حجتالاسلام حسین عباسیاصل پژوهشگر سبک زندگی و مباحث تربیتی، به مناسبت روز ملی سینما در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در اهواز با بیان اینکه جهانی که ما در آن زندگی میکنیم از ابتدای تاریخ ابزارهای سرگرمی زیادی دارد و با پیشرفت جهان و توسعه فناوری، این ابزارها روز به روز گستردهتر می شوند، اظهار داشت: زمانی که مفهوم سرگرمی را به زبان قرآن ترجمه کنیم، به واژه «غفلت» میرسیم؛ امری که انسان را از توجه به خدا و حتی خود باز میدارد و کسانی که خدا را فراموش میکنند، دیر یا زود خود را نیز فراموش خواهند کرد و در دام انواع غفلتها و سرگرمیها گرفتار میشوند.
وی با اشاره به نقش دوگانه سینما افزود: سینما مانند چاقوی دولبه است؛ یک لبه آن میتواند ابزار سرگرمکردن و غافلکردن باشد و لبه دیگر زمینه عبرت و تفکر را فراهم کند، پرخوری و زیادهخواهی، انسان را به بیمارستان و حرص و طمع آن را به مراکز روانشناسی و روانپزشکی می کشاند، این واقعیت نشان میدهد که ابزارهای سرگرمی همواره در طول تاریخ وجود دارند و خواهند داشت و زمینه غفلت انسان را فراهم میکنند.
پژوهشگر مباحث تربیتی با اشاره به سخن شهید آوینی، یادآور شد: شهید آوینی میفرماید یکی از دلایل توسعه صنعت هالیوود، توسعه غفلت است، سینمای هالیوود سالانه نزدیک به سه هزار فیلم برای مخاطب تولید میکند و انسان را سرگرم میکند تا فراموش کند در کجای عالم زندگی میکند، هدف از خلقتش چیست و باید به کجا برود.
وی با اشاره به اینکه باید رسالت انبیا را دنبال کنیم، ادامه داد: رسالت انبیا، نبأ بوده است، نبأ به معنای خبر است، خبری که انسان را از جایگاه خویش در عالم و در مقصد نهایی آگاه میکند، همچنین قرآن از «نبأ العظیم» سخن میگوید که اشاره به قیامت دارد بنابراین حوزه علمیه نیز این رسالت را بر عهده دارد، یعنی باید در وهله نخست خبر دهد و در وهله دوم خبر بزرگ یعنی قیامت و سرانجام انسان را گوشزد کند.
حجتالاسلام عباسیاصل با بیان اینکه سینما یکی از برجستهترین و اثرگذارترین ابزار های هنر است، تصریح کرد: هنر همواره مورد توجه انبیا و اولیای الهی بوده است و باید از آن بهره گرفت تا عصاره تعالیم دینی یعنی عبرتآموزی و خودآگاهی انسان به مخاطب منتقل شود، بنابراین اگر سینما بتواند با عصاره تعالیم دینی ارتباط برقرار کند، به یکی از مهمترین ابزارهای تبلیغ دین تبدیل خواهد شد.
وی با اشاره به نقش حوزه در تقویت بعد دینی سینما ابراز کرد: در این زمینه دو مسئله اساسی مطرح است، ابتدا حوزه علمیه باید راههای ارتباط خود را با سینما بیابد و دوم آنکه سینما چگونه میتواند به حوزه کمک کند، همچنین در حال حاضر سینما نیز نیازمند کمک حوزه است، چراکه امروز گرفتار مسائل سطحی شده و بسیاری از آثار سینمایی درگیر موضوعات پیشپا افتادهای همچون عشقهای مثلثی و تعلیقهای چندقسمتی هستند، نگاه دینی و حوزوی میتواند سینما را از این ابتذال نجات دهد.
پژوهشگر سبک زندگی و مباحث تربیتی با بیان اینکه امروز جامعه دینی از طریق سینما با هنر و فرهنگ ارتباط برقرار میکند و خروجی تمام شاخههای هنری، اعم از فیلمنامهنویسی، بازیگری، کارگردانی و تهیهکنندگی، در نهایت در قالب سینما متجلی میشود، تصریح کرد: آیتالله العظمی جوادی آملی میفرماید اگر امروز پیامبری مبعوث میشد، از فیلم و سینما برای تبلیغ دین استفاده میکرد، بنابراین حوزههای علمیه یعنی تمام علمای اسلام از مغرب اسلامی (مراکش) تا شرق جهان اسلام، باید به سینما توجه ویژه داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه سه راهکار مشخص برای ورود طلاب به فضای سینما وجود دارد، اظهار کرد: اولین راهکار، شناخت سبد مصرف فرهنگی است، یعنی ابتدا باید این ضرورت برای طلاب روشن شود که امروزه یک شهروند ایرانی در شاخههای گوناگون فرهنگی، از موسیقی و رسانه تا فیلم و بازیهای رایانهای، چه مصرفی دارد و سهم حوزه در این سبد چقدر است.
وی تصریح کرد: اگر این ضرورت برای طلاب و حوزه ایجاد شود، در آینده موتور محرکی شکل خواهد گرفت که طلاب بتوانند در کنار فعالیتهای مرسوم حوزه، همچون منبر، مداحی و سخنرانی وارد عرصههای دیگر فرهنگی و هنری شوند، امروزه بخش عمدهای از مصرف فرهنگی نوجوانان و جوانان ایرانی فیلم، انیمیشن، بازیهای رایانهای و موبایلی است و این ضرورت میتواند نقطه آغاز فعالیت مؤثر حوزه را در این زمینه باشد.
حجت السلام عباسیاصل تأکید کرد: راهکار دوم، آموزش روایتسازی است، روایت سازی به معنای توانایی بیان درست یک ماجرا است به گونه ای که مخاطب با آن همراه شود بنابراین طلبهای که فیلم نمیبیند، جشنوارههای فجر، اسکار و کن را دنبال نمیکند، نمیتواند روایتگر خوبی باشد.
پژوهشگر مباحث تربیتی، با تأکید بر راهکار سوم، توجه به فیلمنامهنویسی است، گفت: برای حضور مؤثر در سینما باید نقش تخصصی برای هر طلبه مشخص شود، حوزه به طلبه فیلمبردار، تدوینگر و حتی کارگردان نیاز ندارد، بلکه طلبهای لازم است که بتواند فیلمنامه، سناریو و داستان خلق کند، بنابراین تمرکز حوزه باید بر داستاننویسی و سناریونویسی باشد تا حضور طلاب در سینما معنادار شود.
وی در زمینه تفاوت میان فیلم دینی و تاریخی بیان کرد: گاهی افرادی که قصد دارند فیلم دینی بسازند، درعمل فیلم تاریخی تولید میکنند، مانند آثاری درباره حضرت عیسی مسیح(ع)، محمد رسولالله (ص) و یا موسی کریمالله (ع)، هرچند شخصیتها، شخصیت های دینی هستند اما این آثار در ژانر تاریخی قرار میگیرند و تنها بازهای از زمان را روایت میکنند، فیلم دینی، داستانی است که سبب رشد یک فضیلت اخلاقی و کاهش یک رذیلهای اخلاقی در انسان می شود، حتی ممکن است فیلمی ساخته شود که اسمی از خدا و پیامبر در آن نباشد اما پس از تماشای آن یک فضیلت اخلاقی در مخاطب شکل بگیرد و رذیله ای ترک می شود.
وی به نمونههای موفق همکاری حوزه و سینما اشاره کرد و یادآور شد: منظور از همکاری موفق، آثاری است که توسط افرادی با رویکرد دینی ساخته شدهاند، الزاما یک روحانی پشت کار نبوده است، بلکه افراد دغدغهمند با نگرش دینی در این آثار حضور داشتهاند از جمله این فیلمها میتوان به «ناطوردشت» و «مصلحت» که کارگردان آن یک روحانی است و آثار قدیمی مانند «فرشتهها با هم میآیند» و «طلا و مس» اشاره کرد که به تصویر روحانیت میپردازند و همچنین فیلم «پردهنشین» به کارگردانی بهروز شعیبی که خود فردی مذهبی است و به موضوع روحانیت پرداخته و از نظر اجتماعی نیز تأثیرگذار بوده است، اشاره کرد، این فیلمها نمونههای موفقی هستند که به خوبی مسائل دینی و اجتماعی را روایت کردهاند.
حجتالاسلام عباسیاصل در توصیه به طلاب و روحانیون برای فعالیت در رسانه و سینما، تصریح کرد: طلاب باید از فیلم، انیمیشن و بازیهای رایانهای بهعنوان ابزار های کمک آموزشی بهره ببرند و همچنین باید جلسات تحلیل فیلم داشته باشند و قدرت نقد و تحلیل خود را تقویت کنند، تمرین روایتگری و با تبدیل تجربههای شخصی خود به داستان، آنان را برای حضور مؤثر در عرصه هنر آماده خواهد کرد.
انتهای پیام. /
نظر شما