این حرکت کلی دو نوع اند؛ یکی نزولی و دیگری صعودی. لحظه حال به عنوان نیروی محرکه حرکت هستی و وجود در منازل نزولی، ازل محسوب می شود و در منازل صعودی، ابد. لذا لحظات ازل و ابد هردو از لحاظ اندازه و مقدار برابر اند با طول لحظه حال که خود برابر است با 10 بتوان منهای 43 ثانیه که در علم فیزیک و رشته های نجوم و کیهان شناسی به زمان پلانک معروف است. لذا طول عمر کلیه موجودات زنده و نظم های غیر زنده تحت عنوان دهر های جزئی و طول عمر کیهان تحت عنوان دهر کلی توسط لحظه حال یا لحظات ازل و ابد رقم زده می شوند و نه توسط زمان نسبی انیشتین. لحظه حال همان زمان مطلق مورد نظر محمد زکریای رازی و ایساّک نیوتون می باشد با این تفاوت که تعاریف آن دو اندیشمند از این مفاهیم در قالب کلمات اشتباه می باشند. در پایان چند جمله در مورد حجاب : در مقابل بینایی خداوند متعال ظاهر و باطن هیچ کس و هیچ چیزی نمیتواند پوشیده باشد. از طرفی دیگر یک حقیقت وجود دارد که در ادبیات بخصوص دینی کمتر به آن توجه میشود و آن اینکه " شرافت انسانی خدشه ناپذیر است". معنای این حقیقت این است که به کمک حجاب و پوشش نمی توان شرافت انسانی را خدشه ناپذیر تر نمود و به کمک بی حجابی نمی توان آنرا خدشه پذیر ساخت. خداوند متعال به افراد انسانی گوش سر و بصیرت باطن اعطا فرموده است که این حقایق را ببینند و به افراد انسانی قوای ادراکی فهم و عقل اهداء نموده است که به کمک آن بتوانند معنای نهفته در پشت این حقایق را درک کنند. یا این حقیر در این زمینه اشتباه می کنم و در این لحظه غرق خواب و خیال و توهم گشته ام ؟ طبق باور این حقیر در مورد حجاب بینایی نامتناهی خداوند متعال تعیین کننده است و نه بینایی محدود انسانی.
  • شلیله GB ۱۵:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۶/۰۹
    0 0
    یک جمله در پیرامون مساله حجاب از بنی صدر رئیس جمهور فراری ایران در خلال ریاست جمهوری که در طی یک مصاحبه تلویزیونی به استحضار بینندگان رسید به صورت زیر بود : موی سر زنان یک تشعشع از خود ساطع می نماید که موجب تحریک مردان می شود و لذا واجب است که موی سر خانم ها پوشیده باشد!!! آن محاسبه اگر تاکنون بطور کامل سانسور نشده باشد، باید در آرشیو یا بایگانی صدا و سیما موجود باشد و پژوهشگران شاید با کسب رخصت و اجازه بتوانند به آن سند دست یابند و آنرا مورد ملاحظه قرار دهند.