به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله عزیزالله خوشوقت از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «خواسته های نفسانی و آرزوی های طولانی انسان» پرداختند که متن آن بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم.
حضرت امیر المؤمنین علی علیهالسلام میفرمایند: «إنّ أخوف ما أخاف علیکم اثنتان: طول الأمل واتّباع الهوی».
آدمی در اثر پیشرفت در عمر و بهرهمندی از تجربیات و اشیای اطرافش، به چیزهایی علاقهمند میشود. خوشش میآید، شیرین و خوشمزه مییابد، به گوش نیکو مینماید.
اینها در زندگی پیش میآید و انسان هم از آنها استفاده میکند و هم جزو تجربیاتش میشود.
انسان متوجه میشود که فلان غذا بسیار خوشمزه است، فلان میوه بسیار خوشطعم است.
اینها در فهرست ذخایر و بایگانی ذهنش قرار میگیرد.
مشخص میشود کدامیک بهتر و کدامیک کمتر است. انسان به دنبال آن چیزهای بهتر میرود که بسیار خوشمزه هستند و لذت بیشتری دارند.
علاقه پیدا میکند و دیگر سراغ این نمیرود که آیا این کار درست است یا نادرست، آیا ضرر هم دارد یا صرفاً منفعت.
فکر به آن چیزی که خوشش میآید مشغول میشود و اغلب به سمت آن میرود.
این کار کمکم در زندگی رشد میکند و نیاز انسان بیشتر میشود.
آن فهرست خودنمایی میکند: چه بخوریم، چه بپوشیم. آن چیزهای بهتر رژه میروند در ذهن.
انسان دلش میخواهد، این هوای نفس است که دلش میخواهد از این، دلش میخواهد از آن.
بعضی از این خواستهها را خدا تحریم کرده است.
با اینکه انسان دلش میخواهد، خداوند گفته: «نه، نباید بخوری».
اینجا امتحان ما با خدا آغاز میشود. نفس تجربه کرده که بسیار خوشمزه، شیرین و خوشایند است، اما بعضی از آنها را خدا گفته: «نه، حرام است، جایز نیست».
حال ما باید از این چیزی که دلمان میخواهد صرفنظر کنیم.
اگر بتوانیم صرفنظر کنیم و از آن حلالها استفاده نمائیم، کار اسلامی ما شکل میگیرد.
اما اگر نتوانستیم و هوای نفس بر ما غلبه کرد، ما در برابر آن ضعیف خواهیم شد و ضعیفتر.
مهمتر اینکه از هیچ حرامی نمیتوانیم صرفنظر کنیم. دلمان میخواهد اما نمیتوانیم کنترل کنیم.
بنابراین، از همان ابتدا که انسان مکلف شده، اگر از آن خواستههای حرام صرفنظر کند، کار آسانتر است.
اگر مدتی صرفنظر نکرد، ریشهدار میشود، قویتر میشود و انسان دیگر نمیتواند کنترلش کند. گرفتاریهای بزرگتری نیز پیش میآید.
لذا حضرت علی علیهالسلام فرمودند: «دو چیز است که من بسیار میترسم از اینکه شما دچار آن دو چیز شوید: یکی به دنبال خواستههای نفس رفتن، دیگری طول آرزو».
اگر انسان بخواهد سالم زندگی کند، باید هم از هوای حرام اجتناب نماید و هم از آرزوهای طولانی و دراز که معمولاً در عمر ما نمیگنجد.
برای شنیدن و دانلود صوت اینجا را کلیک کنید










نظر شما