یکشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ |۴ ذیقعدهٔ ۱۴۴۵ | May 12, 2024

"دیدار با یکی از برجسته ترین عاشقان نسخه های خطی"، عنوانی است که مجله "النجف الاشرف" برای مصاحبه با استاد سیدمحمدرضا حسینی جلالی از دانش آموختگان حوزه علمیه نجف انتخاب کرده است.

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه، استاد جلالی که عمری را در راه تالیف و تدریس معارف اهل بیت و تحقیق آثار و نسخه های کهن سپری کرده، در این مصاحبه تاکید می کند: باید کادرهای مجربی برای وارد شدن به این دانش شریف یعنی تحقیق و تصحیح آثار آموزش ببینند.

 

* میراث شیعه در زمینه نسخه های خطی

وی در پاسخ به این سوال که "میراث شیعه را در زمینه نسخه های خطی چگونه ارزیابی می­کنید؟" می گوید: از لحاظ تاریخی ثابت شده که علی بن ابی طالب پیشگام تدوین در صدر اسلام بوده و ائمه معصومین علیهم السلام نیز بنا بر روش ایشان عمل کرده و شیعیان و یاران هم این روش را ادامه داده اند، لذا میراث مخطوط شیعی از بیشترین و ارزشمندترین و جاودانه ترین میراث های اسلامی و از قدیمی ترین آنها می­باشد. این مساله چنان ارزش فرهنگی و تمدنی به این آثار می­بخشد که ما را بر آن می­دارد آثاری را که در گذر زمان در معرض تلف و تحریف و آسیب قرار گرفته ترمیم کنیم. و هنگامی که بتوانیم این آثار را احیا کرده و از لحاظ علمی مورد تحقیق قرار دهیم و هزاران کتاب از آن به جهان عرضه کنیم، می­توانیم بگوییم که روشن ترین و باکیفیت ترین صفحات را عرضه کرده­ایم.

 

* آثار خطیِ مهم چه ویژگی هایی دارند؟

حجت الاسلام والمسلمین جلالی درباره اینکه آیا می­توان مخطوطات را به مهم و غیر مهم دسته بندی کرد و چه کسی این را مشخص می­کند، معتقد است: شکی نیست که مخطوطات از نظر اهمیت، با هم تفاوت دارند و این امری است که بسته به موضوع و محتوا و مؤلف و توان علمی آن آثار دارد و گاهی هم به قدمت یا جامعیت و اموری از این دست بستگی دارد. اما مرجع مشخص کننده این اهمیت، علمای متخصص و آشنا با این نسخه ها و امور مربوط به آنها هستند که عمر خود را در این راه صرف کرده اند مانند مرحوم آقا بزرگ تهرانی و متخصصین دیگر در این زمینه که چنین افرادی می­توانند در این زمینه نظر بدهند.

وی در پاسخ به سوالی درباره اهمیت علم تحقیق در مقایسه با علوم دیگر می گوید: علم تحقیق متون نیاز به علوم زیادی دارد همان طور که دست یابی به علوم دیگر نیز متوقف بر علم تحقیق است و اینجا در ظاهر یک دور وجود دارد، زیرا هریک بر دیگری متوقف است. اما راه حل علمی این مساله این است که دانش تحقیق متون، به آماده سازی متون مربوط به دانش های دیگر می­پردازد و این متون را ارزیابی و تصحیح می­کند تا آن متن، معلومات خود را به درستی و آسانی منتقل کند، اما خود این دانش متوقف بر اطلاعات علمی است تا بتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد، پس نیاز علم تحقیق به علوم دیگر معنوی و نیاز علوم دیگر به آن لفظی است و به این ترتیب دور برطرف می­شود.

 

* ضرورت گام های جدی تر برای احیای تراث شیعه

وی ادامه می دهد: از آغاز زمان تدوین علوم، این دانش مورد توجه بوده یعنی از زمان تدوین قرآن کریم در محضر رسول خدا(ص) و تدوین حدیث شریف در زمان پیامبر(ص) و حتی در عصر ائمه (ع) و به دست یاران بزرگوار آنها. و از آن زمان قواعد علم تحقیق مانند ضبط و عرضه و حفظ متن، از لحاظ علمی مشخص بوده و به آنها تصریح شده و حتی قدما این قواعد را در کتب خود جمع کرده اند. در عصر حاضر نیز شخصیت های برجسته مسلمان به بهترین شکل ممکن به امر احیاء این تراث پرداخته اند و البته ضرورت حفظ این میراث اقتضا می­کند که تلاش های بیشتر و عمیق تر و بهتری در این زمینه انجام شود، به خصوص در این روزگار که مخطوطات منتشر شده و دسترسی به آنها آسان است؛ این کار از وظایف علما است و از خداوند برای رسیدن به این هدف، توفیق می­خواهیم.

خاطر نشان می شود استاد سیدمحمد رضا جلالی فرزند مرحوم آیت الله سید محسن حسینی جلالی می باشد که از 13 سالگی وارد حوزه علمیه کربلا و سپس حوزه علمیه نجف شده و نزد اساتیدی همچون آیت الله شهید مدنی، شیخ صدرا باد کویی، آیت الله سید مرتضی خلخالی، آیت الله العظمی خویی، آیت الله روحانی و حضرت امام خمینی بهره مند شده است و سابقه تدریس بسیاری از متون حوزوی همانند جامع المقدمات، مطول، لمعه، مکاسب، رسائل و کفایه را در حوزه های کربلا، نجف و قم دارد.

تصحیح الامامة و التبصرة من الحیرة، تصحیح تفسیر الحبری، جهاد الإمام السجاد(ع)، تصحيح رساله ابی غالب الزراري و الحسین (ع) سماته و سیرته از جمله آثار او به شمار می رود. تصحيح كتاب "رساله ابی غالب الزراري" در دوره نهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران به عنوان كتاب سال برگزيده شد.

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha