حجتالاسلام جواد معین، مدیر روابط ملی و بینالملل حوزه علمیه خراسان، در حاشیه دهمین نمایشگاه تخصصی کتب حوزوی و معارف اسلامی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد گفت: طبیعتاً چنین نمایشگاههایی به دلیل جنبه علمی و پژوهشی خود، رویدادهایی بسیار ارزشمند محسوب میشوند و میتوانند به شکل مؤثری در ایجاد تعاملات و ارتباطات علمی، چه در سطح ملی و چه در سطح بینالمللی، نقشآفرینی کنند، لذا حضور در چنین برنامههایی به طلاب علوم دینی در سطوح مختلف و حتی دانشجویان توصیه میشود.
وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر نقش اینگونه نمایشگاهها در ارتقای سطح علمی و پژوهشی طلاب اظهار کرد: بر اساس تجربه شخصی، حتی اگر بازدیدکنندگان کتابی نیز خریداری نکنند، نفس حضور آنان در فضایی آکنده از آثار علمی، آشنایی با ناشران متنوع و مشاهده کتابهای تازه، منبعی مهم برای ایدهپردازی پژوهشی است. این تجربه بهویژه برای پژوهشگران میتواند روند تحقیق را تسهیل و تسریع کند و افقهای علمی جدیدی بگشاید.
حجتالاسلام معین افزود: برای بنده پیش آمده که برای یافتن کتابی خاص به غرفه ناشری مراجعه کردهام و در کنار آن چندین کتاب مرتبط دیگر یافتهام که پیشتر از وجودشان بیخبر بودم. همین کشفهای کوچک، شکلگیری طرحهای پژوهشی جدید را به دنبال دارد. حتی ورقزدن عناوین و مقدمه کتابها، الهامبخش انتخاب موضوع برای مقالات، کتابها و رسالههای علمی میشود.
مدیر روابط ملی و بینالملل حوزه علمیه خراسان نشستهای جانبی و گفتوگوهای شکلگرفته در حاشیه نمایشگاه را از ظرفیتهای مهم این رویداد دانست و گفت: معمولاً ارتباط بازدیدکنندگان با ناشران، به خرید یک کتاب محدود نمیشود؛ بلکه ناشر توصیههای علمی بیشتری ارائه میدهد، آثار دیگری را مرتبط با موضوع معرفی میکند و همین فضای تعاملی، چرخهای از تبادل مفید اطلاعات ایجاد میکند. این جریان به شرط آنکه هر دو طرف ــ ناشر و پژوهشگر ــ نگاه علمی و هوشمندانه داشته باشند، میتواند منجر به گسترش دامنه مطالعه و تکمیل فرآیند تحقیق شود.
ظرفیتهای بینالمللی و لزوم تقویت حضور ناشران خارجی
حجتالاسلام معین در ادامه با اشاره به تنوع و اهمیت برنامههای علمی نمایشگاه بیان کرد: یکی از ویژگیهای مهم این نمایشگاهها، قابلیت ایجاد ارتباطات بینالمللی بدون حساسیتهای سیاسی است. کتاب، برخلاف بسیاری از حوزهها، زبان مشترک میان ملتها و مراکز علمی محسوب میشود و میتواند پل ارتباطی مطمئن و کمهزینهای میان حوزههای علمیه و دانشگاههای ایران و دیگر کشورها ایجاد کند.
وی افزود: در سالهای گذشته تعداد ناشران کمتر بود اما امسال این رقم افزایش داشته است و امیدواریم که در یازدهمین دوره نمایشگاه، بتوانیم یک راهرو کامل را به ناشران بینالملل اختصاص دهیم. این اقدام، بهویژه برای ارتقای تعامل با کشورهای عربی که بخش عمده منابع اصیل متون اسلامی را در اختیار دارند، بسیار مؤثر خواهد بود.
مدیر روابط ملی و بینالملل حوزه علمیه خراسان از ضرورت «آسیبشناسی دوستانه» نمایشگاهها نیز سخن گفت و افزود: برای کارآمدتر شدن این رویداد، باید کاستیها و نقاط ضعف را شناسایی و برطرف و در مقابل، نقاط قوت را تقویت کرد. یکی از خلأهای جدی، نبود ارتباط میان برخی ناشران حاضر در نمایشگاه است؛ گاه دو ناشر که در یک موضوع تخصص دارند، در غرفههایی نزدیک به هم فعالیت میکنند اما طی کل مدت برگزاری حتی یک تعامل ساده شکل نمیگیرد. برگزاری نشستهای دوستانه میان غرفهداران، چه در روز پایانی نمایشگاه و چه در خارج از ساعت رسمی، میتواند این مشکل را حل کند.
تجربه امسال و برنامههای آینده
وی با اشاره به تلاشهای بخش بینالملل نمایشگاه توضیح داد: امسال با بیش از پانزده ناشر خارجی مذاکره و رایزنی شد که بیشتر آنها از عراق و لبنان بودند. متأسفانه شرایط برخی کشورها مانند سوریه حضور ناشرانشان را دشوار کرده است، با این حال نمایندگی لبنان و همچنین مرکز پژوهشهای اسلامی عتبه حسینیه برای اولین بار بهصورت مستقیم در نمایشگاه شرکت کردند که این اتفاق را بسیار ارزشمند میدانم.
حجتالاسلام معین در جمعبندی سخنان خود گفت: نمایشگاههای تخصصی کتابهای حوزوی، در کنار ارائه آثار علمی، فرصتی طلایی برای معرفی ظرفیتهای علمی حوزههای علمیه به جامعه بینالملل هستند. اگر بتوانیم با شناخت دقیق از تجربه دورههای گذشته به استقبال دورههای بعد برویم، این رویداد میتواند جایگاهی ممتاز در عرصه علمی جهان اسلام پیدا کند.
نظر شما