به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر عطاالله رفیعی آتانی رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در نشست گروه فرهنگی اجتماعی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با اشاره به نقش فرهنگ و اصالت دانش در تحقق رشد اقتصادی گفت: مطالعات اقتصادی حاکی از آن است که بیش از هفتاد درصد رشد اقتصادی کشورها محصول دانش است، بنابراین فرهنگ هم بالاصاله مهم است و هم بالعرض اصالت فرهنگی هر جامعه در تولید دانش و جهت دهی اقتصاد آن، نقش بسزایی دارد.
دکتر عطاالله رفیعی آتانی خاطرنشان کرد: اقتصاد به خودی خود نمی‌تواند مشکلات خود را برطرف کند، بلکه رفع مشکلات اقتصادی نیازمند فرهنگ اصیل و مبانی قوی است.
قائم مقام مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ادامه داد: مراکز آموزشی، پژوهشی و آکادمیک ما و حتی رسانه نقش بسیار مهمی در خلق ادبیات دانش، تولید فرهنگ اصیل و گفتمان سازی دارند، اگر وضعیت فرهنگ در کشور ما اصل قرار بگیرد به دنبال آن، اقتصاد نیز سامان پیدا خواهد کرد، هر چند این کارها نیاز به مجاهدت و کوشش شبانه روزی دارد.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: به دلیل اینکه مشکلات اصلی کشور و مردم، در همه زمینه‌ها، اقتصادی است به گونه‌ای که امروزه نظام قانونگذاری، سیاستگذاری و اجرا بیشتر در این عرصه متمرکز شده است. اما واقعیت این است که راه حل عمده مشکلات اقتصادی کشور بر عهده فرهنگ است عدم توجه به این واقعیت بزرگترین ظلم به فرهنگ و اقتصاد است.
از طریق فرهنگ باید به سمت رفع چالش‌های اقتصادی رفت
وی با بیان اینکه اگر مشکلات کشور اقتصادی است، اما راهکارها فرهنگی است، بیان داشت: اقتصاد نمی‌تواند به خودی خود مشکلات خود را برطرف کند، بلکه رفع این مشکلات نیازمند فرهنگ و مبانی مبنایی است و از طریق فرهنگ باید به سمت رفع چالش‌های اقتصادی رفت، فرهنگ کار و فرهنگ مصرف از جمله مصادیق روشن این مدعاست.
دکتر رفیعی آتانی خاطرنشان کرد: گاهی حتی مراکز پژوهشی و تصمیم‌گیری ما سعی دارند راه حل همه مشکلات کشور را اقتصادی ببینند و با همین ابزارها، آن را حل و فصل کنند، بزرگترین ضربه به کشور اعم از اقتصاد و فرهنگ، از همین منظر است.
استاد اقتصاد و عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت یادآور شد: بزرگترین انحرافی که از زمان دولت سازندگی در جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته، این بود که اولاً همه مشکلات کشور، اقتصادی و ثانیاً تمام راه حل مشکلات اقتصادی کشور، اقتصادی دیده شد و گویا همه مساله کشور، اقتصاد است، در چنین حالتی متأسفانه همه چیز از جمله فرهنگ، زیر پای اقتصاد قربانی می‌شود.
دکتر رفیعی آتانی بیان داشت: سیر مطالعات آن دوره تا کنون نشان می‌دهد که پذیرش لیدری اقتصاد با جامعه ایران چه کرده است.
وی ادامه داد: ما امروز باید راه جدیدی در پیش بگیریم، تقاضا دارم که به جای نگاه محدود و صرف به حوزه فرهنگ دینی به معنای خاص، توجه خود را به سمت "نگاه دینی به فرهنگ" معطوف کنیم، ما در نظام اداری کشور و سایر ابعاد آن به کلیت نگاه دینی به فرهنگ نیاز داریم و این همان مطالبه اصلی و اساسی ما است که خود را در برنامه پنج ساله نشان خواهد داد.
نقش برنامه‌های توسعه در جهت دهی سیاسی و فرهنگی کشور
قائم مقام مرکز پژوهش‌های اسلامی مجلس شورای اسلامی، بیان داشت: برنامه پنج ساله توسعه یک برنامه تمام عیار اقتصادی است و هر زمان در مورد توسعه فرهنگی سخن گفته می‌شود از پیش زمینه‌های فرهنگی توسعه اقتصادی یا از دستاوردهای فرهنگی توسعه اقتصادی سخن به میان می‌آید.
وی ادامه داد: برنامه پنج ساله همچنین عرصه خوبی برای گفتمان سازی، تصمیم‌گیری و سیاست گذاری است، برخی‌ها می‌گویند مگر برنامه چه اندازه عمل می‌شود که ما روی آن حساس باشیم، پاسخ این است که، برنامه هر چند ممکن است به صورت کامل عمل نشود ولی دارای ظرفیت جهت دهنده و گفتمان سازی خوبی است.
دکتر رفیعی آتانی با اشاره به نقش برنامه‌های اقتصادی در تحولات جامعه در ابعاد مختلف فرهنگی، اقتصادی و سیاسی گفت: برنامه اول توسعه، همه تحولات کشور را از سال ۶۸ به بعد حتی در عرصه سیاسی تحت تأثیر قرار داد، حتی آن نگاه توسعه اقتصادی، فرهنگی را به وجود آورد که در عرصه سیاست توانست به سود یک گفتمان رقم بخورد و این روند کمابیش در حال طی شدن هست.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس یادآور شد: امروزه فرهنگ در نظام تصمیم‌گیری، قانونگذاری و سیاستگذاری و حتی پژوهش‌های علمی، سر جای خود نیست و باید با کمک نخبگان و شخصیت‌های حوزوی، آن را سر جای خود برگردانیم.
فرهنگ را از مظلومیت نجات دهیم
دکتر رفیعی آتانی ادامه داد: در آستانه برنامه هفتم توسعه بویژه در زمانی که دولت مردمی و مجلس انقلابی که مبنای دینی و هویت انقلابی دارند، در رأس کار قرار دارند، باید وارد این چالش بشویم، جریان سازی کنیم و حرف‌های روشن بزنیم، تا فرهنگ را از مظلومیت نجات دهیم.
رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس یادآور شد: انتظار از گروه فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس این است که ظرفیت حوزه را به طور کامل برای حمایت از کلیت کشور به کار بگیرد.
دکتر رفیعی آتانی بیان داشت: حوزه علمیه برای دفاع از کلیت فرهنگ و نگاه دینی به فرهنگ و خارج شدن فرهنگ از مظلومیت، ورود و روشنگری کند و حتی آبروی خود را در گرو بگذارد.
وی ادامه داد: اگر در همچنان بر همان پاشنه بچرخد، در اداره کشور شاهد خواهیم بود که فرهنگ فرعی، جانبی و دسته چندم و غیر مؤثر خواهد بود، در نتیجه مشکلات اقتصادی هم سر جایش خواهد بود. بنابراین رسالت بزرگی بر دوش داریم.
حوزه علمیه با اقتصاد تاریخی خودش پیوند بسیار ارگانیکی دارد
رئیس گروه فرهنگی اجتماعی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس همچنین طی سخنانی گفت: ارتباطی که مجلس با حوزه‌های علمیه برقرار کرده مرهون یک سری واقعیت‌ها هست از جمله اینکه وضعیت حوزه‌های علمیه در حال حاضر با حوزه‌های ابتدای انقلاب و حتی یک دهه قبل قابل مقایسه نیست.
حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسا نیا خاطرنشان کرد: امروزه مراکز پژوهشی و آموزشی متعددی در دل حوزه‌های علمیه ایجاد شده که می‌توانند در رقابت با ادبیات کلاسیک و آکادمیک دانشگاهی، وارد این عرصه‌ها شوند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: ناظر بودن پژوهش‌ها و مطالعات علمی با واقعیت‌های جامعه برای ارتقای محیط آموزشی و پژوهشی بسیار تأثیر گذار است.
وی، با اشاره به اینکه در ارتباط با نسبت فرهنگ با اقتصاد، خیلی مشکل داریم، گفت: از نظر تاریخی، حوزه علمیه با اقتصاد تاریخی خودش پیوند بسیار ارگانیکی دارد به گونه‌ای که انقلاب اسلامی ایران را بازار و روحانیت ایجاد کردند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، ادامه داد: اما اکنون قشر وسیعی، در حاشیه ادبیات فرهنگ دینی، ارتباط برقرار کردند و کانون این دغدغه‌ها نیز بانک‌ها هستند، حالا اینکه بانک تا چه اندازه توانستند با ادبیات دینی تعامل داشته باشد، چه میزان دغدغه‌های دینی وجود دارد و در مقابل حوزه چه مقدار در این عرصه‌ها تولید ادبیات کردند، بحث دیگری است.
وی بیان داشت: فرهنگ اقتصاد و اقتصاد فرهنگ دو مساله مجزا هستند و ما کاستی داریم، مجلس شورای اسلامی باید فعال باشد و در مقابل خلق ادبیات و مفاهیم دینی در این زمینه‌ها مهم خیلی مهم است.
