به گزارش خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزی لک، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم علیهالسلام قم در سلسله نشستهای علمی بینالمللی با عنوان «اربعین و آینده تمدنی امت اسلامی»، با موضوع «ظرفیتهای اربعین در آینده تمدن اسلامی» که به همت معاونت بینالملل حوزههای علمیه برگزار شد، به تبیین جایگاه اربعین حسینی در تمدن اسلامی پرداخت.
وی در این نشست با اشاره به تعریف تمدن، گفت: تمدن مجموعهای انسانی است که دارای شاخصهای مهمی چون جهانبینی کلان، انسجام درونی، قدرت جذب و سازماندهی مردمی، جامعیت و فراگیری، و توان روزآمدسازی و نوگرایی است. این شاخصها را بهخوبی میتوان در تمدن اسلامی مشاهده کرد. وی افزود: قیام اباعبدالله الحسین علیهالسلام در نیمه دوم قرن اول هجری تلاشی برای حفظ اصالت و احیای اسلام بوده است و از همینرو طبق حدیث نبوی صلیاللهعلیهوآله، حضرت حسین علیهالسلام به عنوان مصباح هدایت و سفینهالنجاة معرفی شده است که در سمت راست عرض الهی حک شده است.
حجتالاسلام والمسلمین بهروزی لک با بیان اینکه اربعین حسینی تلاشی برای تداوم حرکت عاشورا است، اظهار داشت: نخستین اربعین شهادت امام حسین علیهالسلام توسط شخصیتهایی چون جابر بن عبدالله انصاری و یا به قولی با بازگشت اسرای کربلا در نخستین اربعین شکل گرفت و تاکنون با فراز و فرودهایی تداوم یافته است. در دهههای اخیر این حرکت اوج گرفته و به یک حرکت چند ده میلیونی تبدیل شده است.
وی سپس به موضوع آیندهپژوهی تمدن اسلامی و ارتباط آن با اربعین حسینی پرداخت و افزود: آیندهپژوهی تمدن اسلامی و ظرفیتهای اربعین میتواند از دو منظر اکتشافی و تجویزی مورد مطالعه قرار گیرد. در بعد آیندهپژوهی اکتشافی، میتوان به شناسایی پیشرانها و کلان روندهایی پرداخت که نشانگر ظرفیتهای اربعین در تقویت و شکوفایی تمدن اسلامی در آینده هستند. پیشرانها، نیروها و عواملی هستند که در شکلگیری و ساخت آینده نقش مهمی دارند و میتوان آنها را در قالب کلان روندها مورد بررسی قرار داد.
وی ادامه داد: روندهای جهانی، تحولاتی منظم و شناساییشده هستند که در همه ابعاد زندگی بشری تاثیر میگذارند. کلان روندها، بهویژه روندهایی هستند که ابعاد مختلف زندگی ما را تحت تأثیر قرار میدهند و محدود به یک حوزه خاص نمیشوند. برای شناسایی این کلان روندها باید بهطور مداوم تغییرات و تحولات جهانی را رصد و پیگیری کرد.
حجتالاسلام والمسلمین بهروزی لک در ادامه، به تبیین برخی از مهمترین کلان روندها که حاکی از ظرفیتهای اربعین حسینی در گسترش و تعمیق تمدن اسلامی است، پرداخت و گفت:
- افول سکولاریسم و مدرنیته غربی و ظهور/بازگشت مکاتب غیرغربی: یکی از روندهای مهمی که میتواند به شکوفایی تمدن اسلامی کمک کند، افول سکولاریسم و مدرنیته غربی است که زمینه را برای ظهور تمدن اسلامی بهعنوان یک بدیل غیرغربی فراهم میکند.
- بحران معنا و معناگرایی آینده بشری: در شرایطی که انسان معاصر با بحران معنا روبروست، توجه به معنویت و باورهای اسلامی میتواند بسترساز شکوفایی تمدن اسلامی در آینده باشد.
- آثار مثبت جهانی شدن: جهانی شدن در برخی زمینهها میتواند فرصتهایی برای بهرهبرداری از ظرفیتهای اربعین حسینی فراهم کند، از جمله گسترش ارتباطات و همبستگیهای بینالمللی.
- رشد و گسترش حکمرانی مردمی و تجلی آن در اقامه مردمی اربعین حسینی: یکی از نشانههای بارز گسترش حکمرانی مردمی، حرکت اربعین حسینی است که با حضور میلیونی مردم در این مراسم و مدیریت خودجوش موکبها، توانسته است همبستگی اجتماعی و مذهبی را به نمایش بگذارد.
نظر شما