پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ |۱۰ جمادی‌الثانی ۱۴۴۶ | Dec 12, 2024
image.png

کرسی علمی ترویجی «نقش جریان سالم یا پاک اندیشی در شکل‌گیری اشاعره از قرن سوم تا ششم هجری» از سوی گروه کلام مدرسه عالی حکمت و تاریخ مجتمع آموزش عالی بنت الهدی با همکاری معاونت پژوهش المصطفی در قم برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری حوزه، این کرسی با ارائه خانم ضیایی و نقد حجت الاسلام والمسلمین محمد مهدی گرجیان و حجت السلام والمسلمین محمد باقر قیومی برگزار گردید.

ضیایی در ابتدا به معرفی جریان پاک‌اندیشی یا سالم‌ اعتقادی پرداخت و عنوان کرد: این جریان همزمان با نهضت ترجمه و رشد اندیشه‌های عقلانی در قرن دوم و سوم هجری به وجود آمد. یکی از مهم‌ترین تأثیرات این جریان، ظهور مکتب کلامی اشاعره بود.

وی ادامه داد: بخش عمده‌ای از تطورات مکتب اشاعره در تعامل با جریان پاک‌اندیشی صورت گرفته است؛ در این راستا اشاعره به سه دسته کلی؛ اشاعره کلابیه، معتزلیه و فلسفی تقسیم می‌شوند. اشاعره کلابیه بیشترین نزدیکی و تعامل را با جریان پاک‌اندیشی از حیث تقدم نقل بر عقل و نقد دیدگاه‌های فلاسفه دارا بود. اشاعره معتزلی و فلسفی به تدریج از جریان پاک‌اندیشی فاصله گرفتند که این امر به فلسفی شدن مکتب کلامی اشاعره در زمان غزالی و فخررازی منتهی شد.

ضیایی خاطرنشان کرد: جریان پاک‌اندیشی به شکل تأکید بر دستاوردهای صدر اسلام با اهمیت بر پایبندی بر سنت و با هدف ارائه بدیلی صحیح در مقابل جریان عقل‌گرای معتزله، بخش عمده‌ای از جریان فکری سده میانی را به خود اختصاص داده بود، توسط احمدبن حنبل به وجود آمد و سبب به وجود آمدن واکنش‌های مختلفی در جهان اسلام شد.

وی گفت: از مهم‌ترین واکنش‌ها نسبت به این جریان، نظام‌مند نمودن باورها و اعتقادات در چارچوب فکری و نظری خاصی بود که با پایه‌ریزی مکتب اشاعره به ثمر نشست. اشاعره برای تثبیت مرجعیت فکری و فرهنگی خود در مقابل سایر مکاتب فکری، با ایجاد پیوند با جریان پاک‌اندیشی، موفق شد تا مکتب کلامی خود را تأسیس کند.

در ادامه بحث حجج الاسلام والمسلمین گرجیان و قیومی ضمن طرح سؤالات و نقدهایی به این موضوع نکاتی را درخصوص این جریان عنوان کردند و خانم ضیایی به ارائه پاسخ هایی در مورد بحث پرداخت.

«نقش جریان سالم یا پاک اندیشی در شکل‌گیری اشاعره از قرن سوم تا ششم هجری» بررسی شد

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha