به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، هادی حکیمیان در نشست نقد و بررسی کتاب «روح الله» که به همت انجمن ساهور در دانشگاه باقرالعلوم (ع) برگزار شد، در رابطه با این کتاب عنوان کرد: کتاب روح الله دغدغه‌ شخصی من بودو به صورت سفارشی انجام نشده است. نیمی از کار را انجام داده بودم که بوستان ادب بیان کرد که این کتاب را چاپ می کند.

وی در رابطه با چگونگی نگارش این کتاب گفت: همه چیز از وقتی شروع شد که سندی از امام در سال ۱۳۳۱ دیدم. نامه به یکی از روحانیون برای تشویق مردم به انتخابات بود، چون شیخ مهدی حائری پسر موسس حوزه علمیه قم، به عنوان نماینده یزد برای مجلس کاندیدا شده بود و امام فرمودند: حالا که پسر شیخ عبدالکریم حائری کاندیدا شده است، اگر رای نیاورد برای روحانیت و یزدی‌ها بد می‌شود. شاید با حضور این افراد در مجلس تغییری هم در شرایط کشور ایجاد شود.

نویسنده کتاب ادامه داد: تا قبل از آن تصور می‌کردم، امام خمینی (ره) فقط بعد از انقلاب اسلامی سفارش به شرکت در انتخابات داشتند، اما در سال ۱۳۳۱ و مسئولیت دکتر مصدق هم امام (ره) تشویق به شرکت در انتخابات کرده بودند و معتقد بودن شاید همین چند انسان صالح منشا اثر باشند.

وی اظهار کرد: امام خمینی (ره) به گونه ای معرفی شدند که فکر می کنیم نهضت ایشان از سال ۱۳۴۱ شروع شده است و قبل از آن فقط مدرس حوزه بودند. در حالی که قبل از آن تشویق به شرکت در انتخابات داشتند و این نشان می‌دهد که همواره یک کنشگر فعال و دارای مواضع روشن بودند.

حکیمیان اضافه کرد: با هدف نگارش یک مقاله از این مقطع زندگی امام یعنی از پهلوی اول تا سال ۱۳۴۱ تحقیق خود را آغاز کردم؛ اما بعد با پیشنهاد نشر بوستان ادب که می‌خواستند این مستند کامل باشد و از تولد امام (ره) تا رحلت او را پوشش دهد، تحقیقات من هم وسیع‌تر شد و فیش‌نگاری اثر حدود ۶ سال طول کشید. من تمام کارهای دیگر خود را کنار گذاشتم تا فقط روی تحقیق این کتاب تمرکز داشته باشم.

نقطه عطف انقلاب

وی گفت: سخنرانی امام خمینی (ره) در عصر عاشورا نقطه عطفی در فعالیت طلاب، گروه های مذهبی و روحانیت بود. قبل از آن یعنی از دوران مشروطیت، روحانیت نقش اصلی نداشت. جریان روشنفکری می‌خواست مردم را به میدان بیاورد پس به طلاب متوسل می‌شد و بعد از موفقیت به آن‌ها می‌گفت بسیار خوب نقش شما به پایان رسید.

نویسنده کتاب روح الله در مورد قالب کتاب بیان کرد: این اثر یک داستان واره و شبه رمان است؛ اما چون شخصیت اصلی من یعنی امام(ره) واقعی است به همین خاطر اجازه تخیل در مورد ایشان را به خودم ندادم.

وی اظهار کرد: اغلب کارهایی که در مورد امام(ره) انجام شده است پژوهشی و دانشگاهی است اما من می‌خواستم در عین وفاداری به تاریخ اسلام چیزی بنویسم که یک نوجوان، یک بازاری و یک خانم خانه‌دار هم بتوانند بخوانند به همین خاطر تلاشم کردم تا از ادبیات ساده استفاده کنم.

کم خدمتی اهالی هنر

حکیمیان یادآور شد: در مورد امام خمینی (ره) خیلی کوتاهی کردیم. صحیفه امام (ره) را یک نوجوان هم گاهی نمی‌تواند بخواند. در حالی که حجم کتاب باید به گونه‌ای باشد که یک جوان دانشجو هم به خواندن آن رغبت داشته باشد.

وی ادامه داد: ادبیات ابزاری برای عمق بخشیدن به نگاه جوان و نوجوان است. در دوره انقلاب برخی از روحانیون با یک منبر صریح در مخالفت با شاه به زندان می‌افتادند و آنجا یک شاعر چپی را می‌دیدند که بعد از ۱۰ سال مبارزه و چاپ کتاب‌هایی که خود شاه برای او منتشر کرده است، تازه حکومت متوجه ضدیت او شده است. ادب و هنر قالبی مناسب و اثرگذار برای مبارزه است. اگر روسیه میلیاردها دلار هزینه می‌کرد نمی‌توانست فرهنگ خود را به اندازه رمان هایش منتشر کند که خواننده‌ با شور و شوق آن را می‌خواند. فیلم و سینما نیز ابزار خوبی برای معرفی بزرگترین انقلاب ها معرفی شده‌اند.

طرح انقلاب مثل طرح قالی

حکیمیان در مورد پیرنگ کتاب گفت: نماد فرهنگ ایرانی به لحاظ هنر قالی است. هیچ چیز مثل قالی ایرانی پر از نقش و نگار نیست. در این کتاب نیز همه جامعه با تنوع اعتقادی و دینی حضور دارند. در اسناد ساواک جزء بازداشتی‌ها مسیحی و ارمنی هم داریم. این نشان می‌دهد انقلاب اسلامی فقط یک گروه نقش نداشتند و این انقلاب متعلق به یک گروه خاص نیست. در این کتاب، بخشی از انقلاب را از نگاه خسرو شکیبایی به عنوان یک هنرمند که در قیام ۱۵ خرداد حضور داشته است، روایت کردم.

هنوز دچار گسست نشدیم

نویسنده کتاب روح الله گفت: معتقدم نسبت به نسل نوجوان‌هایمان دچار گسست نشده‌ایم، گرچه فضای مجازی ذائقه‌ها را تغییر داده اما محرم و عاشورا همین نوجوان‌ها را در هیئت می‌بینیم. وظیفه نسل گذشته این است که نسل جدید را با خود همراه می‌کند. امام (ره) دارای ابعاد مختلف روحانی، سیاستمدار، عارف، شاعر، فیلسوف و... است و ما باید او را به جامعه معرفی کنیم.

برای هر سوال به پاسخگوی مناسب نیاز داریم

وی گفت: معتقدم برای بیان استبداد رضاخان نباید به سراغ یک مدرس حوزه علمیه رفت. دشمنی او با طلاب چیز عجیبی نیست، اما اگر از زبان سید حسن تقی‌زاده بگوییم که معدوم از تکیه کلام‌های رضا خان بود. با کوچکترین انتقادی معتقد بود باید آن فرد معدوم شود. در مورد وابستگی پهلوی از کتاب (ماموریت برای وطن) نوشته خود محمدرضا پهلوی که در اوج قدرت هم نوشته است باید استفاده کرد. به اعتراف خودش صبح سفیر روس لیست می‌آورد، بعد از ظهر سفیر انگلیس و سفیر آمریکا در مورد برکناری قوام دستور می‌داد. در مورد توصیه پذیر بودن شاه نیز می‌بینیم که حتی از کاردار سفارت انگلیس می‌پرسد حالا باید چکاری انجام بدهم.

نویسنده کتاب روح الله بیان کرد: قیام ۱۵ خرداد از میدان شوش آغاز می‌شود. حتی امروز هم پس از ۷۰ سال میدان شوش پایین شهر محسوب می‌شود. انقلاب را همین طبقه ضعیف جامعه آغاز کردند، اما طبقه محروم سخنگویی ندارد. در حالی که بیشترین نقش را داشته است اما کمترین امکانات را برای بیان حرف‌های خود دارد تصمیم گرفتم این کتاب را از زبان ماه بی‌بی که از همین طبقه است روایت کنم.

انتهای پیام