به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از اراک، در نگاه اسلام جایگاه معلم نه فقط به عنوان یک انتقالدهنده دانش، بلکه به مثابه میراثداری رسالت انبیاء تعریف شده است، معلم، سکاندار کشتی تربیت نسل آینده و هدایتگر جامعه به سوی فضائل اخلاقی و آگاهی است، لذا در این عرصه خبرنگار خبرگزاری حوزه در اراک با خانم باعث معاون فرهنگی مدرسه علمیه فاطمة الزهرا(س) ساوه گفت و گویی کرده که در ادامه به آن می پردازیم:
از نگاه قرآن و روایات، مقام معلم چگونه تعریف شده است؟
در قرآن، تعلیم به انسان بهعنوان ویژگی خاص خداوند معرفی شده است (علق: ۵). پیامبران الهی نیز مأموریت تعلیم کتاب، حکمت و تزکیه مردم را داشتند. در احادیث، علمآموزی و علمآموزی دادن برترین عبادات معرفی شده و معلم با مقام انبیا مقایسه شده است.
آیا معلمی ادامهدهنده رسالت انبیاء است؟ دلیل شرعی چیست؟
بله، پیامبر اسلام(ص) فرمود: «انما بعثت معلماً». در روایات، معلمان بهعنوان وارثان انبیا معرفی شدهاند. همانطور که پیامبران هدایتگر بشریت بودند، معلم نیز مأمور هدایت علمی و اخلاقی است.
روحانیون چگونه میتوانند نقش معلمی خود را ایفا کنند؟
روحانیون با بیان مفاهیم دینی در منبر، آموزش قرآن و حدیث در مدارس، برگزاری جلسات فرهنگی و حضور فعال در فضای مجازی میتوانند در ارتقای سطح فرهنگی جامعه نقش کلیدی ایفا کنند و پاسخگوی شبهات جوانان باشند.
آیا تعلیم دینی فقط به حوزه محدود است؟
خیر، رسالت روحانیون فراتر از آموزش طلاب در حوزههاست، آنان وظیفه دارند ارزشهای دینی را در بین عموم مردم، در مدارس، رسانهها و حتی در قالب گفتوگوهای عمومی منتقل کنند.
مهمترین ویژگیهای اخلاقی یک معلم از دیدگاه اسلام چیست؟
صداقت، صبر، تواضع، حسن خلق، امانتداری علمی، محبت به دانشآموزان و دلسوزی، از صفات مهم معلم از دیدگاه اسلام است، برخورد متین و محترمانه با شاگردان زمینهساز تأثیر عمیقتر آموزش است.
آیا تهذیب نفس برای معلم ضروری است؟
قطعاً همین طور است، در روایات آمده که عالم بیعمل مانند شمعی است که دیگران را روشن میکند ولی خود میسوزد. تربیت نفس، شرط تأثیرگذاری حقیقی معلم است و او باید پیش از تعلیم دیگران، خودش را ساخته باشد.
چرا معلم باید بعنوان الگو باشد؟
چون شاگرد تنها با گوش نمیآموزد، بلکه با چشم نیز میبیند. معلم اگر خود اهل تقوا، نظم و ادب نباشد، آموزش او تأثیر عمیقی ندارد، از این رو معلم در اسلام الگو و اسوه تربیتی معرفی شده است.
آیا این موضوع درباره معلمان غیردینی هم صدق میکند؟
بله، هر معلمی ـ چه دینی و چه غیردینی ـ با رفتار خود، تأثیر تربیتی دارد. دانشآموز از منش و شیوه گفتار و رفتار معلم الگو میگیرد، پس معلمان در هر رشتهای باید واجد ویژگیهای اخلاقی الگو باشند.
حقوق معلم بر دانشآموز و جامعه چیست؟
دانشآموز باید به معلم احترام بگذارد، حرف او را با دقت گوش دهد، برایش دعا کند و حتی به او خدمت کند. جامعه نیز باید شأن و منزلت معلم را حفظ کرده، امکانات لازم برای آموزش را فراهم سازد.
آیا احادیثی در تکریم معلم وجود دارد؟
بله، از جمله روایت مشهور امام علی(ع) : «من علّمنی حرفاً فقد صیّرنی عبداً» و نیز احادیثی درباره لزوم قدردانی از معلم، که او را شریک در سعادت انسان معرفی کردهاند، نشاندهنده ضرورت تکریم معلم است.
بزرگترین چالشهای معلمی در عصر حاضر چیست؟
کاهش منزلت اجتماعی، مشکلات مالی، ضعف برنامهریزی آموزشی، نفوذ فرهنگ غربی، بیانگیزگی دانشآموزان و نبود حمایت کافی از معلم، از جمله چالشهای اصلی هستند که جایگاه این حرفه شریف را تهدید میکنند.
نقش روحانیون در حمایت از معلمان چیست؟
روحانیون میتوانند با تقویت گفتمان دینی در آموزشوپرورش، دفاع از حقوق معلمان در رسانهها و نهادهای مذهبی، و همکاری برای تولید محتوای تربیتی، جایگاه معلم را بازسازی و تقویت کنند.
معلمان چگونه در خط مقدماند؟
آنان با آموزش مفاهیم دینی، تحلیلگری، سواد رسانهای و تقویت تفکر نقاد، میتوانند دانشآموز را در برابر تهاجم فرهنگی غرب مصون سازند. کلاس درس امروز یک سنگر تربیتی است.
آیا روحانیون برنامهای برای همکاری با معلمان دارند؟
برخی نهادهای حوزوی و تبلیغی در سالهای اخیر طرحهایی برای آموزش معلمان، تهیه محتوا، یا اعزام مبلغین به مدارس ارائه کردهاند. این همکاریها میتواند عمیقتر و هدفمندتر شود.
چگونه نظام آموزشی اسلامی بسازیم؟
با تغییر محتوای درسی به سوی معارف اسلامی، پرورش معلمانی با شخصیت دینی، تعامل خانه و مدرسه، و استفاده از ابزارهای نوین در خدمت اخلاق اسلامی، میتوان نظام آموزشی اسلامی و کارآمد ساخت.
نقش معلمان در جلوگیری از انحرافات چیست؟
معلم با شناخت آسیبهای فکری و اخلاقی، گفتوگو با شاگردان، راهنمایی مستمر و الگوسازی، میتواند از گرایش دانشآموزان به انحرافات جلوگیری کند و آنها را به سمت معنویت و خودسازی سوق دهد.
انتهای پیام. /
نظر شما