به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، نشست تبیین پیام مقام معظم رهبری به همایش یکصدمین سالروز بازتأسیس حوزه علمیه قم با موضوع «حوزه سرآمد و آینده پیش رو» با حضور حجتالاسلام والمسلمین مهدی سلیمانی اردهالی رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و حجتالاسلام والمسلمین عبدالمجید مقامی نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه و به دبیری سیدمهدی موسوی از سوی خبرگزاری حوزه در قم برگزار شد.
موسوی در آغاز نشست اظهار کرد: این نشست در ادامه سلسلهنشستهایی برگزار میشود که با محوریت پیام بسیار مهم، راهبردی و آیندهساز مقام معظم رهبری برگزار میگردد. پیام معظمله بهمناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم یک سند تمدنی و راهبردی است که مسیر حرکت حوزه را در سالهای آینده ترسیم میکند. این پیام حاصل بیش از ۱۰۰ سال تجربه تاریخی حوزه و روحانیت شیعه است که اکنون در قالب یک منشور تحول و پیشرفت ارائه شده است.
وی تصریح کرد: برای بهرهمندی هرچه بیشتر از این فرصت علمی و تحلیلی، در آغاز بحث پرسشی را مطرح میکنم که میتواند محور گفتوگو قرار گیرد:
با توجه به مروری که بر پیام حضرت آقا داشتهاید، به نظر شما کدام بخش یا کدام محور از این پیام، در شرایط امروز کشور، بهویژه در زمینه مسائل اقتصادی، نیازمند توجه بیشتر از سوی حوزههای علمیه است؟ بهعبارت دیگر، حوزه در کدام عرصه باید ورود عمیقتر، تأملبرانگیزتر و مؤثرتری داشته باشد تا بتواند از این پیام، راهبردهای کاربردی استخراج کند؟
پیام رهبر معظم انقلاب، منشوری تاریخی برای حوزه و نخبگان کشور است
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی در نشست تبیین پیام مقام معظم رهبری به یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم اظهار داشت: اکنون در آستانه قرن جدید حوزههای علمیه قرار داریم و خدا را شاکریم که در روزهای گذشته به همت مدیریت حوزههای علمیه سراسر کشور به ریاست آیتالله اعرافی و همراهی مجموعه همکاران ایشان، این اجلاس فاخر و همایش عظیم با محوریت بازتأسیس حوزه علمیه قم برگزار شد.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: علما و بزرگان از سراسر کشور در این همایش شرکت کردند، برخی از مراجع تقلید نیز در آن حضور یافته، سخنرانی فرمودند یا پیام ارسال کردند و بر شکوه این رویداد افزودند. اوج این همایش، صدور بیانیه راهبردی و تاریخی مقام معظم رهبری، حضرت آیتالله العظمی امام خامنهای بود؛ بیانیهای که مخاطبان متعددی داشت و مسئولیتهای سنگینی را متوجه اقشار مختلف کرد.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی با اشاره به سطوح مختلف مخاطبان پیام رهبری معظم، تصریح کرد: نخست، حوزه علمیه قم و سپس حوزههای علمیه سراسر کشور مخاطب این پیاماند. در مرتبه سوم، نخبگان، جامعه هدف پیاماند؛ چه نخبگان حوزوی و چه نخبگان دانشگاهی. در مرحله چهارم نیز ملت بزرگ ایران مورد خطاب قرار گرفتهاند. بنابراین پیام معظمله در حقیقت همه جامعه از حوزه و دانشگاه تا بدنه مردم را فرا میگیرد و مسئولیتآفرین است.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: حوزه علمیه قم بحمدالله در تحقق رسالت خود که همانا تبلیغ اسلام ناب محمدی (ص) است، موفق بوده است. به تعبیر مقام معظم رهبری این حوزه معجزه قرن را رقم زده است. این حوزه ثمره زحمات مؤسس بزرگ آن مرحوم آیتالله العظمی حائری یزدی(ره) است که در کنار بزرگانی چون مرحوم آیتالله بروجردی(ره) و دیگر علمای بزرگ درختی را کاشتند که میوه و نتیجه آن حضرت امام خمینی (ره) شد.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی افزود: ثمره بازتأسیس حوزه علمیه قم، نظام اسلامی است. امروز مقام معظم رهبری بهعنوان خلف صالح امام(ره) با درایت، حکمت و بصیرت، این نظام را از گردنهها و فتنهها عبور دادهاند. بااینحال پایان راه نرسیدهایم. صدور این پیام تاریخی در یکصدمین سال بازتأسیس حوزه قم نشان میدهد که باید میراث گذشته را حفظ کرد و در عین حال راههای نوینی گشود.
وی خاطرنشان کرد: این منشور راهبردی برای آینده حوزههای علمیه در سراسر کشور و حتی جهان طراحی شده است. حوزه باید به تراز جهانی خود نزدیک شود. خوشبختانه علیرغم دشمنیهای جهانی علیه حوزه، نظام و انقلاب، حوزه علمیه قم، حوزهای پاسخگو، پویا، فعال و مستمر در میدان است.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در ادامه به دو عامل کلیدی که زمینهساز صدور این منشور مهم شد، اشاره کرد و گفت: نخست، هجمههای پیچیده دشمنان اسلام که با هدف تضعیف نظام دینی و درهم شکستن ساختار فرهنگی انقلاب فعالیت میکنند؛ دوم، نیاز به یک مواجهه فعال و تهاجمی فرهنگی در برابر فرهنگ منحط غربی. مقام معظم رهبری تأکید کردهاند که باید در عرصه فرهنگ، حالت تهاجمی داشت؛ چون فرهنگ غربی تهی از معنا، سستبنیاد و بیپشتوانه الهی است.
وی تصریح کرد: فرهنگی که تکیهگاه الهی ندارد، سست و شیطانی است. ما باید فرهنگ اصیل اسلامی را با قدرت و منطق در سطح جهانی عرضه کنیم. پیام تاریخی رهبری معظم نقطه عطفی برای حوزه است تا رسالت تمدنی خود را با جدیت و مسئولیت بیشتری دنبال کند.
فرهنگ اسلامی، قلعهای مستحکم در برابر نفوذ فرهنگ غربی
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی در ادامه تأکید کرد: فرهنگ غربی همانند خانهای عنکبوتی سست و بیپایه است، در حالی که فرهنگ غنی اسلام، قلعهای مستحکم و متکی به کتابهای آسمانی و بهویژه قرآن کریم است؛ فرهنگی که آموزههای آن از سوی نبی مکرم اسلام بهعنوان کاملترین دین برای بشریت عرضه شده است.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه با این پشتوانه الهی میتوان فرهنگ اسلامی را در سطح جهان عرضه و معرفی کرد، افزود: فرهنگ غربی و سبک زندگی غربی با همه ظاهر فریبندهاش از درون پوسیده و ویرانگر است؛ فرهنگی که جوامع را به نابودی و انسانها را به پوچی سوق میدهد. در برابر این وضعیت، ما میتوانیم با ارائه فرهنگ صحیح قرآنی و اسلامی در تمامی حوزهها از جمله سیاست، اقتصاد، اجتماع و تجارت، حرفی برای گفتن داشته باشیم؛ چه در عرصه داخلی و چه در عرصه بینالمللی.
وی با اشاره به پیچیدهتر شدن حملات فرهنگی دشمنان اظهار داشت: امروز شرایط به گونهای است که جهان خواهناخواه در معرض معارف دینی قرار گرفته است. بنبستهای تمدنی غرب، انسانها را به این نتیجه رسانده که دیگر از مسیرهای گذشته نتیجهای حاصل نخواهد شد. به همین دلیل، نوعی رجوع فطری به دین، عدالت و معنویت در میان ملتهای جهان به وجود آمده است.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی افزود: فرهنگ غربی، بهویژه فرهنگهای الحادی و سکولار نتوانسته پاسخی برای رنجها و بحرانهای بشر امروز ارائه دهند. امروز بسیاری از مردم جهان، بهویژه مظلومان و ستمدیدگان در پی یافتن الگویی نو برای نجات هستند. الگویی که جمهوری اسلامی ایران بر پایه دکترین ولایت فقیه و آموزههای امام خمینی(ره) توانسته آن را به عنوان مدلی از حاکمیت دینی و اسلامی در جهان مطرح سازد.
وی ادامه داد: اگر امروزه توجه جهان به سمت سبک زندگی اسلامی و الهی جلب شده، این وظیفه حوزه علمیه قم را سنگینتر میسازد. حوزه علمیهای که مروج ولایت فقیه و حاکمیت دینی است باید بتواند پاسخگوی این موج عظیم توجه جهانی باشد. ما نهتنها نباید در برابر این مطالبه جهانی منفعل باشیم، بلکه فعالانه با بهرهگیری از روشهای نو و روزآمد با حفظ سنتهای اصیل به تولید و ترویج معارف دینی بپردازیم.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب بر ضرورت تلفیق سنتهای گذشته با روشهای نوین تأکید دارند. این مسیر میتواند ما را در پاسخگویی به نیاز انسانهایی که در جستوجوی حقیقت، دین، اخلاق و تمدن هستند، یاری رساند.
وی با اشاره به راهکارهای تحول در حوزه علمیه گفت: یکی از کلیدیترین راهکارها، بهروزرسانی حوزه و تطبیق آن با مطالبات جهانی است. ما نمیتوانیم در همان وضعیت آغاز انقلاب بمانیم، زیرا جهان تغییر کرده و اقتضائات جدیدی دارد. حوزه باید در طراز پاسخگویی به اقشار مختلف از عموم مردم تا نخبگان دانشگاهی و حتی افراد دارای انحراف فکری باشد. همانگونه که رهبر معظم انقلاب تأکید دارند، ما باید برای کسانی که مسیر صحیح را نمیشناسند و در حال جستوجو هستند نیز برنامه داشته باشیم.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی خاطرنشان کرد: حوزه علمیه قم باید مبلغانی در تراز جهانی تربیت کند؛ مبلغانی مسلح به زبان روز، آشنا با فرهنگ معاصر، اندیشهورز، نوگرا و متصل به سرچشمههای اصیل معارف دینی تا بتوانند پیام عدالت، معنویت و توحید را به جهانیان عرضه کنند و زمینهساز تحقق تمدن نوین اسلامی باشند.
توانمندسازی حوزه علمیه برای نیازهای داخلی و بینالمللی
در ادامه، موسوی دبیر نشست با تشکر از توضیحات جامع ارائهشده از سوی حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی، به اهمیت بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و نقش حوزه علمیه در تحقق آن پرداخت و گفت: یکی از شاخصهها و ویژگیهای مهم حوزه انقلابی که در منشور رهبر معظم انقلاب بهخوبی تبیین شده، کارآمدی حوزه در پاسخگویی به نیازهای جامعه است؛ موضوعی که باید هم در سطح داخلی و هم در سطح جهانی مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به برخی چالشهای داخلی حوزه علمیه و همچنین ضرورت توجه به اقتضائات بینالمللی اظهار کرد: حوزه علمیه امروز با مجموعهای از مسائل و چالشها مواجه است؛ از یک سو نیاز به پاسخگویی به پرسشها و نیازهای جامعه اسلامی و نظام جمهوری اسلامی دارد و از سوی دیگر، باید در سطح جهانی نیز به نیازهای معرفتی و معنوی بشر معاصر پاسخ دهد.
طرح یک پرسش
موسوی در ادامه به طرح پرسشی از حجتالاسلام والمسلمین مقامی اظهار کرد: با توجه به روح حاکم بر پیام رهبر معظم انقلاب به حوزه، به نظر شما حوزه علمیه چگونه میتواند نیروهای خود را بهگونهای توانمند سازد که هم پاسخگوی نیازهای نظام باشد و هم در سطح کلان، در عرصه بینالملل به نیازهای بشری امروز پاسخ دهد؟ به بیان دیگر، این توانمندسازی باید در چه سطوحی انجام گیرد؟ اساتید، بدنه علمی حوزه و طلاب چگونه میتوانند با درک این مسئولیت در خدمت اهداف کلان تمدنسازی اسلامی قرار گیرند؟
وی تأکید کرد: ضروری است حوزه علمیه با نگاهی نو با حفظ اصالتها و سنتهای خود، نسبت به تربیت نیروهای کارآمد، اندیشهورز، آشنا با مسائل روز، و مجهز به دانشهای لازم برای مواجهه با جهان امروز اقدام کند تا بتواند هم در عرصه داخلی و هم در صحنه بینالمللی ایفای نقش مؤثری داشته باشد.
شرح عمیق میراث امام و فقها ضرورت حوزه است
در ادامه نشست تخصصی، حجتالاسلام والمسلمین مقامی نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت پیام تاریخی رهبر معظم انقلاب اظهار داشت: برای فهم دقیق پیام رهبر انقلاب، لازم است مجموعهای از متون راهبردی همچون منشور روحانیت امام خمینی (ره)، وصیتنامه سیاسی-الهی ایشان، و بیانیه گام دوم انقلاب به دقت مطالعه و درک شوند.
وی ادامه داد: مقام معظم رهبری در ابتدای این پیام ارزشمند، با ذکر نام مرحوم آیتالله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی، نقش ویژه و تاریخی ایشان را در تأسیس و تثبیت حوزه علمیه قم یادآور شدند؛ شخصیتی که در سال ۱۲۹۳ شمسی از نجف اشرف به ایران بازگشت و با بهرهمندی از سالها تحصیل و تدریس در حوزههای نجف، کربلا و سامرا، گنجینهای غنی از معارف دینی و فقاهت را با خود به همراه آورد.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری در برههای حساس از تاریخ، زمانی که کشور در بحرانهای سیاسی و فرهنگی قرار داشت و ارادهای استعماری برای حذف نهاد روحانیت و تضعیف دین در جریان بود با درایت و حکمت وارد میدان شد. ابتدا به عراق رفت و مدتی زعامت حوزه علمیه آن سامان را بر عهده گرفت، اما به دلایلی به ایران و سپس به قم آمد و حوزه علمیه را با پایهگذاری نهادهایی محکم و با چشماندازی بلندمدت احیا کرد.
حجتالاسلام والمسلمین مقامی ادامه داد: حاج شیخ به جای اقدامات شتابزده، با صبر، آیندهنگری و استحکامبخشی به زیرساختهای علمی و تربیتی حوزه، توانست یکی از نقاط عطف در تاریخ معاصر روحانیت شیعه را رقم بزند؛ نقطهای که امروز نیز رهبر معظم انقلاب به آن اشاره و بر احیای همان روح و مسیر تأکید دارند.
وی گفت: برای درک ژرفای پیام رهبر معظم انقلاب باید به میراث علمای بزرگ و اندیشههای امام خمینی (ره) رجوع کرد و این پیام را در متن همان سنت نواندیش فقاهتی فهمید؛ سنتی که در عین حفظ اصول، به اقتضائات زمانه توجه دارد و همزمان میتواند پاسخگوی نیازهای داخلی و جهانی باشد.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به عمق راهبردی پیام حضرت آقا، تأکید کرد: اگر میخواهیم پیام معظمله را به درستی دریابیم، باید به سراغ آثار و افق اندیشهای امام خمینی(ره) برویم؛ از جمله منشور روحانیت، وصیتنامه سیاسی-الهی ایشان و همچنین بیانیه گام دوم انقلاب.
حجتالاسلام والمسلمین مقامی با تأکید بر نقش تاریخی مرحوم آیتاللهالعظمی حاج شیخ عبدالکریم حائری در احیای حوزه علمیه قم گفت: نخستین گام ایشان تربیت عالمان دین و تقویت بنیانهای علمی حوزه بود. به تدریج، هرچه پایههای حوزه استوارتر میشد، مرحوم حاج شیخ در عرصه سیاست نیز حضوری فعالتر مییافت؛ تا آنجا که در اواخر عمر شریفشان با صراحت در برابر اقدامات حکومت وقت بهویژه در موضوع کشف حجاب ایستادگی کردند.
وی افزود: در پرتو تلاشهای آن بزرگمرد، حوزه قم چنان بالنده شد که در نهایت، خورشیدی درخشان همچون حضرت امام خمینی(ره) از آن طلوع کرد؛ فقیهی با بصیرت، عارف، متقی و برخوردار از هوش سیاسی بینظیر که توانست مردم را با خود همراه سازد و زمینهساز برچیده شدن بساط طاغوت و برپایی نظامی جدید بر اساس ولایت فقیه گردد؛ نظامی که نظیر آن در هیچ جای جهان وجود ندارد.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به جهانی شدن پیام انقلاب اسلامی گفت: امروز پیام عدالتخواهی، آزادیطلبی و خداپرستی این انقلاب به گوش جهانیان رسیده است؛ بهویژه اروپای جدید. با این حال، هنوز محتوای این پیام برای بسیاری از آنان روشن نشده و این نیازمند تبیین جدی است.
وی با تشریح بخشی از محتوای پیام رهبر معظم انقلاب، خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب از حوزههای علمیه خواستند که پیشرو و سرآمد باشند. پیشتر نیز در بیاناتشان، حوزه را بهعنوان "مادر نظام" معرفی کرده بودند؛ یعنی حوزه مغز متفکر نظام است و باید در همه عرصهها از جمله علم، فرهنگ، تبلیغ، و سبک زندگی، نقشآفرین باشد.
حجتالاسلام والمسلمین مقامی افزود: رهبری معظم تأکید کردهاند که این سرآمدی باید در قالب "بلاغ مبین" تجلی یابد. ایشان دامنه بلاغ مبین را بسیار گسترده دانستند؛ از شناخت جامعه و رفتارهای داخلی گرفته تا شناخت فضای بینالمللی، از تبلیغ دینی تا سبک زندگی و از ترویج معارف دین تا پاسخگویی به نیازهای نوپدید انسان معاصر.
وی با اشاره به اینکه این همان افق اندیشهای است که در وصیتنامه و بیانات حضرت امام خمینی(ره) نیز آمده است، گفت: امام(ره) فرموده بودند که حوزههای علمیه باید آنقدر توانمند شوند که بتوانند پیام نورانی اسلام را به جهان صادر کنند. رهبر معظم انقلاب نیز دقیقاً در همین مسیر گام برداشتهاند.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به دو عنصر کلیدی که رهبر معظم انقلاب برای تحقق این هدف برشمردند، گفت: تعلیم و تهذیب، دو رکن اصلی حوزههای علمیه هستند. تعلیم، یعنی آموزش عمیق معارف دین برای توانمندسازی عالمان در ابلاغ پیام اسلام. تهذیب نیز به معنای خودسازی است؛ چراکه عالمی که مهذب باشد، میتواند آسیبها و دشواریهای تبلیغ دین را تحمل کرده و از آن عبور کند. بدون تهذیب نفس، عالم دین در برابر مشکلات مأیوس و ناتوان میشود.
حجتالاسلام و المسلمین مقامی تصریح کرد: عالم دینی باید آماده فداکاری باشد و آسایش و راحتی را کنار بگذارد. عالمی که صرفاً در حوزه بماند و از واقعیتهای بیرون بیخبر باشد نمیتواند در تبلیغ دین موفق عمل کند. تبلیغ، نیازمند تحمل، تعامل و مهارت است.
وی با اشاره به اینکه تعلیم و تربیت طلاب باید منطبق با نیازهای واقعی عرصه تبلیغ باشد، گفت: رهبر معظم انقلاب چند مؤلفه مهم را برای توفیق طلاب در تبلیغ دین برشمردهاند که شامل آشنایی با شیوههای گفتوگو با مردم، تسلط بر روشهای اقناعی، درک افکار عمومی و فضای رسانهای و مجازی و همچنین توانایی تحمل مخالفان و تعامل با منتقدان است.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد: رهبر معظم انقلاب تأکید دارند که این مهارتها نهتنها باید آموزش داده شوند، بلکه باید بهصورت عملی و تمرینی در طلاب نهادینه شوند. صرف خواندن آییننامهها یا دریافت تئوری کافی نیست. همانگونه که بدون تمرین، کسی نمیتواند رانندگی کند، بدون تمرین نیز نمیتوان در میدان فرهنگ و تبلیغ موفق بود.
وی در ادامه با اشاره به توصیه صریح رهبر معظم انقلاب برای تربیت مجاهدان فرهنگی، خاطرنشان کرد: مجاهد فرهنگی صرفاً کسی نیست که بر منبر برود. او باید توانایی حضور در همایشها، رسانهها، مجلات، تألیف کتاب، و گفتوگو با دانشمندان جهان و علمای مذاهب مختلف را داشته باشد.
حجتالاسلام والمسلمین مقامی همچنین یکی از پیششرطهای تحقق این هدف را جذب نیروهای نخبه دانست و گفت: حوزههای علمیه از ورود افراد بدون استعداد و انگیزه جلوگیری کنند. لازم است افراد نخبهای که آمادگی تحصیل، تهذیب و تربیت فرهنگی دارند، از درون جامعه ایران و حتی خارج از کشور شناسایی و جذب شوند.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: تحقق حوزهای پیشرو و سرآمد نیازمند بازتعریف معیارهای ورود، ارتقاء نظام آموزشی و تمرکز بر تربیت نسلی مجاهد در عرصه فرهنگ است؛ مجاهدانی که پاسخگوی نیازهای فرهنگی امروز و فردای جامعه باشند.
تشکیل کارگروه تخصصی در جامعه مدرسین
در ادامه نشست، حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی اظهار کرد: شورای عالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بهعنوان یکی از ارکان مهم و شاخص حوزه، متشکل از حدود ۵۰۰ نفر از اساتید برجسته است که بهزودی این تعداد به ۷۰۰ نفر خواهد رسید. این افراد با سابقه تدریس طولانی و تخصص در دروس عالی حوزه همچون رسائل، مکاسب، کفایه و خارج فقه بهعنوان کارشناسان برجسته شناخته میشوند و البته این جمع تحت اشراف شورای عالی جامعه مدرسین به ایفای نقش پرداخته و منویات بزرگان حوزه از جمله شخصیت های بزرگوار شورای عالی را دنبال می کند.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: این جمع فاخری است که مورد انتظار و خطاب مستقیم رهبر معظم انقلاب و مدیریت حوزههای علمیه میباشد و انتظار میرود در تحقق اهداف مهم حوزه نقش مؤثری ایفا کنند.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی ضمن اشاره به صدور بیانیه مهم رهبر معظم انقلاب گفت: با توجه به اهمیت این پیام تصمیم گرفته شده است کارگروه و کمیسیون تخصصی در جامعه مدرسین تشکیل شود تا اعضا و علما در تحلیل و بررسی دقیق این منشور مشارکت فعال داشته باشند.
وی ادامه داد: کارگروه مزبور وظیفه دارد بند بند پیام را با توجه به فرمایشات رهبری معظم تفکیک و تحلیل کند، مخاطب هر بخش را مشخص نماید، و مطالبات رهبری را در قالب محورهای کلی و جزئی دستهبندی کند. سپس بر اساس این تحلیلها، برنامههای عملیاتی مشخص تدوین شود.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: هدف نهایی، ارتقاء نقش جامعه مدرسین در پاسخگویی به خواستههای رهبری و مدیریت حوزه و همچنین تحقق مطالبات حوزههای علمیه است.
حجتالاسلام و المسلمین سلیمانی اردهالی گفت: پس از تحلیل و بررسی دقیق پیام رهبر معظم انقلاب، نوبت به تدوین طرح و برنامههای اجرایی میرسد. وقتی مطالبات و اهداف روشن شد، باید اقدامات عملی و نظاممند برای پیادهسازی آن آغاز شود.
وی افزود: این فرایند باید به دور از هرگونه بازی سیاسی و با همکاری همه نهادهای مرتبط و در سطح جامعه حوزوی و علمی انجام شود، چرا که حساسیت و توجه ویژهای به این بیانیه در میان فعالان حوزه ایجاد شده است.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اظهار کرد: برای استمرار و مدیریت این اقدامات، ضرورت دارد یک دبیرخانه دائم و مشترک شکل گیرد که متولی اصلی پیگیری اجرای برنامهها باشد و دیگر نهادها و ارگانها نیز در این مسیر همکاری و پشتیبانی کنند.
وی تصریح کرد: اگر متولی مشخصی برای این امر وجود نداشته باشد، بهتر است این دبیرخانه و اتاق فکر دائمی شکل گیرد تا علاوه بر پیگیری امور، نظارت و بازخوانی اقدامات انجامشده را نیز بهصورت مستمر انجام دهد.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی ضمن اشاره به تجربههای گذشته گفت: برخی اسناد مهم مانند بیانیه گام دوم انقلاب، اگرچه مورد توجه قرار گرفت، اما به صورت کامل و مؤثر پیگیری نشد و کمکم از اولویتها خارج شد.
وی تأکید کرد: منشور و پیام جدید رهبر معظم انقلاب، قابلیت ایجاد تحولی عظیم در حوزههای حوزوی، فرهنگی، اجتماعی و حتی فراتر از مرزهای ایران را دارد، بنابراین نباید این حرکت صرفاً با شور و شعف ابتدایی مواجه شود و به مرور فراموش گردد.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم افزود: نظارت مستمر و پیگیری جدی برای جلوگیری از فراموشی این منویات ضروری است تا تحقق اهداف مورد انتظار بهطور کامل به سرانجام برسد.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی تأکید کرد: حوزه علمیه نباید صرفاً بهعنوان مؤسسهای آموزشی با تمرکز محدود بر فقه و اصول باقی بماند، بلکه باید در تراز جهانی و پاسخگوی مسائل روز جامعه و جهان باشد.اگر تصور ما از حوزه صرفاً آموزش دروس فقهی و اصولی باشد، این حوزه هرگز نمیتواند پاسخگوی نیازهای علمی و اجتماعی جامعه و جهان امروز باشد.
وی تصریح کرد: علمای اصیل و بزرگان حوزه بر این باورند که اسلام محمدی (ص) یک دین جامع، کامل و متکامل است که میتواند تمدن نوین بشری را رهبری کند و در سطح جهانی نقشآفرین باشد. این دین قادر است حاکمیت دینی را محقق کرده و رفاه، آرامش و عدالت را در زندگی مردم فراهم آورد.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با رد ادعای برخی درباره افیون بودن دین گفت: این باور غلط که دین نمیتواند رفاه و آرامش را فراهم کند باطل است. امام خمینی (ره) نشان داد که با همان روش دینی میتوان حکومتی ایجاد کرد که توانست استبداد ستمشاهی را سرنگون کند و نظامی بر پایه دین در ایران تشکیل دهد که معجزه قرن محسوب میشود.
وی در ادامه بیان کرد: حال که این نظام شکل گرفته است، باید خودیابی و ارزیابی کنیم و در مسیر تحول و نوآوری حرکت کنیم تا بتوانیم از تحجرگرایی جلوگیری کرده و تفکرات سکولار را در حوزه ناکام بگذاریم.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تأکید کرد: حوزه باید در تراز جهانی باشد و علما و طلاب نیز پاسخگوی مسائل اجتماعی و سیاسی روز باشند. طلبه باید جهادگر فرهنگی باشد و استاد حوزه نیز نمیتواند فقط به آموزش کتابهای قدیمی اکتفا کند و باید با آگاهی نسبت به مسائل جهان، شاگردانی پاسخگو تربیت کند.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی خاطرنشان کرد: استادی که خود از تحولات روز غافل باشد و شاگردانی فاقد شناخت از مسائل روز تربیت کند، جفا به جامعه و دین کرده است و این با روح اسلام و تحرک دینی در تعارض است.
وی اظهار داشت: اسلام آموزنده مردان بزرگی چون مالک اشتر در عصر پیامبر و سلمان فارسی در زمانهای بعد است، همانگونه که مقام معظم رهبری تربیتشده امام راحل است. امام راحل نیز ثمره زحمات علمای بزرگ حوزه علمیه مانند آیتالله حائری و آیتالله بروجردی بود.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی اردهالی افزود: وظیفه همه ماست که مجاهد، عالم و مسلط بر زبان جامعه خود و زبانهای بینالمللی باشیم. باید برنامهریزی کنیم و مجاهدانه تلاش کنیم، زیرا اجتهاد پویا شرط تحقق اهداف حوزه در عصر حاضر است.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: در روشهای آموزشی و تربیتی حوزه باید تحول ایجاد شود و نیروی انسانی عالم، انقلابی و مدیر تربیت کنیم تا در سطح جهان نقشآفرین باشند. همچنین تعامل سازنده با دانشگاهها ضروری است تا با همکاری متقابل، اهداف مشترک انقلاب اسلامی و حاکمیت دینی را تحقق بخشیم. دوگانگی و دو قطبی در این زمینه، کار حوزه را دشوار میکند. حوزه باید نقشآفرینی بینالمللی داشته باشد و در تحولات جهانی مؤثر باشد. رهبری معظم نیز بر ضرورت تحول و نوآوری در تربیت نیروهای متخصص و متحد تأکید دارند.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی با اشاره به اهمیت مسئولیتپذیری همه ارکان حوزه اظهار داشت: مدیران، استادان و طلاب باید همه خود را مسئول بدانند و در اجرای منویات مقام معظم رهبری تلاش کنند. نظام جمهوری اسلامی ایران محصول خون هزاران شهید است و پاسداری از این امانت الهی وظیفه همگان است.
رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم همچنین به سخنان اخیر وزیر امور خارجه کشور اشاره کرد و گفت: تولید اورانیوم که دستاورد ۲۰ تا ۳۰ ساله است، نتیجه خون شهداست و نمیتوان آن را کنار گذاشت. اما دستاورد دین ما ۱۴۰۰ ساله و خون شهدای اولیه حوزه و انقلاب است.
حجتالاسلام والمسلمین سلیمانی گفت: این تازه ابتدای راه است و دشمنان با نقشههای پیچیده و قدرتمند در برابر ما ایستادهاند. ما باید همواره بیدار، هوشیار و آماده باشیم و با مجتهدینی متقی، بااخلاق و آگاه مسیر تحقق اهداف اسلام و انقلاب را ادامه دهیم. به لطف الهی، پیروزی نهایی از آن اسلام است.
لزوم تقویت تبلیغ و مدیریت حوزه در برابر چالشهای فرهنگی
در ادامه این نشست تخصصی، حجتالاسلام والمسلمین مقامی بر ضرورت رفع چالشها و آسیبهای حوزه علمیه در عرصه تبلیغ دینی و مدیریت تأکید کرد و راهکارهای تحقق نقشآفرینی موثر حوزه در مواجهه با تحولات فرهنگی و رسانهای را تشریح کرد.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان داشت: رهبر معظم انقلاب در پیام اخیر دو چالش اصلی را برای حوزههای علمیه مطرح کردند؛ نخست عدم تناسب میان آوردههای تبلیغی حوزه و واقعیتهای فرهنگی سطح جامعه است. حوزه باید تلاش کند این تناسب را برقرار کند تا تبلیغ دین اثربخش باشد.
وی افزود: دومین آسیب، ضعف توانمندیهای تبلیغی در مقابل امپراطوری رسانهای جهانی و سیل شبهات و معارضات فرهنگی است. بنابراین حوزه باید ظرفیتهای تبلیغی خود را ارتقا دهد تا بتواند رسالت تربیت دینی را به نحو شایسته ایفا کند.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به توصیههای رهبر معظم انقلاب در خصوص تربیت مدیران حوزوی، اظهار داشت: رهبر معظم انقلاب تأکید کردند که حوزه باید مدیرانی تربیت کند که توان مدیریت علمی و عالمانه حوزه را داشته باشند، بتوانند نظام روحانیت را یاری دهند و حوزه را سازماندهی کنند تا به سطح مطلوب برسد. بتوانند مناسبات غلطی را که استعمار جهانی بر دنیا تحمیل کرده است، به هم زده و نظم نوینی در منطقه غرب آسیا ایجاد کنند. حوزه دارای توانمندی لازم برای چنین تحول عظیمی است.
حجتالاسلام والمسلمین مقامی تصریح کرد: نگرانی رهبر معظم انقلاب نسبت به حوزه، همان دغدغهای است که امام خمینی (ره) نیز داشتند؛ خطر تحجرگری و انجماد فکری که میتواند به افت علمی و تبلیغی حوزه منجر شود.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: حوزه هویت جهادی خود را تقویت کند، به این معنا که فعال، پویا و نوآور باشد و با روحیه مجاهدت در برابر چالشها بایستد تا بتواند مأموریت الهی خود را به خوبی انجام دهد.
وی گفت: خطری که رهبری و امام راحل نسبت به آن هشدار دادهاند، تحجر نیست بلکه آنچه خطر واقعی است، جدا شدن حوزه از آرمانها و تبدیل شدن آن به نهادی سکولار است که دشمنان خواهان آن هستند. حوزه سکولار دیگر تهدیدی برای دشمن نخواهد بود؛ حوزهای که علم را جدا از ارزشهای دینی و انقلابی دنبال کند، عملاً در برابر دشمن بیاثر است. بنابراین، رهبر معظم انقلاب تأکید دارند که روحیه جهادی و انقلابی حوزه باید تقویت شود.
حجتالاسلام والمسلمین مقامی افزود: تلاش برای دفع خطر تحجر یعنی تقویت علما و حوزههایی که در مسیر انقلاب و جهاد علمی و عملی حرکت میکنند و در مقابل کسانی که راه انحرافی پیش میگیرند، باید ایستاد.
وی تأکید کرد: برای حفظ اصالت و قدرت حوزه، علما باید ارتباط خود را با مردم گسترش دهند، در کنار مشکلات و سختیهای مردم حضور فعال داشته باشند و در همه عرصههای جهادی، وظیفه خود را به بهترین شکل انجام دهند.
نایب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در پایان گفت: حوزههای علمیه باید زمینه رشد علمی همراه با بصیرت انقلابی را فراهم کنند تا بتوانند مأموریت الهی خود را در مسیر دین و انقلاب به انجام برسانند.
نظر شما