خبرگزاری حوزه،| تمامی صفات خداوند متعال که سرچشمه تمام خوبی‌ها است در عالم خلقت ظهور و بروز دارد و ما موظفیم در مسیر الهی شدن در همه ابعاد زندگی خود را متصف به صفات خداوند کنیم و رنگ و صبغه الهی به خود و زندگی مان بدهیم.

اهل بیت(ع) در این مسیر به عنوان نماد بروز و ظهور صفات الهی در انسان مطرح هستند که خداوند ایشان را به عنوان اسوه و الگو برای ما معرفی کرده است؛ از این رو به مناسبت ۲۸ صفر سالروز شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام که به کریم اهل بیت (ع) متصف شده‌اند به بررسی معنای کرامت می پردازیم.

کریم به معنای بخشنده و بزرگوار یکی از صفات خداوند است به این معنی که از گناهان بندگان خود گذشت می‌کند و نادیده می‌گیرد و به بندگان خود سود می‌رساند و عطا و خیر او تمام نمی‌شود؛ و به همین منظور این صفت خداوند در رابطه با قران نیز به کار رفته است زیرا معارفی را به ما می آموزد که برای زندگی این جهانی و آن جهانی ما مفید است و به ما سود و منفعت می رساند و هدایت را شامل حال ما می کند.

در میان اهل بیت(ع) نیز اگرچه همه آنها مظاهر صفات خداوند در زمین هستند اما هر کدام بنابر اقتضای زمان معلم فصلی از فصول قرآن و نشان دهنده وصفی از اوصاف کمال و جلال خداوند هستند بنابراین در میان اهل بیت(ع) امام مجتبی علیه السلام کرامت خدا را به ظهور و بروز رساندند و به صفت کریم اهل بیت (ع) معروف شدند.

امام مجتبی علیه السلام انفاق در راه خدا را در انواع مختلف به نمایش گذاشتند و مواسات به معنی بخشش بخشی از اموال، مساوات به معنی بخشش نیمی از اموال و ایثار به معنی بخشش کل دارایی خود در راه خدا را به صورت عملی به مردم آموزش دادند.

در روایت است که مردی خـدمت امام حسن علیه السـلام شـرفیاب شـد و عرض کرد ای فرزند امیرالمؤمنین(ع) تو را قسم می دهم به حق آن خداوندی که نعمت بسـیار به شـما کرامت فرموده به فریاد من برس و مرا از دشمن نجات ده، دشمنی که حرمت پیران را نگه ندارد و به کودکان و نوجوانان رحم نکند؛ امام علیه السلام فرمود بگو دشمنت کیست تا از او دادخواهی کنم؟ او گفت دشـمن من فقر و پریشانی است. امام خادم خویش را طلب نمود و فرمود آنچه مال و ثروت نزد تو موجود است حاضر کن؛ او پنج هزار درهم آورد؛ امام فرمودند اینها را به این مرد بده و بعد او را قسم دادند که هر گاه این دشمن بر تو رو آورد شکایتش را نزد من بیاور تا دفع شرش کنم و اینگونه امام در راه خدا مواسات می‌کردند.

در باب مساوات امام مجتبی علیه السلام هم در منابع مختلف از جمله کتاب سیره پیشوایان آمده است که امام حسن علیه السلام سه بار ثروت خود را به دو نیم تقسیم و نصف آن را برای خود نگه داشته و نصف دیگر را در راه خدا بخشیدند.

در ایثار اموال نیز امام مجتبی علیه السلام در طول عمر خود دوبار تمام اموال و دارائی خود را در راه خدا خرج کردند و اینگونه کرامت ولی خدا را به جامعه نشان دادند و از این رو بود که امام حسن مجتبی علیه السلام محبوب ترین مردم در مدینه بودند زیرا این کرم و بخشش را نه تنها برای دوستان، شیعیان و مسلمانان بلکه حتی دشمنان و پیروان سایر ادیان را از کرم خود محروم نمی‌کردند.

نکته چنین بخشش‌های چشمگیری این است که امام مجتبی علیه السلام با این کار برای همیشه شخص فقیر را بی‌نیاز می‌کردند و او می‌توانست با این مبلغ تمام احتیاجات خود را برطرف و زندگی آبرومندانه‌ای تشکیل دهد و احیاناً سرمایه‌ای برای خود تهیه کند.

امام روا نمی‌دیدند مبلغ ناچیزی که خرج یک روز فقیر را به سختی تأمین می‌کند، به وی داده شود و در نتیجه او ناگزیر شود برای تأمین روزی هر روز خود دست احتیاج به سوی این و آن دراز کند و این نوع بخشش است که آن حضرت را به کریم اهل بیت(ع) مشهور و معروف کرده است.

همانطور که لقب کریم اهل بیت(ع) برای امام حسن مجتبی علیه السلام به کار رفته است لقب کریمه اهل بیت نیز برای حضرت معصومه سلام الله علیها بر سر زبان‌ها افتاده زیرا این بانوی با کرامت با ورود خود برکت و خیر را به این سرزمین آورد امید به شفاعت را در دل شیعیان بارور ساخت زیرا امام صادق علیه السلام فرمودند بانویی از فرزندان من در قم از دنیا می‌رود که اسمش فاطمه دختر موسی علیه السلام است و به شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت می‌شوند.

چه کرم و بخششی از این بالاتر و پایدارتر که به تعبیر امام صادق علیه السلام تمام شیعیان و به تعبیر امام رضا علیه السلام تمام زائران خود را وارد بهشت برین و غرق در نعمت‌های بی پایان و جاودانه پروردگار کنند؛ شاید از این روست که امام صادق علیه السلام در رؤیای صادقه‌ای صفت کریمه اهل بیت را برای حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها بکار بردند تا ایشان در میان شیعیان به بانوی کرامت و کریمه اهل بیت شناخته شوند.

کریم و کریمه در مواردی به کار می‌رود که بخشش، گذشت و عنایت همه گیر و فوق العاده باشد و به بخشش های عادی و جزئی کرم گفته نمی‌شود از این رو امام حسن مجتبی علیه السلام به عنوان معلم کرامت و بخشش های بزرگ در دنیا و حضرت معصومه سلام الله علیها به عنوان نماد کرامت و بخشش های بزرگ در قیامت و بهشت و بانویی که مزارش آشیانه همه اهل بیت(ع) زیارتش به مثابه زیارت همه اهل بیت(ع) و شفاعتش به وسعت همه شیعیان است به راستی شایسته لقب کریم و کریمه هستند.

حسین حسنی