به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در مشهد، حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری، مدیر مدرسه عالی فقاهت، در مراسم افتتاحیه دومین مدرسه فصلی فقه نظامات اجتماعی (تابستانه) با موضوع «الگوی حکمرانی حضرت آیتالله العظمی خامنهای» صبح امروز چهارشنبه ۱۹ شهریور در مدرسه عالی فقاهت عالم آلمحمد(ص) برگزار شد.
در این مراسم، در جمع اساتید و طلاب شرکتکننده، به تشریح جایگاه پیامبر اکرم(ص) در تاریخ بشریت، رسالت پیامبران در هدایت انسانها، ضرورت تبیین حکمرانی اسلامی و مأموریت حوزههای علمیه در تحقق این الگو پرداخت.
پیامبر اسلام(ص)؛ آغاز حیات نوین در تاریخ بشر
حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری با اشاره به رخدادهای شگفتانگیز در لحظه ولادت پیامبر اسلام(ص) همچون خاموش شدن آتشکده فارس، خشک شدن دریاچه ساوه و فرو ریختن طاق کسری، این رویداد را نقطه عطفی در تاریخ بشریت توصیف کرد.
وی افزود: بزرگترین هدیه خداوند به انسانها توسط پیامبر اکرم(ص)، «حیات همهجانبه» است. همانگونه که قرآن کریم میفرماید، ای کسانی که ایمان آوردید، پاسخ مثبت دهید به دعوت خدا و پیامبر وقتی شما را به چیزی فرا میخوانند که حیات شما در آن است.
وی اضافه کرد: این حیات تنها به زندگی فردی محدود نمیشود، بلکه حیات اجتماعی را نیز در بر میگیرد.
مدیر مدرسه عالی فقاهت تصریح کرد: اگر انسان به حال خود رها میشد، به سقوطی میرسید که زندهبهگور کردن دختران را افتخار میدانست. پیامبران آمدند تا بشر را احیا کنند و مسیر درست را به او بیاموزند.
وی در این باراه اضافه کرد : آنان چراغ بیرونی بودند که در کنار چراغ درونی یعنی عقل، بشر را به سوی کمال، سعادت و خوشبختی هدایت کردند.
رسالت پیامبران در هدایت و حکمرانی
حجت الاسلام والمسلمین وحدتی شبیری رسالت پیامبران را فراتر از تعلیم فردی دانست و اظهار کرد: یکی از عرصههای اصلی مأموریت پیامبران، راهبری انسانها در حوزه حکمرانی است.
وی افزود: آنان به عنوان جانشینان خداوند و اولیای او در زمین، موظف بودند در کنار هدایت فردی، جامعه بشری را نیز در چارچوب حکمرانی الهی سامان دهند.
وی ادامه داد: منابع دینی، بهویژه قرآن کریم در سوره مبارکه مائده، سرشار از آموزههای حکمرانی است ؛این منابع نهتنها در روزگار نزول کارآمد بوده، بلکه امروز نیز ظرفیت ارائه الگوهای نظری و عملی حکمرانی دارند که میتواند با نظامهای فکری و سیاسی رقیب در جهان معاصر به رقابت بپردازد.
مدیر مدرسه عالی فقاهت در تبیین مفهوم حکمرانی خاطرنشان کرد: حکمرانی به معنای اعمال اقتدار است که میتواند در شکل حکومت سیاسی یا مدیریت اجتماعی بدون قدرت رسمی تحقق یابد.
وی افزود: حکمرانی مجموعهای از مفاهیم همچون سیاستگذاری، تنظیمگری، هدایت، راهبری، نظارت و ارزیابی را در بر میگیرد.
وی ادامه داد: این واژه چند دهه است در ادبیات علمی جهان مطرح شده و حدود دو دهه است که در ایران نیز جایگاه ویژهای یافته است.
حجت الاسلام والمسلمین وحدتی شبیری یادآورشد: خوشبختانه نهادهای علمی و پژوهشی کشور به اهمیت حکمرانی توجه نشان دادهاند و حوزههای علمیه نیز به برکت انقلاب اسلامی، پیشگام پرداختن به این موضوع شدهاند.
مدرسه عالی فقاهت؛ پیشگام تبیین الگوی حکمرانی اسلامی
وی با اشاره به جایگاه مدرسه عالی فقاهت گفت: این مرکز علمی در جوار بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) و به نام عالم آلمحمد(ص) تأسیس شده و فلسفه وجودی آن پاسخگویی به نیازهای نظام جمهوری اسلامی در عرصههای داخلی و بینالمللی است.
وی ادامه داد: رسالت مدرسه عالی فقاهت، تبیین نظریه حکمرانی ناب اسلامی بر پایه اجتهاد اصیل حوزوی است تا بتواند نیازهای حکومتی و اجتماعی نظام اسلامی را پاسخ دهد.
وی تاکید کرد: حوزههای علمیه باید با بهرهگیری از ظرفیت اجتهاد، یاریرسان کارگزاران نظام باشند تا آنان بتوانند بر اساس قانون اساسی و احکام شریعت، کشور را اداره کنند.
مدیر مدرسه عالی فقاهت با تأکید بر اهمیت اصل چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی گفت: اگر از آغاز نهضت اسلامی تاکنون شهیدان بسیاری تقدیم کردهایم و هزینههای جانی و مالی فراوانی پرداختهایم، همه این فداکاریها برای آن است که اصل چهارم قانون اساسی زنده بماند.
وی خاطرنشان کرد: این اصل که بر لزوم انطباق همه قوانین و مقررات با شریعت اسلام تأکید دارد، باید تا ظهور امام عصر(عج) و حتی تا دامنه قیامت محفوظ بماند و پاسداشت آن، ارزش هر گونه ایثار و جانفشانی را دارد.
وی تأکید کرد: در جمهوری اسلامی همه قوانین، اعم از فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باید بر پایه اسلام باشد و اسلامیت نظام از طریق نهادهایی همچون شورای نگهبان تضمین میشود.
اسلام معیار حرکت جامعه است
وی افزود: امتیاز انقلاب اسلامی در مقایسه با سایر انقلابها این بود که معیار حرکت جامعه بر اساس اسلام عزیز تعریف شد و ایستادگی بر این اصل هزینههای سنگینی دارد.
وی ادامه داد: به لطف رهبریهای داهیانه مقام معظم رهبری و نظارت فقهای شورای نگهبان، این مسیر تاکنون به بهترین نحو ادامه یافته است.
حوزه علمیه؛ مرجع تبیین نظریه ولایت فقیه
مدیر مدرسه عالی فقاهت علم آل محمد(ع) با تأکید بر رسالت حوزههای علمیه گفت: تبیین نظریه حکومت اسلامی و ولایت فقیه بر عهده حوزه است و این مسئولیت را هیچ نهاد دیگری نمیتواند بر عهده گیرد.
وی تصریح کرد: نظریه ولایت فقیه ریشه در تعالیم اهل بیت(ع) و منابع معتبر روایی دارد و باید بهعنوان نظریه ناب حکومت اسلامی به جامعه و جهان معرفی شود.
حکمرانی ولایی در برابر الگوهای بشری
وی با اشاره به الگوهای حکمرانی در جهان توضیح داد: حکمرانیهای بشری، از نوع پادشاهی و حزبی گرفته تا حکمرانی رسانهای، همگی بر محور استبداد یا ابزارهای نفوذ شکل گرفتهاند؛ اما حکمرانی ولایی ماهیتی متمایز دارد و حقیقت آن هنوز بهطور کامل درک نشده است.
وی افزود: حکمرانی ولایی مبتنی بر اسلام ناب اهلبیت(ع) است که راه خود را از اسلام آمریکایی و انگلیسی جدا میسازد.
حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری در ادامه خاطرنشان کرد: واژه «ولایت» بار معنایی ویژهای دارد که نه در فارسی و نه در دیگر زبانها قابل ترجمه نیست. این اصطلاح در قرآن، روایات و زیارات بهوفور آمده و معنایی فراتر از اطاعت ظاهری دارد.
ولایت؛ راز ایستادگی اصحاب امام حسین(ع)
وی با اشاره به ماجرای عاشورا گفت: اینکه یاران امام حسین(ع) پیش از میدان رفتن اجازه میگرفتند، صرفاً احترام ظاهری نبود؛ بلکه امضای ولیّ خدا کیمیایی بود که عمل آنها را ارزشمند میکرد.
وی ادامه داد: اگر این تأیید ولایی نباشد، حتی جهاد علیه دشمن نیز بیثمر خواهد بود. این حقیقت ولایت است که عشق و دلدادگی پیروان به امام را معنا میبخشد و آنان را در مسیر اطاعت حقیقی قرار میدهد.
وی اظهار داشت: در جمهوری اسلامی همه قوانین اعم از فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باید بر پایه اسلام باشد و اسلامیت نظام از طریق نهادهایی همچون شورای نگهبان تضمین شده است.
اسلام؛ معیار حرکت انقلاب اسلامی
وی تأکید کرد: امتیاز انقلاب اسلامی در مقایسه با سایر انقلابها این بود که معیار حرکت جامعه، قوانین اسلام عزیز قرار گرفت و پایبندی جبه این اصل نیازمند هزینههای سنگین است. خوشبختانه با هدایتهای داهیانه مقام معظم رهبری و نظارت فقهای شورای نگهبان، این ضمانت تاکنون به بهترین شکل انجام شده است.
مدیر مدرسه عالی فقاهت علم آل محمد(ع) تصریح کرد: وظیفه تبیین نظریه حکومت اسلامی و ولایت فقیه بر دوش حوزههای علمیه است و این مسئولیت را هیچ نهاد دیگری بر عهده ندارد؛ این نظریه ریشه در تعالیم اهلبیت(ع) و متون روایی دارد و باید بهعنوان الگوی ناب حکومت اسلامی معرفی شود.
حکمرانی ولایی در برابر الگوهای رایج جهانی
وی با اشاره به انواع الگوهای حکمرانی در جهان گفت: حکمرانیهای استبدادی، حزبی و رسانهای از دیرباز تا امروز در جهان وجود داشتهاند. اما آنچه بشر هنوز به عمقش پی نبرده، حکمرانی ولایی است؛ حکمرانی که ریشه در اسلام ناب اهلبیت(ع) دارد و از اسلام آمریکایی و انگلیسی جداست.
حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری خاطرنشان کرد: ولایت واژهای خاص در منابع دینی است که ترجمهپذیر نیست و معنای عمیقی دارد؛ نمونه آن در عاشورا دیده میشود که اصحاب امام حسین(ع) پیش از میدان رفتن از ایشان اجازه میگرفتنداجازهای که عمل آنها را ارزشمند و ماندگار میساخت.
وی افزود: اگر احساس کنیم چیزی محبوب دل قائد و ولیّ امر ماست، همان کافی است تا برای خود الزام ایجاد کنیم و منتظر امر مستقیم نمانیم؛ حکمرانی ولایی یعنی خواست درونی ولیّ امر برای امت الزامآور است.
تجربه حکمرانی ولایی در سیره رهبری
مدیر مدرسه عالی فقاهت علم آل محمد(ع) با اشاره به تجربه جنگ ۱۲ روزه گفت: مقام معظم رهبری در بحبوحه آن جنگ، با توصیه به یک مداح برای خواندن شعری که وطنخواهی را با ولایت اهلبیت و عشق به امام حسین پیوند میزد، نشان دادند چگونه حکمرانی ولایی میتواند نهادسازی کند، ابتکار به خرج دهد و جامعه را از بحران نجات دهد.
وی با تأکید بر اهمیت فهم دقیق مفهوم «ولایت» گفت: واژه ولی به امام و تابع و پیرو اطلاق می شود ؛ اما معنای واقعی ولایت فراتر از اطاعت ظاهری است.
وی افزود: ما باید زیر ذرهبین علمی، عناصر و مولفههای ولایت را از منابع دینی استخراج کنیم و این وظیفه بر دوش حوزههای علمیه است تا در مطالعات عمیق فقهی و اجتهادی انجام شود.
حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری با اشاره به زیارات و اصطلاحات دینی، به سه عنصر بنیادین برای رسیدن به مقام ولایت پرداخت و گفت : جهاد در راه خدا انجام حق جهاد مطابق تعالیم دین است ، همچنین عمل به کتاب خدا به معنی پایبندی کامل به مسیر ترسیمشده در قرآن کریم و تبعیت از سنت پیامبر(ص) پیروی از رفتار و روش پیامبر اکرم(ص) در همه امور بیان کرد.
وی افزود: با رعایت این سه عنصر، فرد به مقام ولایت میرسد و حتی پس از قبض روح نیز جایگاه وی در نزد خدا محفوظ است.
ضرورت استخراج نظریه حکمرانی ولایی
مدیر مدرسه عالی فقاهت عالم آلمحمد(ع) ادامه داد: اولین ضرورت برای نظام جمهوری اسلامی، تبیین نظریه حکمرانی ولایی است؛ این نظریه باید از منابع دینی، قرآن، روایات و سیره پیامبر(ص) و امامان معصوم بهویژه امیرالمؤمنین علیهالسلام استخراج شود و با سیره امام خمینی(ره)، شهید بهشتی و مقام معظم رهبری تلفیق گردد.
وی تأکید کرد: انقلاب اسلامی نباید وابسته به شخص باشد رهبران بزرگ رفتند اما انقلاب باقی ماند؛ برای جلوگیری از وابستگی منفی، نظریه حکمرانی ولایی باید استخراج و به جوانان امروز معرفی شود تا علاوه بر تبیین نظری، نسل آینده حکمرانان ولایی تربیت شود.
نمونههای عملی حکمرانی ولایی
حجتالاسلام والمسلمین وحدتی شبیری با اشاره به تجربیات شهید رئیسی گفت: ایشان در مدیریت دانشگاه رضوی هر تصمیمی را ابتدا با ولی امر هماهنگ میکرد و بدون انتظار امر مستقیم، آنچه مورد نظر رهبری بود را اجرا میکرد.
وی همچنین به تجربه شهید سیدحسن نصرالله در لبنان اشاره کرد و افزود: او زبان فارسی را آموخت تا صحیفه نور را دقیق درک کند و در حزبالله نیز همواره پیش از دستور ولی امر، خواست درونی سید قائد را اجرا میکرد.
وی تصریح کرد: حوزههای علمیه وظیفه دارند با مطالعه عمیق منابع دینی و تحلیل علمی مفهوم ولایت، نظریه حکمرانی ولایی را استخراج و به جوانان آموزش دهند.
وی تاکید کرد: این امر تضمینکننده استمرار انقلاب و تربیت حکمرانانی خواهد بود که از عمق جان و اعتقاد کامل به ولایت فقیه پایبند باشند.
انتهای پیام/
نظر شما