به گزارش خبرگزاری حوزه، حجتالاسلام والمسلمین سید علیرضا تکیهای رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در نشست خبری با اصحاب رسانه که امروز بهمنظور تبیین ابعاد فرهنگی، اجتماعی و راهبردی اعتکاف در خبرگزاری حوزه برگزار شد، با اشاره به شرایط اجتماعی و سیاسی کشور اظهار کرد: در مواجهه با برخی چالشها، پرسشها و تنشهای اجتماعی و سیاسی، یکی از مهمترین وظایف ما حفظ خویشتنداری، تعادل و تقویت سرمایههای معنوی جامعه است. در این میان، پدیده حسنه اعتکاف بهعنوان یکی از پربرکتترین و پرفایدهترین حرکتهای مردمی، نقشآفرینی جدی دارد.
ببینید:
تصاویر/ نشست خبری رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با اصحاب رسانه
وی افزود: اعتکاف امروز به پدیدهای پرتراکم و فراگیر تبدیل شده که هر سال شاهد افزایش کمیت و کیفیت آن هستیم. این حرکت معنوی اکنون از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب کشور را دربر گرفته و به جرأت میتوان گفت کمتر نقطهای از کشور وجود دارد که از جریان اعتکاف بیخبر باشد. اعتکاف امروز یک جریان زنده، جاری و ساری در متن جامعه است.
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با مرور تاریخچه این آیین عبادی تصریح کرد: چند دهه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، اعتکاف مراسمی محدود، ناشناخته و عمدتاً ویژه روحانیون و افراد خاص بود و عموم مردم شناخت چندانی از آن نداشتند. حتی در سالهای ابتدایی پس از انقلاب نیز به دلیل محدودیت امکانات، حضور در اعتکاف در برخی مناطق بهصورت محدود و حتی به قید قرعه انجام میشد، اما بهتدریج با گسترش فرهنگ دینی، این مراسم رشد چشمگیری پیدا کرد.
وی ادامه داد: این حرکت مبارک تا سال ۱۳۷۳ با شیبی آرام پیش رفت و تعداد معتکفان به حدود ۱۶ هزار نفر رسید. در آن دوره، اقشار مختلف مردم حضور داشتند، اما سهم بانوان کمرنگ بود. نقطه عطف توسعه اعتکاف در همان سال رقم خورد؛ زمانی که ستاد اعتکاف قم طی نامهای، ضرورت توجه راهبردی به اعتکاف را به محضر مقام معظم رهبری مطرح کرد.
حجتالاسلام والمسلمین تکیهای خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری در کمتر از یک هفته، با درک اهمیت این موضوع، ائمه جمعه سراسر کشور را برای ترویج و گسترش اعتکاف فراخواندند و این موضوع به تریبونهای نماز جمعه سپرده شد. همزمان جریانسازی رسانهای و تبلیغی گستردهای شکل گرفت و در سال بعد نیز معظمله در ایام اعتکاف، با حضور در مسجد مقدس جمکران، این حرکت معنوی را مورد تأیید و حمایت قرار دادند.
وی با اشاره به نتایج این حمایتها گفت: از سال ۱۳۷۴ به بعد، اعتکاف وارد یک سیر صعودی مستمر شد و امروز پس از حدود ۳۰ سال، جمعیت معتکفان به یک میلیون و ۲۵۰ هزار نفر رسیده است که این آمار نشاندهنده رشد عمیق معنویت در جامعه اسلامی ایران است.
۷۰ درصد معتکفان زیر ۳۰ سال هستند
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در تشریح ترکیب جمعیتی معتکفان اظهار کرد: ۶۱ درصد شرکتکنندگان در اعتکاف را بانوان و ۳۹ درصد را آقایان تشکیل میدهند. همچنین حدود ۷۰ درصد معتکفان زیر ۳۰ سال سن دارند و نزدیک به ۵۰ درصد آنان متولدین دهه ۸۰ به بعد هستند. این آمار نشان میدهد که اعتکاف به پایگاهی مؤثر برای ارتباط نسل جوان با دین، مسجد و مرجعیت تبدیل شده است.
وی تأکید کرد: ما این نسل را «نسل ظهور» میدانیم. اعتکاف پایگاه ارتباطی مردم با مرجعیت دینی است و در تقویم فرهنگی کشور بهعنوان «نوروز فرهنگی» شناخته میشود. این مراسم عبادی، امروز به یکی از روایتهای روشن پیشرفت معنویت در جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است.
حجتالاسلام والمسلمین تکیهای با اشاره به نقش رهبری معظم انقلاب در تداوم این حرکت معنوی گفت: اعتکاف سرسلسله ارزشهای معنوی و اخلاقی جامعه است و با راهبری ولیفقیه و نایب امام زمان(عج) استمرار یافته است. در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، بهویژه در فراز ششم آن، به این موضوع توجه ویژه شده و شورای اعتکاف با الهام از این بیانیه، سند راهبردی اعتکاف را تدوین کرده است.
وی افزود: افق دهساله اعتکاف در این سند مشخص شده و این برنامه به تأیید مقام معظم رهبری رسیده و هماکنون در سراسر کشور در حال اجراست. شورای راهبری اعتکاف در سطح ملی به ریاست نماینده مقام معظم رهبری فعالیت میکند و این شورا کاملاً مردمی و مردمنهاد است.
سند راهبردی اعتکاف با افق دهساله در سراسر کشور اجرا میشود
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در ادامه با اشاره به ساختار اجرایی این حرکت مردمی بیان کرد: در سراسر کشور شوراهای اعتکاف فعال هستند و ستادهای شهرستانی زیر نظر ستادهای استانی فعالیت میکنند. این مجموعه دارای نظامنامه مشخص بوده و در حوزههای فرهنگی، علمی، اجرایی و محتوایی، نمایندگان تخصصی در استانها حضور دارند.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری همایش هزار مبلغ از جمله برنامههای مهم ستاد مرکزی اعتکاف است که با هدف هدایتگری، انسجامبخشی و ارتقای کیفی اعتکاف انجام میشود. ما تلاش میکنیم این حرکت عظیم مردمی را بهصورت گامبهگام، هدفمند و سامانیافته پیش ببریم تا اعتکاف همچنان بهعنوان یکی از سرمایههای معنوی کشور، نقشآفرینی مؤثر خود را حفظ کند.
حجتالاسلام والمسلمین تکیهای با تأکید بر نقش اعتکاف در تربیت نسل آینده انقلاب اظهار کرد: این نسل، «نسل ظهور» است و اعتکاف به پایگاه ارتباطی مردم با مرجعیت دینی تبدیل شده است. اعتکاف در تقویم فرهنگی کشور بهعنوان «نوروز فرهنگی» شناخته میشود و امروز به روایت روشن پیشرفت معنویت در جمهوری اسلامی ایران بدل شده است.
وی افزود: اعتکاف سرسلسله ارزشهای معنوی جامعه و راهبر برکت است و تداوم و پیشبرد این حرکت عظیم، با هدایت نایب امام زمان(عج) انجام شده است.
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی گفت: در این بیانیه و بهویژه در فراز ششم آن، به موضوع معنویت و نقشآفرینی جوانان توجه ویژه شده است. شورای اعتکاف نیز با الهام از این بیانیه، سند راهبردی اعتکاف را تدوین کرده و افق دهساله این حرکت معنوی را ترسیم کرده است. این سند به تأیید مقام معظم رهبری رسیده و هماکنون در سطح کشور در حال اجراست. شورای راهبری اعتکاف نیز در سطح ملی به ریاست نماینده مقام معظم رهبری فعالیت میکند و ماهیتی کاملاً مردمی و مردمنهاد دارد.
وی ادامه داد: در سراسر کشور شوراهای اعتکاف فعال هستند و ستادهای شهرستانی زیر نظر ستادهای استانی فعالیت میکنند. این مجموعه دارای نظامنامه مشخص است و در حوزههای فرهنگی، علمی و اجرایی، در هر استان نمایندگان تخصصی حضور دارند.
همایش هزار مبلغ و رشد ۳۰ درصدی مشارکت در اعتکاف ۱۴۰۴
حجتالاسلام والمسلمین تکیهای با اشاره به برنامههای محتوایی ستاد مرکزی اعتکاف گفت: برگزاری همایش هزار مبلغ از جمله برنامههای مهم ماست که با هدف هدایتگری، انسجامبخشی و ساماندهی این حرکت معنوی بهصورت گامبهگام دنبال میشود. اعتکاف موجب رشد مسئولیتپذیری اجتماعی و دینی در میان شرکتکنندگان میشود.
وی افزود: برگزاری کرسیهای نظریهپردازی و کارگاههای تخصصی متعدد در راستای تبیین و گسترش فرهنگ اعتکاف انجام شده و همچنین تهیه، تدوین و نشر کتابهای تخصصی در حوزه اعتکاف به همت ستاد مرکزی در دستور کار قرار گرفته است؛ بهگونهای که تنها در سال گذشته، ۱۰ جلد کتاب در این زمینه به چاپ رسیده است.
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با اشاره به اقدامات زیرساختی بیان کرد: کتابخانه دیجیتال اعتکاف و سامانه آموزش خادمین فعال شده و پیشبینی ما این است که بیش از ۱۰۰ هزار نفر در حوزه آموزش و توانمندسازی خادمین مورد پوشش قرار گیرند که این موضوع نیازمند توجه ویژه است.
وی در ادامه به وضعیت اعتکاف سال ۱۴۰۴ اشاره کرد و گفت: ثبتنام اعتکاف از ۲۰ آذرماه آغاز شده و در تمامی کلانشهرها و استانها، بهویژه در شهرهای قم، شهر ری و شیراز (حرم شاهچراغ) با استقبال کمنظیری همراه بوده است؛ بهگونهای که ظرفیت بسیاری از مساجد در همان روزهای ابتدایی تکمیل شد. با وجود ادامه ثبتنام، تاکنون بیش از ۳۰ درصد افزایش حضور نسبت به سال گذشته ثبت شده است.
حجتالاسلام والمسلمین تکیهای خاطرنشان کرد: در حال حاضر با کمبود مساجد مجهز دارای خدمات رفاهی و ظرفیت مناسب مواجه هستیم و پیشبینی میشود چند هزار مسجد دیگر به ظرفیت اعتکاف کشور اضافه شود. اعتکاف نمونه موفقی از همافزایی میان دستگاههای فرهنگی و مردم است.
اعتکاف مردمیترین کنش عبادی کشور
وی تأکید کرد: نقش دستگاههای فرهنگی در اعتکاف، مانعزدایی و تسهیلگری است و این دستگاهها متصدی مستقیم نیستند. بیش از ۸۰ درصد اجرای اعتکاف بر عهده مردم است و میدان اصلی این حرکت در اختیار مردم قرار دارد.
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف با اشاره به مردمیبودن هزینهها گفت: اعتکاف مردمیترین کنش فرهنگی ـ عبادی کشور است و این موضوع از بزرگترین افتخارات ما محسوب میشود. ۸۶ درصد هزینهها توسط خود مردم و ۱۴ درصد توسط خیرین تأمین میشود و این مراسم به همت مردم برگزار میشود.
وی اظهار کرد: اعتکاف امسال همزمان با ایام شهادت امیرالمؤمنین علی(ع) و سالگرد شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، با برگزاری یادواره شهدای مقاومت همراه خواهد بود و پیشبینی میکنیم در سال ۱۴۰۴ شاهد انفجار جمعیت جوان در مراسم اعتکاف باشیم.
وی با اشاره به بُعد بینالمللی مراسم اعتکاف اظهار کرد: بهمنظور ارتقای غنای محتوایی اعتکاف، این آیین عبادی امروز در عرصه بینالملل نیز گسترش یافته و در حال حاضر در بیش از ۷۰ کشور جهان برگزار میشود.
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف افزود: در حوزه آموزش و تولید محتوا، مباحث اعتکاف به زبانهای مختلف از جمله فارسی، عربی، اردو، انگلیسی، فرانسوی، اسپانیایی و سواحلی ارائه میشود که این تنوع زبانی نقش مهمی در تبیین و گسترش فرهنگ اعتکاف در سطح جهانی ایفا کرده است.
وی ادامه داد: در داخل کشور نیز اعتکاف با حضور گسترده اتباع و ملیتهای مختلف برگزار میشود و امسال شاهد برگزاری این مراسم معنوی با مشارکت بیش از ۶۰ ملیت مقیم ایران هستیم که این موضوع نشاندهنده ظرفیت بالای اعتکاف در ایجاد همبستگی معنوی و فرهنگی فراملی است.
برگزاری «جشنواره ملی اعتکاف» با محور تعمیق معنویت و تولیدات فرهنگی و رسانهای
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در ادامه این نشست خبری از برگزاری «جشنواره ملی اعتکاف» خبر داد و گفت: این جشنواره با هدف تعمیق، تبیین و بازنمایی ابعاد مختلف اعتکاف و تقویت تولیدات علمی، فرهنگی و رسانهای در این حوزه طراحی شده است.
وی افزود: جشنواره ملی اعتکاف در رشتههای متنوعی از جمله بخش علمی و پژوهشی، ادبی (شعر، داستان و روایت کوتاه)، هنری (عکس، پوستر، طراحی و مستندسازی)، فضای مجازی و تولید محتوای رسانهای شامل پست، استوری، کلیپ، پادکست و تولیدات چندرسانهای برگزار میشود. همچنین بخش نوآوری و فناوری با محور ایدهپردازی معنوی، اخلاقی و فناورانه، هوش مصنوعی، تولید عکس و کلیپ، و بخش ویژه خادمان اعتکاف و دانشآموزان نیز در نظر گرفته شده است.
حجتالاسلام والمسلمین تکیهای با اشاره به محورهای محتوایی جشنواره اظهار کرد: اعتکاف بهعنوان عبادتی جامع، اسرار، احکام و آثار فردی و اجتماعی متعددی دارد که در این جشنواره مورد توجه قرار گرفته است. از جمله محورهای جشنواره میتوان به «اعتکاف و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی»، «تثبیت و ماندگاری حالات معنوی فردی و اجتماعی»، «تبدیل ایمان مردم به عمل صالح»، «نقش اعتکاف در پیشبرد مقاومت و وحدت»، «معنویت تمدنساز» و «معنویت، صبر و استقامت» اشاره کرد.
وی ادامه داد: مهلت ارسال آثار به جشنواره ملی اعتکاف تا ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۴ تعیین شده و علاقهمندان میتوانند آثار خود را از طریق پایگاه اینترنتی itikaf.ir و یا مسیرهای اعلامشده در فراخوان جشنواره ارسال کنند.
رئیس ستاد مرکزی اعتکاف در پایان تأکید کرد: برگزاری این جشنواره گامی مؤثر در جهت غنابخشی محتوایی به اعتکاف، شناسایی ظرفیتهای مردمی و نخبگانی، و تبدیل تجربه معنوی اعتکاف به جریان ماندگار فرهنگی، هنری و رسانهای در کشور است.
رونمایی از دستیار هوشمند اعتکاف
گفتنی است که در این نشست، از دستیار هوشمند اعتکاف رونمایی شد؛ سامانهای نوآورانه برای راهنمایی معتکفان و کنشگران عرصه اعتکاف در زمینهی احکام، قوانین، شرایط عمومی و سازوکارهای اجرایی این آیین معنوی.
این دستیار هوشمند بهگونهای طراحی شده است که پاسخگوی نیازهای معنوی و اجرایی کاربران در طول ایام اعتکاف باشد و میتوان از طریق سکوی ارتباطی «بله» به خدمات آن دسترسی یافت.
انتهای پیام










نظر شما