مهدیه فلاحی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، در رابطه با جایگاه زنان در تمدن اسلامی عنوان کرد: زنان در شکلدهی به سازوکار امتسازی نقشی بنیادین دارند و این نقش در منابع دینی و تجربههای تاریخی، نهتنها به رسمیت شناخته شده، بلکه در بسیاری از مواقع، پیشبرنده و جهتدهنده بوده است.
وی ادامه داد: زنان در جامعه، نه به عنوان پیوست جامعه، بلکه به مثابه «هستههای مولد معنا، ایمان و فرهنگ» عمل میکنند؛ آنان ارزشها، باورهای دینی، حافظه تاریخی و مفاهیم تمدنی را از یک نسل به نسلی دیگر منتقل می کنند و پایه های درونی امت را استوار نگه میدارند.
مبلغ فرهنگی یادآور شد: تاریخ اسلام نشان داده است که زنان در بزنگاه های مهم تاریخی از مقاومت اجتماعی تا مدیریت بحرانهای خانوادگی و قبیلهای نقشی تعیینکننده داشتند. امتسازی بدون حضور و کنشگری آگاهانه و خردمندانه زنان، به نتیجه مطلوبی نمی رسد.
وی تاکید کرد: امتسازی، پروژهای فقط سیاسی یا اقتصادی نیست، بلکه فرایندی تمدنی است که بر سه نقش اصلی زنان استوار میشود. اولین عرصه «نقش هویتی» است که در آن، مفاهیم کرامت، ایمان، عدالت و محبت، از محیط خانواده به جامعه منتقل میشود.
فلاحی دومین عرصه «نقش تربیتی» دانست و افزود: زنانی که عزت نفس، آگاهی و مهارتهای تربیتی دارند، نسلهایی خلاق، مسئول و مقاوم تربیت میکنند؛ نسلهایی که موتور محرکه امت به سوی آینده هستند. سومین عرصه نقش اجتماعی و تمدنی است؛ حضور زنان در عرصههای علمی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی، نیمی از ظرفیت تمدنی امت را فعال میکند و اقتدار نرم اسلام را افزایش میدهد.
فعال فرهنگی با اشاره به لزوم تقویت خودباوری زنان در عرصه هویت اسلامی گفت: خودباوری، فقط یک حالت روانی نیست، بلکه نتیجه و حاصل ساختاری اجتماعی و ذهنی است. این خودباوری در اثر تجربه زیسته، احترام عمومی و امکان اثرگذاری شکل میگیرد و به زنان قدرت میدهد تا نقشهای تمدنی خود را بهطور کامل ایفا کنند
وی با بیان اینکه تقویت خودباوری زنان در هویت اسلامی، نیازمند سه اقدام مکمل است، تصریح کرد: اولین اقدام، بازنمایی الگوهای واقعی و قابلدسترس از زنان مسلمانِ تاریخ و امروز است، الگوهایی که تدبیر، شجاعت و کنشگری باورپذیر و الهامبخش داشته باشند. دومین اقدامی که در این عرصه باید انجام شود توانمندسازی علمی، فرهنگی و مهارتی است؛ زیرا هویت بدون توانایی، به ثبات و پایداری مطلوب نمیرسد. در این عرصه تقویت مهارتهای زندگی، سواد رسانهای و دانشِ دینی دقیق بسیار مهم است.
پژوهشگر حوزوی اضافه کرد: سومیم اقدام مهم، اصلاح تصویر اجتماعی زن است؛ رسانهها و نظام آموزشی باید تصویری واقعی، انسانی و محترمانه از زن مسلمان ارائه دهند تا فشارهای حاشیهای و نگاههای تحقیرآمیز، مانعی بر سر راه خودباوری نشود. علاوه بر این سه محور، ایجاد فضاهایی برای گفتوگوی آزاد و مسئولانه زنان درباره تجربههای شخصی در حوزه های دینی، تحصیلی، خانوادگی، اجتماعی و... میتواند شبکه حمایتی ایجاد کند که هویت اسلامی را از سطح تجربه فردی به زیست جمعی ارتقاء میدهد.
وی تاکید کرد: باید توجه داشت که بهرهگیری از ظرفیتهای زنان، فقط به حضور آنان در نهادهای رسمی محدود نمیشود، بلکه به معنای تبدیل تواناییهایِ بالقوه آنان به قدرت اجتماعی پایدار است که این امر در چهار سطح تحقق پیدا می کند و اولین آن خانواده است جایی که زنان با ایجاد اعتماد، آرامش و تربیتِآگاهانه، بنیانهای اصلی امت را بنا میکنند.
فلاحی دومین سطح را اجتماع دانست و افزود: مشارکت زنان در فعالیتهای داوطلبانه، شبکههای فرهنگی و فعالیتهای مردمی، پیوند و سرمایه اعتماد را تقویت میکند. سطح سوم عرصه علمی و حرفهای است. باید توجه داشت فراهمسازی فرصتهای عادلانه برای تحصیل و حضور حرفه ای در اجتماع، جامعه را توانمند می کند. چهارمین سطح عرصه تمدنی است؛ زنان، حامل روایت اسلامی عدالت و کرامت هستند و این روایتگری یکی از زیرساختهای شکلدهی به هویت امت در بلندمدت است.
وی یادآور شد: به طور کلی آنچه اهمیت دارد، گذار از حضور به اثرگذاری است. اگر ظرفیتهای زنان در قالب شبکههای ارتباطیِ کارآمد، سیاستگذاری هوشمند و نظام آموزشی پشتیبان سازماندهی شود، زنان میتوانند اهرمی قدرتمند در برابر بحرانهای اجتماعی و فرهنگی باشند؛ ظرفیتی که نهتنها امت اسلامی را در برابر فرسایش هویتی مقاوم میسازد، بلکه آن را به سوی شکوفایی و ثبات هدایت میکند.
انتهای پیام
نظر شما