امیر سیدزاده تهیه کننده سینما و تلویزیون در گفتگو با خبرگزاری حوزه با بیان اینکه نسل امروز بیش از هر زمان دیگری به قهرمان و الگو نیاز دارد، اظهار کرد: پرداختن به شخصیتهایی چون حسین فهمیده در سینما صرفاً بازسازی یک خاطره تاریخی نیست، بلکه ضرورتی فرهنگی برای پیوند نسل جوان با ارزشهای ایثار، ایمان و مقاومت است. نوجوان امروز در میان انبوهی از تصاویر و الگوهای وارداتی زندگی میکند و اگر سینمای ملی نتواند با زبانی تازه و هنری، قهرمانان واقعی این سرزمین را بازنمایی کند، ذهن و عاطفه نوجوانان بهتدریج درگیر قهرمانان ساختگی و بیریشه خواهد شد. او معتقد است که بازسازی زندگی حسین فهمیده تنها روایت یک حادثه نیست، بلکه فرصتی برای بازآفرینی مفهومی به نام مسئولیت اجتماعی است که باید در ذهن جوان امروز نهادینه شود.
وی در ادامه با اشاره به خاطرات دوران دفاع مقدس افزود: نوجوانانی چون حسین فهمیده و بهنام محمدی در فضای ایمان و خطر رشد کردند و در موقعیتی قرار گرفتند که انتخابشان معنا و مسیر تاریخ را تغییر داد. در روایتهای امروز سینمایی اما این تفاوتهای انسانی و هویتی کمتر دیده میشود و بیشتر آثار تنها به بازسازی صحنههای جنگ بسنده میکنند. شخصیتهایی که از دل خاک و خون برخاستند، در فیلمها به تیپهایی بیروح بدل شدهاند و این ضعف ناشی از بیتوجهی به روح زمان و مکان است. او بر این باور است که جوهره وجود این شهدا در درک و شعورشان نسبت به زمانه بود و این جنبه باید در سینما به تصویر کشیده شود تا مخاطب نوجوان بداند قهرمان بودن تنها در میدان نبرد معنا ندارد، بلکه در لحظه تصمیم و در ایمان شکل میگیرد.
سیدزاده با انتقاد از وضعیت تکراری سینمای دفاع مقدس تصریح کرد: در سالهای اخیر سینمای ایران در پرداختن به قهرمانان واقعی انقلاب به رکود رسیده و امتداد لازم را از دست داده است. پروژههایی درباره برخی شهدا آغاز شده اما ادامه نیافته و مخاطب با اثری نیمهکاره رها شده است. اگر روایت این قهرمانان در قالبهای پیوسته و دنبالهدار ساخته شود، میتواند همان نقشی را ایفا کند که سینمای غرب با قهرمانان خیالی خود انجام داده است. او معتقد است که در کشوری با این همه قهرمان واقعی، کمبود سوژه وجود ندارد بلکه کمبود برنامهریزی فرهنگی احساس میشود و استمرار در روایت زندگی شهدا میتواند الگوسازی ماندگاری برای نسل جدید فراهم آورد.
این تهیهکننده با تأکید بر اینکه بسیاری از آثار دفاع مقدس در حد شعار باقی ماندهاند، گفت: جنگ تنها نبرد گلوله و خاکریز نیست، بلکه عرصهای فرهنگی و انسانی است که باید در آن اندیشه، فداکاری و ایمان در کنار مهارت هنری دیده شود. اثر هنری زمانی ماندگار است که به جای تکرار شعارها، به درون انسانها نفوذ کند و حقیقت درونی حماسه را آشکار سازد. اگر سینما نتواند در کنار بازسازی واقعیت، روح زمانه را نیز نمایش دهد، تبدیل به تصویری بیجان از گذشته خواهد شد و برای نسل جدید جذابیتی نخواهد داشت.
سیدزاده با اشاره به اهمیت پژوهش و شناخت عمیق در بازآفرینی شخصیت شهید حسین فهمیده تأکید کرد: زندگی این شهید مجموعهای از رویدادها نیست، بلکه داستانی از رشد فکری و بلوغ معنوی یک نوجوان در لحظهای حساس از تاریخ است. فیلمنامهنویس باید بتواند به ذهن و دل چنین شخصیتی راه یابد و تصمیم او را از درون بفهمد، نه اینکه تنها به بازنمایی بیرونی فداکاری بسنده کند. وی تصریح کرد که آثار بسیاری به دلیل نبود پژوهش دقیق نتوانستهاند به عمق روح شهدا نفوذ کنند و در سطح ظاهری باقی ماندهاند و تنها پژوهش درست میتواند راهی برای خلق فیلمی صادقانه و اثرگذار باشد.
این تهیهکننده با تأکید بر ضرورت واقعگرایی در سینمای جنگ بیان کرد: نمایش قهرمان بهعنوان انسانی که با ترس و تردید روبهروست اما تصمیم شجاعانه میگیرد، باورپذیری اثر را افزایش میدهد. وی گفت ساخت قهرمانانی بدون ضعف و احساس، تماشاگر را از واقعیت دور میکند و حتی دشمن نیز باید در فیلم منطق انسانی خود را داشته باشد تا مفهوم مبارزه معنا یابد. حقیقت جنگ تنها در پیروزی نظامی نیست بلکه در شناخت انسان و ارزشهای اخلاقی نهفته در دل آن است و هرچه روایت انسانیتر باشد، تأثیر آن عمیقتر خواهد بود.
سیدزاده با اشاره به اهمیت آموزش هنری برای فیلمسازان جوان گفت: بازآفرینی قهرمانان نیازمند هنرمندانی است که هم به ارزشها ایمان داشته باشند و هم زبان سینما را بشناسند. آموزش و پرورش هنری باید به سمتی برود که فیلمساز بداند چگونه میتوان مفهوم ایثار را با تصویر و ریتم منتقل کرد بیآنکه به شعار پناه برد. در آغاز انقلاب شور و ایمان، موتور حرکت سینما بود اما امروز دانش و مهارت باید جای احساس صرف را بگیرد تا سینمای ارزشمحور بتواند در میدان جهانی نیز تأثیرگذار باشد.
وی درباره نقش نوجوانان در انتقال ارزشها اظهار کرد: الگوسازی برای نوجوان امروز تنها از طریق سینما ممکن نیست و باید از مسیرهایی چون مدارس، کتابهای مصور و فضای مجازی نیز دنبال شود. نوجوان امروزی بیشتر با تصویر و محتوای کوتاه ارتباط میگیرد و لازم است تولید فرهنگی متناسب با این سبک زندگی شکل بگیرد. اگر مفاهیم ایثار و مسئولیت در قالبهای کوتاه و خلاقانه ارائه شود، تأثیر آن چندین برابر خواهد بود و میتواند مخاطب را به سمت شناخت قهرمانان واقعی سوق دهد.
این تهیهکننده با اشاره به ظرفیت فضای مجازی برای معرفی شهدا افزود: تولید آثار کوتاه دو دقیقهای درباره شهیدانی چون حسین فهمیده میتواند نقطه آغاز تحول در روایت قهرمانان باشد. در ضمن فضای مجازی بستری مناسب برای تداوم این روایتهاست، زیرا نسل امروز زمان زیادی برای تماشای آثار بلند ندارد، اما اگر محتوا جذاب باشد، خود پیگیر ادامه داستان خواهد شد. روایت کوتاه و خلاقانه از زندگی قهرمانان ملی میتواند پلی میان نسل جدید و تاریخ دفاع مقدس ایجاد کند و مفاهیمی چون فداکاری، شجاعت و عشق به وطن را در قالبی زنده و تأثیرگذار بازگو کند.
سیدزاده با اشاره به نقش فناوریهای نوین در تولید فرهنگی تصریح کرد: بهرهگیری از هوش مصنوعی در ساخت آثار فرهنگی فرصتی تازه برای خلاقیت و ارتباط مؤثر با مخاطب نوجوان است. تجربه استفاده از این ابزار در برخی پروژههای فرهنگی نشان داده که اگر هنر و فناوری در کنار هم قرار گیرند، نتیجه اثری مدرن و ماندگار خواهد بود. همچنین هوش مصنوعی میتواند در بازآفرینی چهرهها، بازسازی صحنههای تاریخی و خلق جلوههای بصری واقعگرایانه به فیلمساز کمک کند و به ابزاری برای انتقال مفاهیم عمیق انسانی بدل شود.
این فیلمساز با اشاره به ضرورت حمایت نهادهای فرهنگی گفت: مراکزی مانند حوزه هنری، بنیاد روایت و انجمن سینمای دفاع مقدس میتوانند با برنامهریزی منسجم، هر سال دهها سوژه قابلتبدیل به فیلم را در اختیار فیلمسازان جوان قرار دهند. استمرار در تولید، حلقه مفقوده سینمای ارزشی امروز است و اگر این پیوستگی برقرار شود، جریان فرهنگی پایداری شکل خواهد گرفت. کار فرهنگی نباید موسمی باشد و تنها در مناسبتها نمود پیدا کند، بلکه باید فرآیندی مداوم و زنده باشد تا بتواند نسل به نسل ادامه یابد.
سیدزاده با اشاره به کمبود حمایت مالی از آثار ارزشی بیان کرد: بسیاری از فیلمسازان دغدغهمند به دلیل نبود بودجه از ادامه مسیر بازماندهاند، در حالیکه هزینه ساخت آثار تجاری چندین برابر فیلمهای فرهنگی است. باید صندوقی ویژه برای حمایت از هنرمندان متعهد تشکیل شود تا آنان بتوانند بدون دغدغه مالی بر ارتقای کیفیت آثار تمرکز کنند. چنین شرایطی، سینمای ارزشی نهتنها زنده میماند بلکه میتواند به جریان اصلی فرهنگی کشور بدل شود و نسل تازهای از فیلمسازان مؤمن و متعهد را پرورش دهد.
سیدزاده در پایان با تأکید بر اینکه قهرمانانی چون حسین فهمیده سرمایههای فرهنگی امروز و آیندهاند، گفت: سینما باید زبان نسلها باشد؛ زبانی که از گذشته الهام بگیرد و به سوی آینده حرکت کند. البته هر فیلم درباره حسین فهمیده تنها بازنمایی یک نوجوان سیزدهساله نیست، بلکه تجلی روح ملتی است که در سختترین شرایط، معنای ایثار و عشق به وطن را به جهان نشان داد. در خاتمه اگر سینمای ایران بتواند میان ارزش، زیبایی و روایت پیوندی زنده برقرار کند، بار دیگر الهامبخش نسل نوجوان خواهد شد و در مسیر تربیت فرهنگی جامعه نقشی بنیادین ایفا خواهد کرد.
انتهای پیام
نظر شما