به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت‌الاسلام مسلم گریوانی در نشست اخلاقی تربیتی «تبیین هویت طلبگی» که با حضور طلاب، اساتید و کادر مدرسه علمیه حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) برگزار شد، پیرامون ابعاد انسانی و هویتی طلبگی سخن گفت و با پرداختن به تفاوت‌های اصناف انسانی، بر تاثیرگذاری طلبگی بر قلب‌های انسان‌ها و نقش بی‌بدیل آن در کمال و سعادت معنوی تاکید کرد.
هویت انسان؛ از انسانیت تا طلبگی
وی درباره جایگاه هویتی انسان و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی گفت: انسان به طور کلی دارای یک هویت نوعی و یک هویت صنفی است. هویت نوعی انسان وابسته به مقام انسانیت او است، چنان‌که هویت حیوان به حیوانیتش گره خورده است. اما آنچه انسان را از سایر موجودات متمایز می‌سازد، قابلیت او در تبدیل شدن به چیزی غیر از خودش است؛ ویژگی فرشته‌سان یا حیوان‌صفت، منحصر به انسان، راز مهم ابتلائات الهی است، همانطور که در آیه شریفه «خلق الموت و الحیاة ایکم احسن عملاً» به آن اشاره شده است.
وی افزود: هویت صنفی انسان ناظر به کارکردهای مختلف ابعاد وجود اوست. برخی از اصناف انسانی مانند دانشمندان علوم تجربی با حس و مشاهده کار می‌کنند و این بعد وجودی انسان را تقویت می‌کنند، اما طلبگی، مستقیماً با عمیق‌ترین لایه وجودی انسان، یعنی روح، سروکار دارد. این لایه عمیق، عامل کمال و رشد انسان و منشأ بحران‌ها و تعالی‌های هویتی او است. طلبه، برخلاف دیگر اصناف، دست بر ریشه هویت انسان می‌گذارد؛ جایی که کمتر کسی به آن توجه می‌کند، اما نتایج فوق‌العاده‌ای برای سعادت بشری دارد.
قوام طلبگی در روشن کردن مسیر حقیقت
حجت‌الاسلام گریوانی با اشاره به اینکه رسالت اصلی طلبگی، شناختن و شناساندن حقیقت است، اذعان داشت: طلبگی شغلی متفاوت از سایر صنف‌ها است، زیرا طلبه‌ها با حقایق مطلق، یعنی قرآن کریم و سخنان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) سر و کار دارند. طبق فرمایش آیت‌الله جوادی آملی، طلبه باید قدر هویت خود را بداند، چرا که حوزه علمیه فضای تربیت انسان‌هایی است که عمیق‌ترین لایه‌های وجود بشری را احیا می‌کنند و از آن برای رسیدن به کمالات انسانی بهره می‌برند.
وی ادامه داد: هویت اصلی طلبگی در این است که فرد، ابتدا ذهن و وجود خود را از حقیقت الهی سرشار کند و سپس این سرشار بودن را به دیگران منتقل کند. از این نظر، تهذیب نفس بر علم‌آموزی و تبلیغ مقدم است؛ زیرا بدون تهذیب، علم و تبلیغ نیز نمی‌توانند تاثیر مطلوبی بر مخاطب داشته باشند.
حکمرانی بر قلب‌ها؛ رسالت اصیل طلبگی
حجت‌الاسلام گریوانی درباره اهمیت طلبگی در تاثیرگذاری عمیق بر قلب‌ها یادآور شد: یکی از مهمترین رسالت‌های طلبگی، تاثیرگذاری بر قلب‌های انسان‌ها است. این همان ویژگی‌ای است که خاندان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله) بر پایه آن، بر مردم حکومت می‌کردند. به عنوان نمونه، در تاریخ آمده است که وقتی خلیفه عباسی، جمعیت عظیمی را بر مزار امام حسن عسکری(علیه‌السلام) مشاهده کرد، به وزیر خود گفت: «ما تنها بر ظاهر و جسم مردم حکومت می‌کنیم، اما این خاندان بر قلب‌های مردم حکومت می‌کنند و تنها حکومت بر قلب‌هاست که باقی و ماندگار است.»
وی با اشاره به سه نوع حکومت - حکومت بر جسم، حکومت بر ذهن و حکومت بر قلب - بیان کرد: حکومت بر جسم، تنها به تجمع مردم منجر می‌شود و حکومت بر ذهن، اجتماع آن‌ها را به هم‌فکری و انسجام فکری می‌رساند. اما مهمترین نوع حکومت، حکومت بر قلب‌هاست، چرا که ائتلاف قلبی، چیزی فراتر از اتحاد ظاهری و هم‌فکری ذهنی است و طلبگی به همین دلیل، بزرگ‌ترین تاثیرگذاری را بر انسان‌ها دارد. روحانیت زمانی می‌تواند موفق باشد که قلب‌های انسان‌ها را هدف قرار دهد و این موضوع، یکی از وجوه تمایز اساسی طلبگی است.
مقابله با جنگ رسانه‌ای دشمن از مسیر جهاد تبیین
حجت‌الاسلام گریوانی جهان امروز را عرصه‌ی جنگ رسانه‌ها دانست و تصریح کرد: رسانه‌های مدرن امروزه به دنبال به دست گرفتن ذهن‌ها و تغییر شناخت انسان‌ها هستند. در این فضا، مهمترین ماموریت ما به‌عنوان طلاب علوم دینی، تحقق جهاد تبیین است. اگر ما بتوانیم قلب‌های مردم را به حقایق الهی متصل کنیم، دشمن در تمامی جنگ‌های دیگر، اعم از ذهنی و جسمی، شکست خواهد خورد.
وی تاکید کرد: ما باید بدانیم که سوال و شبهه‌مندی جوانان، به معنای بی‌دینی یا کفر نیست. بلکه باید به پرسش‌ها و دغدغه‌های آن‌ها با سعه صدر پاسخ دهیم و از این مسیر، قلب‌های آن‌ها را به سمت حقیقت جذب کنیم. زیرا اگر این قلب‌ها رها شوند، دشمن امکان موفقیت در تاثیرگذاری بر آن‌ها را خواهد یافت.
تحصیل و تبلیغ؛ ابزار هویت‌سازی طلبگی
این استاد حوزه علمیه درباره اهمیت تحصیل هویت‌ساز و تبلیغ موثر توضیح داد: تحصیل طلبگی باید بر مبنای تفقه دقیق در دین باشد. این بدان معناست که طلاب باید علاوه بر تمرکز بر علوم اصلی حوزه، از مطالعه در موضوعات جنبی نظیر روان‌شناسی، ادیان دیگر، جریان‌های فکری معاصر و مهارت‌های مرتبط غفلت نکنند.
وی افزود: یکی از نکات مهم این است که طلاب به مطالعه آثار متفکران دینی نیز روی آورند؛ چرا که متفکران چیزی فراتر از نظریه‌پردازی‌ها را ارائه می‌دهند و آن، نحوه اندیشیدن است. از نمونه متفکران دینی می‌توان به علامه طباطبایی، حضرت امام خمینی(ره)، خواجه نصیرالدین طوسی، شهید مطهری، شهید صدر، مقام معظم رهبری و آقای صفایی حائری اشاره کرد.
حجت‌الاسلام گریوانی در ادامه بیان داشت: مهمترین شرط تحصیل طلبگی، اخلاص است. اگر تحصیل تنها با اخلاص همراه باشد، هویت طلبگی شکل می‌گیرد و درهای حکمت و علم الهی به روی طلبه گشوده خواهد شد.
وی همچنین درباره تبلیغ موثر خاطرنشان کرد: تبلیغ طلبگی زمانی اثرگذار خواهد بود که پاسخگوی نیازهای روز جامعه و مخاطبان باشد. یک طلبه باید به دغدغه‌های مختلف مخاطبان، از کودکان و نوجوانان تا افراد بزرگسال، اهمیت دهد و تبلیغش را ناظر به مسائل و جریان‌های جامعه ارائه کند. تبلیغی که از واقعیت‌های روز مردم جدا باشد، نمی‌تواند هویت‌بخش و تاثیرگذار باشد.
حجت‌الاسلام گریوانی با نقل خاطره‌ای از آیت‌الله بهجت(ره) اظهار داشت: یکی از نکاتی که همواره از مرحوم آیت‌الله بهجت آموخته‌ایم، این است که انجام واجبات و ترک محرمات، کلید دریافت افاضات الهی است. آیت‌الله بهجت بارها تاکید داشتند که اگر انسان حداقل تلاش خود را در این مسیر انجام دهد، خداوند او را هدایت کرده و باقی مسیر را به او الهام خواهد کرد.
وی در پایان با اشاره به آیه شریفه «وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنَا» گفت: اگر طلاب در مسیر تحصیل، تهذیب و تبلیغ نهایت تلاش خود را به کار گیرند، خداوند نیز فضل و هدایت خود را بر قلب و جان آن‌ها جاری خواهد ساخت.
گفتنی است؛ این نشست به‌همت واحد تربیتی و تبلیغی مدرسه علمیه حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) طی دو جلسه برگزار شد.
نظر شما