به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در تهران، حجتالاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان، استاد حوزه و دانشگاه در برنامه تلویزیونی «سمت خدا» با اشاره به ضرورت جاری سازی تجربههای جمعی اربعین در زندگی روزمره، مسجد را محل اصلی تجمع مؤمنان دانست و تأکید کرد که محبوبیت نیاز بنیادین انسان است که اگر تأمین شود، ذهن انسان بهتر مدیریت میشود و کنجکاوی او در مسیر صحیح علمی و معنوی قرار میگیرد.
جاریسازی تجربه اربعین در زندگی
وی با بیان اینکه زیباییهای زندگی جمعی اربعین باید در قطعات زندگی جاری شود، اظهار داشت: خیلی مهم است که بتوانیم زیباییهای زندگی جمعی اربعین را که به واسطه محبوبیت فوقالعاده و قدرت اثرگذاری اباعبدالله الحسین(ع) انجام میگیرد در قطعات زندگی خود جاری کنیم. مساجد و هیئات محل تجمع به حساب میآیند و امیدواریم این مواکب و پیادهرویی اربعین به قطعات رایج زندگی بیاید.
استاد حوزه و دانشگاه افزود: کیفیت زندگی جمعی در مساجد بسیار مهم است. اگر با محبت همراه باشد و مردمی که به مسجد میآیند خود را موظف بدانند همانند موکبیها به یکدیگر خدمت و محبت کنند، در حقیقت به زائران خدا محبت کردهاند. زائران مسجد در واقع به ملاقات خدا آمدهاند و اگر ما مسجدی هستیم، باید همانند موکبیها خود را موظف به خدمت و محبت بدانیم.
تأثیر امواج معنوی مسجد، حرم و هیئت
حجت الاسلام والمسلمین پناهیان حضور در جمعهای دینی را عامل ایجاد آرامش و تمرکز دانست و گفت: حضور در امواج خوبی که در مسجد و حرم وجود دارد، و یا امواجی که در هیئت جاری است، بسیار مؤثر و زیباست. ما به این حضور نیاز داریم. وقتی به هیئت میرویم، همه متوجه اباعبدالله الحسین(ع) هستند، دعای «اللهم عجل لولیک الفرج» خوانده میشود و همه احساس خوبی دارند. من نیاز دارم از این امواج اثر بگیرم تا ذهن خود را آرامش داده، تمرکز و قدرت تیزنگری پیدا کنم و درست از آن استفاده نمایم.
محبوبیت؛ نیاز فطری انسان
این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه سخنان خود با اشاره به نقش محبوب بودن در آرامش و مدیریت ذهن گفت: انسان نیاز دارد محبوب باشد و دوستش داشته باشند. این یک نیاز فطری است و اگر تأمین شود، بهویژه در دوران کودکی، ذهن انسان بهتر کار خواهد کرد. کودک خصوصاً در هفت سال نخست زندگی نیاز دارد که پدر و مادر پشت او باشند و به او محبت کنند. خداوند کودک را بهگونهای آفریده که هر کسی به او میرسد، به او محبت میکند. مادران نیز به صورت اعجابانگیزی دستگاه روحیشان برای محبت بیدریغ نسبت به کودک طراحی شده است، زیرا کودک به محبت احتیاج دارد.
وی ادامه داد: اولین فعالیت کودک پس از سیر شدن، کنجکاوی است. او همهچیز را لمس میکند و امتحان میکند. اگر این کنجکاوی درست هدایت شود، دانشمند خواهد شد و اگر در مسیر معارف الهی قرار گیرد، عارف خواهد شد. کنجکاوی کودکانه اگر جهت پیدا کند، انسان میتواند دانشمند برجسته، نظریهپرداز، خدمتگزار عرصه علم و حتی عارف گردد. اما اگر سرکوب شود یا منحرف گردد، مانع رشد او خواهد شد.
حجت الاسلام والمسلمین پناهیان اضافه کرد: برای آنکه کنجکاوی کودک درست حرکت کند، باید پشتوانه محبت وجود داشته باشد. اگر پدر و مادر و اطرافیان محبت کنند، کودک با دلگرمی وارد عرصه کنجکاوی میشود و این فعالیت ذهنی به درستی مدیریت میشود. چنین مدیریتی او را در مدرسه به دانشآموزی موفق، در دانشگاه به دانشمندی توانمند و در عرصه معارف به عارفی خداجو تبدیل میکند.
خطر انحراف کنجکاوی
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به خطرات انحراف کنجکاوی گفت: بسیاری از مردم کنجکاویشان درست حرکت نمیکند و به نتایج صحیح نمیرسند. مثلاً باید سؤال کنند چرا امام حسین(ع) به شهادت رسید یا چرا مخالفان با رسول خدا(ص) که دعوت به اخلاق میکرد دشمنی کردند. اما این پرسشگری درست هدایت نمیشود. در مقابل، ذهن انسان به مسائل کمارزش مثل زندگی سلبریتیها معطوف میشود یا در فضای مجازی، بهویژه برنامههایی مانند اینستاگرام، کنجکاوی تحریک و تخریب میشود.
مدیریت ذهن و پرسشگری در سنت اسلامی
وی با اشاره به جایگاه پرسشگری در سیره اهلبیت(ع) گفت: امیرالمؤمنین(ع) میفرمودند هیچکس جز من از رسول خدا سؤال نکرد. ایشان کسانی را که از پیامبر پرسش نمیکردند یا سؤالهای بیمحتوا مطرح میکردند، مذمت مینمود. من بودم که پرسشهای عمیق داشتم و گاهی حتی بدون پرسش، پیامبر(ص) خود سخن آغاز میکردند. هر سخن رسول خدا هزار باب علم برای من گشود. این یعنی عالیترین ذهن، ذهنی است که خوب مدیریت شده باشد.
نیازهای انسان و جایگاه محبوبیت
حجت الاسلام والمسلمین پناهیان افزود: برای هدایت صحیح کنجکاوی باید نیازهای انسان یا تأمین شوند، یا تسکین پیدا کنند، یا تعدیل گردند. کودک در آغاز کنجکاوی بیش از هر
چیز به محبت نیاز دارد. اگر پدر و مادر به او احساس امنیت بدهند، او خلاقانه وارد عرصه کنجکاوی میشود و این آغاز رشد اوست. مهمترین نیاز انسان محبوبیت است. اگر این نیاز برطرف شود، ذهن انسان بهدرستی مدیریت خواهد شد.
وی یادآور شد: امام سجاد(ع) میفرماید: «وأَعِزَّنِی فِی عَشِیرَتِی وَ قَوْمِی». در روایات سفارش شده است که به یکدیگر محبت کنید و این محبت ثواب فراوان دارد. با تأمین نیاز محبوبیت است که انسانها میتوانند به مدیریت ذهن بپردازند.
راهحل نهایی؛ باور به محبت رسول خدا و امام زمان(عج)
حجت الاسلام والمسلمین پناهیان در پایان سخنان خود با تاکید بر اینکه هیچیک از این راهکارها نهایی نیست گفت: راهحل نهایی تأمین نیاز به محبوبیت این است که انسان باور کند امام زمان(عج) و رسول خدا(ص) او را دوست دارند؛ آن هم بسیار بیشتر از آنچه تصور کند. وقتی انسان این محبت را درک کند، به عالیترین درجه مدیریت ذهن و پرورش و جهتدهی به کنجکاویهای خود خواهد رسید. اینکه بدانم من محبوب پیامبر اکرم(ص) و محبوب امام زمان(عج) هستم، اساس تعالی ذهن و روح است.
این استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: گاهی ما بیهوده تلاش میکنیم بیش از اندازه ائمه هدی را دوست داشته باشیم، در حالی که این امر نیازمند کوشش نیست؛ کافی است انسان ببیند که آنان او را دوست دارند. همین مشاهده، محبت را در دل ایجاد میکند و آثاری به همراه دارد. یکی از این آثار آن است که ذهن انسان رها میشود، پرواز میکند، سرعت و تمرکز مییابد، به سراغ بسیاری از نیازهای دیگر نمیرود، از برآورده نشدن برخی نیازها دچار آشفتگی نمیشود و نیازهای کاذب در او شکل نمیگیرد.
وی با اشاره به تجربه یکی از معلمان شهید افزود: این شهید بزرگوار میگفتند برخی از دانشآموزان بهراحتی جذب من نمیشوند. دقت کردم دیدم کودکانی که در خانواده به اندازه کافی محبت دریافت میکنند، نه نیاز دارند به من بیش از حد نزدیک شوند و نه احتیاج دارند برای انجام کار خوب محبت ویژهای ببینند، چرا که پیمانه محبتشان از سوی پدر و مادر پر است. حال اگر پیمانه محبت انسان از محبت رسول خدا پر شود، چه روحیهای پیدا خواهد کرد؟
در دوران غیبت نیز میتوان با معرفت، محبت امام عصر(عج) را احساس کرد
حجتالاسلام والمسلمین پناهیان خاطرنشان کرد: بسیاری از زائران اربعین یقین ندارند که حضورشان در این مراسم به برکت محبت سیدالشهدا(ع) است. در حالی که حقیقت این است. بارها شاهد بودهایم که هنگام بازگشت زائران، موکبداران با اشک و اندوه بساط خود را جمع میکنند؛ گویی مراسمی خودجوش برای وداع شکل گرفته است. این همه نشانهای از محبت امام حسین(ع) به بندگان است، اما شیطان نمیگذارد انسان به راحتی این حقیقت را باور کند. اگر تلاش کنیم باور داشته باشیم که امام زمان(عج) ما را دوست دارد و در این موضوع اندیشه کنیم، خواهیم دید که ذهن انسان چه اندازه خلاق خواهد شد.
وی ادامه داد: از ما خواستهاند معرفت به خدا و رسول خدا داشته باشیم؛ هدف این معرفت آن است که انسان درک کند صاحبان آن عظمت چگونه به او علاقهمند هستند. همین معرفت محبت میآورد و محبت موجب تحول ذهن و جان میشود.
حجتالاسلام والمسلمین پناهیان در پایان با اشاره به شرایط عصر غیبت تصریح کرد: یکی از رنجهای ما در دوران غیبت این است که امام زمان(عج) بالای سر ما نیست تا در چشمانشان نگاه کنیم و محبت ایشان را بیواسطه دریابیم. اگر چنین میشد، کار ما تمام بود. اما این خلأ با معرفت جبران میشود. یقین داریم امام عصر(عج) نگاه و محبت خود را به شیعیان میرسانند و اگر ما اندکی تلاش کنیم، میتوانیم از پس پرده غیبت، محبت مولا را نسبت به خود احساس کنیم.
انتهای پیام/
نظر شما