به گزارش خبرگزاری حوزه، در شرایط بحرانی و پیچیدهای مانند جنگ و ناآرامیهای اجتماعی، تزریق امید و حفظ انسجام ملی بهاندازهٔ تأمین نیازهای مادی اهمیت دارد. دین اسلام با درک این حقیقت، نه تنها به «چه گفتن»، بلکه به «چگونه گفتن» تأکید ویژهای دارد. مجموعه مباحث «اخلاق جنگ» مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی با استناد به آیات قرآن، روایات معصومین(ع) و تحلیلهای کارشناسی به این پرسش پاسخ میدهد که: با توجه به شرایط جنگ ، آیا دیگر اجازه نداریم که تذکر حجاب بدهیم؟
پاسخ:
در شرایط جنگی و بحرانی، حفظ وحدت و انسجام اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار است. در اسلام، رعایت اصول اخلاقی و شرعی مانند حجاب همواره مورد تأکید بوده است، اما نحوه تذکر و توصیه به رعایت آن باید با حکمت، مدارا و توجه به شرایط روحی و روانی مردم باشد.
قرآن کریم در آیه ۱۲۵ سوره نحل میفرماید: «ادْعُ إِلَیٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَۀِ وَالْمَوْعِظَۀِ الْحَسَنَۀِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ» (با حکمت و پند نیکو به راه پروردگارت دعوت کن و با آنان به شیوهای نیکوتر بحث کن). این آیه نشان میدهد که حتی در مواجهه با مخالفان، روش دعوت باید مبتنی بر نرمی و احسان باشد، چه رسد به زمانی که مردم تحت فشارهای ناشی از جنگ و بحران هستند.
از سوی دیگر، روایات اسلامی نیز بر لزوم رعایت حال مردم در شرایط سخت تأکید دارند.
نهی از منکر بدون در نظر گرفتن شرایط و روشهای آن، ممکن است به جای اصلاح، موجب فتنه یا واکنش منفی شود، لذا گاه خودداری از نهی مستقیمِ منکر (نه ترک مطلقِ مقابله با آن) به مصلحت نزدیکتر است. در واقع، روشهای امر و نهی به تدبیر در امر به معروف و نهی از منکر تأکید دارد، نه نادیده گرفتن کامل آن.
در شرایط حساس کنونی نیز اگر تذکر مستقیم حجاب باعث تنفر یا تضعیف وحدت شود، میتوان با روشهای غیرمستقیم (مانند فرهنگسازی آرام یا تقویت ایمان عمومی) به هدف اصلی که اصلاح جامعه است نزدیک شد. این رویکرد با آیه «ادْعُ إِلَیٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِالْحِکْمَۀِ...» (نحل:۱۲۵) و روایاتی که بر حکمتمداری در تبلیغ تأکید دارند همسو است.
پس نتیجه این است که نهی از منکر یک وظیفه است، اما روش اجرای آن باید متناسب با شرایط باشد تا به جای تخریب، موجب جذب و اصلاح شود.
نظر شما