مجید اسماعیلی، مدیر موسسه رسانهای آوینی در حاشیه اختتامیه جشنواره رسانه و فضای مجازی سلمان، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، با اشاره به اهمیت حضور جدی و هدفمند در عرصه رسانه گفت: رسانه و فضای مجازی امروز از چنان تأثیری برخوردار هستند که میتوانند سبک زندگی، تفکر و حتی ساختارهای تمدنی جوامع را تغییر دهند؛ مسئلهای که ضرورت حضور فعال و اندیشمندانه حوزههای علمیه و نهادهای فکری عمیق را در این عرصه دوچندان میکند.
وی با تأکید بر اینکه فعالیتهای رسانهای نباید بدون پشتوانه فکری و تمدنی صورت گیرد، افزود: فضای رسانهای میتواند بستری برای فساد یا احیای ارزشهای اصیل انسانی و الهی باشد. تا پیش از این، اغلب شاهد این بودیم که بسیاری از تولیدات رسانهای، فاقد نگاه بلندمدت و اساسی بوده و از زیرساختهای فکری عمیق بیبهره بودند و نتیجه آن تولیداتی بود که صرفاً به هدف سرگرمی یا جذب مخاطب شکل میگرفت، بدون آنکه ارزش پایدار یا هویتی تمدنساز در خود داشته باشند.
اهمیت مبنای تمدنی در رسانه
اسماعیلی با نگاهی تحلیلی به نقش تمدنی رسانه گفت: هر محتوایی که بهواسطه رسانه تولید و منتشر میشود، به شکلی بازتابدهنده افکار و روحیه تولیدکننده آن است. در حقیقت، هر اثر رسانهای علاوه بر انعکاس هویت فرهنگی، میتواند به تکثیر آن در میان میلیونها مخاطب منجر شود، بنابراین، اگر پشتوانهای فکری و تمدنی وجود نداشته باشد، این تکثیر میتواند تبدیل به عاملی تهدیدکننده برای جوامع شود.
مدیر موسسه آوینی در ادامه به نمونههایی از تأثیر رسانه بر سبک زندگی اشاره کرد و تصریح کرد: تمدن غرب بهخوبی از رسانه بهعنوان ابزاری برای انتقال مفاهیم فرهنگی و اقتصادی خود استفاده کرده است. برای مثال، کافی است به بازخورد برندهایی مثل مکدونالد در جوامع مختلف نگاه کنیم. شاهدیم که چگونه مصرفکنندگان در صفهای طولانی میایستند تا محصولی که بازتابدهنده هویت و ارزش تمدن غرب است را تجربه کنند. این موفقیت ناشی از پشتوانه تمدنیای است که در فضای رسانهای آنها وجود دارد. ما نیز اگر بخواهیم نقشی تأثیرگذار و الهی ایفا کنیم، باید فعالیتهایمان را بر بنیادهای عمیق فکری و تمدنی استوار کنیم.
نقش حوزههای علمیه در رسانه
اسماعیلی با اشاره به ضرورت حضور حوزههای علمیه در عرصه رسانه، این حضور را «ورود به حقی طبیعی» توصیف کرد و گفت: حوزههای علمیه میتوانند در اصلاح جریانهای فکری و مدیریتی رسانه نقشی بیبدیل ایفا کنند. این حضور به معنای شناخت و بازتعریف ارزشهای الهی در بستر رسانهای است.
وی افزود: رسانه، تنها ابزاری برای انتقال پیام نیست، بلکه محیطی است که میتواند روح یک جامعه را شکل دهد و جامعه را به سمت مقصدی مشخص پیش ببرد. بنابراین، محتوای رسانهای باید مأموریت بازنمایی جریان الهی جاری در آفرینش را بر عهده بگیرد.
اسماعیلی در ادامه خاطرنشان کرد: متأسفانه، گاهی مشاهده میشود که در فضای رسانهای، محتوایی تولید میشود که ظاهر جذابی دارد، اما در عمق خود با ارزشهای فطری و الهی خلقت در تضاد است. این نوع محتوا اگرچه ممکن است در کوتاهمدت محبوبیت پیدا کند، اما در نهایت محکوم به شکست است، چرا که خلاف جریان آفرینش عمل میکند. رسالت حوزههای علمیه، احیای این ارزشهای الهی و هدایت رسانهها در مسیری درست است.
کمبود نیروهای متخصص در حوزه رسانه
مدیر موسسه رسانهای آوینی همچنین به معضل کمبود متخصصان متعهد و اندیشمند در عرصه رسانه اشاره کرد و گفت: یکی از چالشهای امروز ما در تولید محتوا، کمبود افرادی است که در عین داشتن دانش رسانهای، از بینشی الهی و عمیق نیز برخوردار باشند. متأسفانه بسیاری از فعالیتهای رسانهای صرفاً بهدنبال جلب توجه مخاطب یا پاسخ به جریانهای زودگذر هستند، و این مسئله برخلاف رسالت واقعی رسانه است.
وی با اشاره به اهمیت تربیت نیروهای متعهد و آگاه افزود: ضروری است که حوزههای علمیه با تربیت متخصصان رسانه، خلأ موجود در این فضا را پر کنند. این افراد باید توانایی تولید محتواهایی را داشته باشند که نهتنها به مسائل روز پاسخ دهد، بلکه بر ذهن و روح مخاطب تأثیری عمیق و ماندگار بگذارد، اگر این مسئله محقق شود، رسانه میتواند به یک ابزار مؤثر در جهت هدایت اجتماعی و انتقال پیامهای الهی تبدیل شود.
نقش جشنوارهها در تحول رسانهای
اسماعیلی در بخش پایانی سخنان خود، جشنوارههایی مانند جشنواره بینالمللی سلمان را بستری ارزشمند برای بازبینی و آسیبشناسی فعالیتهای رسانهای دانست و گفت: این رویدادها به ما کمک میکنند تا ضمن شناسایی نقاط قوت و ضعف، مسیر روشنتری برای فعالیتهای رسانهای مبتنی بر دین و ارزشهای الهی ترسیم کنیم. رسانه باید بتواند با شیوهای لطیف و عمیق، مفاهیم دینی را منتقل کند و در این مسیر نقش هدایت اجتماعی خود را به درستی ایفا کند.
وی تأکید کرد: هدف اصلی رسانه دینی، نشاندادن زیباییهای خلقت و هدایت مخاطب به سمت کمال است. این همان راهی است که خداوند با علم و حکمت خود برای بشر در نظر گرفته است. ما نیز با دانش و آگاهی میتوانیم به گونهای فعالیت کنیم که رسانه به ابزار رشد و تعالی اجتماعی تبدیل شود.
نظر شما