به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «خلوص نیت و آفات آن» پرداخت که متن آن بدین شرح است:
نبی اکرم(ص) فرموند: «سَلمانُ مِنّا اَهلَ البَیتِ»؛ سلمان از ما اهل بیت است.
ایشان درباره اباذر می‌فرمایند: «یا أباذَرٍّ، إنَّکَ مِنّا أهلَ البَیتِ»؛ ای ابوذر، تو از ما اهل بیت هستی.
در عین اینکه سلمان و اباذر، هر دو از اهل بیت بودند، اما از نظر مقام و درجه فرق داشتند. علت آن است که ظرفیت و خلوص سلمان بسیار بالا بود، اباذر با وجود معرفت به نورانیت، ظرفیت مراتب بالاتر را نداشت.
امام علی علیه السلام معرفت و نورانیت خودشان را در چند ورق برای حضرت سلمان و اباذر معنا می‌کنند و مقامات و قرب خود به حق و معرفتشان را به نورانیت بیان می‌کنند، لذا معرفت به نورانیتِ ولایت بسیار مهم است.
اباذر از اصحاب خاص پیامبر اکرم (ص) و از فدائیان اسلام و ولایت بود، اما از نظر خلوص با سلمان فرق داشت.
روزی به پیامبر اکرم (ص) عرض کرد: یا رسول الله نصیحتی به من بکن.
ایشان فرمودند: «یا أباذرٍّ ، اِغتَنِمْ خَمسا قَبلَ خَمسٍ : شَبابَکَ قَبلَ هَرَمِکَ ، و صِحَّتَکَ قَبلَ سَقَمِکَ ، و غِناکَ قَبلَ فَقرِکَ، و فَراغَکَ قَبلَ شُغلِکَ، و حَیاتَکَ قَبلَ مَوتِکَ» ؛ ای ابوذر! پیش از آنکه پنج چیز به تو روی آورد، پنج چیز را غنیمت شمار: جوانیت را پیش از پیریت، تندرستیت را پیش از بیماری، توانگریت را پیش از تهیدستیت، آسودگیت را پیش از گرفتاریت و زندگیت را پیش از مردنت.
جوانی سرمایه عظیم و نعمت الهی برای تجارت و کشت و زرع آخرت است. جوان‌ها بهترین سرمایه هر مملکتی هستند؛ زیرا چرخ اقتصاد هر مملکتی روی نسل جوان می‌چرخد، چرخ آخرت نیز روی دوران جوانی می‌چرخد، لذا جوان‌ها قدر خود را بدانند و حتی المقدور به تبعیت از اهل بیت عصمت و طهارت علیهمالسلام و ولایت و تبعیت از حضرت حق اهمیت دهند؛ چراکه تبعیت از هوای نفس و شیطان جز خسارت و زیان چیز دیگری ندارد.
انسان در دنیا کشاورز است، یعنی فقط میتواند در زمان مساعد و با سلامت بدن مسلم، موفق به اطاعت از حضرت حق شود. پس ضروریست تا اطاعت از خداوند خویش کند چون این اطاعت از حضرت حق، کشت و زرع او در این دنیاست و در روز قیامت آثار همین کشت و زرع انسان را نجات خواهد داد.
انسان تا زمانی که زنده است در خواب غفلت است و وقتی می‌میرد تازه بیدار می‌شود.
از امام علی علیه‌السلام روایت است: «اَلْیَوْمَ عَمَلٌ وَ لاَ حِسَابَ وَ غَداً حِسَابٌ وَ لاَ عَمَلَ». امروز روز عمل است و حسابی در کار نیست و فردا روز حساب است و مجالی برای عمل نیست.
انسان به هر مقداری که گناه کرده باشد، اگر به درگاه الهی توبه و انابه کند، خداوند متعال، حق‌الله را می‌بخشد اما حق‌الناس را نه! لذا انسان باید حق‌الناس را بپردازد و به اولادش وصیت کند که حق الناس او را بپردازند که در اینصورت قطعا مورد عفو و رحمت الهی قرار میگیرد.
در روایت آمده است که وقتی بنده معصیتکاری به درگاهِ پروردگارش توبه می‌کند، خوشحالی، فرح و شادی خداوند متعال از آن کسی که مرکب و توشهاش را در بیابان تاریک، تک و تنها گم کرده و سپس آنها را می یابد، خیلی شدیدتر است.
مکرر عرض کردم که خداوند متعال بهواسطه رابطه خالق و مخلوق و رازق و مرزوق، بندگان خود را دوست دارد لکن ما بهواسطه کثرت معصیت و تبعیت از هوای نفس خود را بی اعتبار کردهایم. برای مثال ببینید که یک پدر چقدر به فرزند خود علاقه دارد، اما زمانیکه این فرزند خیلی با پدر مخالفت کند و در مقابل او بایستد، پدر تقاضای مرگ او را می‌کند.
منظور این است که خداوند متعال دوستمان دارد. بهتر است که نیمه‌های شب دو رکعت نماز بخوانیم و به درگاه او توبه و انابه کنیم و بگوییم که خدایا من نفهمیدم و اشتباه کردم، عفوم کن و به من توفیق بده که دیگر گناه نکنم. اگر انسان صادقانه توبه کند، خداوند متعال تمام اعمال گذشته او را از پرونده اعمالش محو خواهد کرد و یک پرونده جدیدی برای او مشخص خواهد کرد که هرچه نگاه کند هیچ گناهی در آن پرونده نبیند و تمام گناهان سابق او را تبدیل به ثواب می‌کند «یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئَاتِهِمْ حَسَنَاتٍ».
بنابراین سزاوار است که با چنین خدای مهربانی آشتی کنیم و ارتباط بیشتری با او داشته باشیم به درِ خانه او پناه بریم و طلب بخشش کنیم.
«و صِحَّتَکَ قَبلَ سَقَمِکَ»؛ تا سالم و سرپایی قدر عافیت خود را بدان که اگر مریض شدی، دیگر قدرت انجام هیچ کاری را نداری. در هنگام بیماری اگر نمی‌توانی ایستاده نماز بخوانی بنشین و بخوان و اگر نمی‌توانی بنشینی، دراز بکش و بخوان؛ لکن ارتباطات را با خدا در هیچ حالی قطع نکن.
«و غِناکَ قَبلَ فَقرِکَ»؛ اگر خداوند امکاناتی به تو داده غنیمت بشمار قبل از آنکه فقیر و بیچاره شوی و به خویشان و همسایه‌های فقیرت رسیدگی کن که خداوند متعال کریم و رزاق است. خدمات اجتماعی انجام بده که خدا بیشتر به تو خواهد داد و همه را برای آخرتت ذخیره خواهد کرد و در روز قیامت آن را وسیله ترقی تو قرار خواهد داد.
«و فَراغَکَ قَبلَ شُغلِکَ»؛ حال که قدرت و فراغت بال داری خدا، امام زمان (ع)، تنهایی قبر و قیامت را فراموش نکن و یادت باشد که در قیامت گرفتاری برایت هست.
«و حَیاتَکَ قَبلَ مَوتِکَ»؛ حال که نفس می‌کشی غنیمت بشمار، که اگر از دنیا رفتی دیگر کاری نمی‌توانی بکنی.
