به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه مستقر در ستاد خبری اجلاس غیرمتعهدها، معن بشور در تحلیل خود که پایگاه مصری "الشعب" آن را منتشر کرده ابراز داشت: نشست عدم تعهد تهران، امروز چقدر به دیروز شبیه است.

امروز بازهای شکاری آمریکایی و هر کس که بر آسمان آنها پرواز می­کند باید از نشست عدم تعهد تهران نگران و به دنبال اعمال فشار بر کشورها و سازمان ها و شخصیت های متعدد باشند، از جمله شخص دبیر کل سازمان ملل متحد برای اینکه در این نشست شرکت نکند یا در کمترین سطح شرکت کند؛ چرا که شرایط برگزاری این نشست به گونه ای است که شیبه شرایط برگزاری نشست باندونگ در آوریل 1955 است. جمال عبدالناصر از مصر، شو ان لی از چین، جواهر لعل نهرو از هند، مارشال تیتو از یوگسلاوی و رهبران 29 کشور جمع شدند و پایه ها و اصول جنبش عدم تعهد را تاسیس کردند تا اولین کنفرانس آن در سال 1961 تشکیل شود.

* شبی که قدرت های استکباری به حال احتضار درآمدند

در همان شب اول پس از نشست باندونگ، دو امپراتوری انگلستان و فرانسه به حال احتضار درآمدند و تمام تلاش خود را برای عدم برگزاری  نشست بعدی و بی نتیجه ماندن آن انجام دادند؛ البته امپراتوری آمریکا نیز از این معرکه به دور نبود، اما آمریکا به دنبال شکست دادن این جنبش نوپا و تصاحب دو امپراتوری استعمارگر مست به طور همزمان بود.

در آن روز نشست باندونگ همانند نشست امروز تهران در مرحله ای برگزار شد که شاهد تغییرات مهمی در نظام روابط بین الملل بودیم. کشورهای بزرگ درحال عقب سقوط و کشورهای دیگر در حال پیشرفت بودند و ویژگی ها نظام جهانی در نشست معروف یالتا در سال 1944 میان روزولت و استالین و چرچیل پایه ریزی شده بود.

* ارکان نظام جهانی به لرزه افتاده است

نشست امروز تهران هم در شرایطی برگزار می­شود که شاهد تغییرات مهمی در نظام روابط بین الملل هستیم. کشورهای بزرگ در حال سقوط و برخی کشورهای دیگر در حال پیشرفت هستند و ارکان نظام جهانی که توسط رییس جمهور آمریکا جرج بوش پدر پس از جنگ با عراق اعلام شده بود به لرزه افتاده است.

دهه پنجم و ششم قرن گذشته را می­توان دوران طلایی جنبش عدم تعهد نامید که  سال های مبارزه علیه استعمار و نژادپرستی بود.

* دوره مقاومت و بیداری

اما ده سال اول قرن حاضر را می­توان به حقیقت، دوران مقاومت و بیداری مردمی عربی و اسلامی نامید. در این دوره مقاومت عراق و افغانستان در لرزاندن پایه های امپراتوری آمریکا به پیروزی رسید و مقاومت فلسطین و لبنان در آزادسازی سرزمین ها و اخراج دشمن صهیونیستی از برخی مناطق اشغالی پیروز شدند و صهیونیست ها را به خانه اول خود بازگرداندند. خانه ای که پس از جنگ شش روزه 1967 گمان می­کردند که برای همیشه از آن خارج شده اند.

دستاوردهای مقاومت عربی و اسلامی منحصر به رویارویی با اشغالگران نیست. این مقاومت موجب تغییر توازن قدرت در منطقه و جهان شد. همان طور که با تغییر در نظام بین المللی آن را از حالت تک قطبی به چند قطبی تبدیل کرد.

* شباهت های نشست باندونگ و اجلاس تهران

اما عاملی که موجب شباهت بسیار میان نشست باندونگ و نشست تهران است، عبارت است از اصول ده گانه نشست باندونگ که باید دید تا چه اندازه در نشست تهران به آنها توجه می­شود. این اصول ده گانه نشست باندونگ در واقع ریشها و مبانی اهداف 18 گانه جنبش عدم تعهد هستند. این اصول ده گانه عبارتند از:

1.       احترام به حقوق اصلی بشر و اهداف و اصول منشور سازمان ملل متحد

2.       احترام به حاکمیت و امنیت و اراضی تمام کشورها

3.       رعایت مساوات میان تمام ملیت ها و کشورهای بزرگ و کوچک

4.       دخالت نکردن در امور داخلی کشورهای دیگر و عدم تعرض به آنها

5.       احترام به حقوق تمام کشورها در دفاع از خود به روش فردی یا اجتماعی بنا به منشور سازمان ملل متحد

6.       استفاده نکردن از پیمان های دفاع جمعی برای اهداف خاص برای هیچ یک از کشورهای بزرگ و عدم اعمال فشار بر کشورهای دیگر

7.       خودداری از هرگونه تجاوز یا تهدید به تجاوز و خودداری از به کارگیری زور علیه صلح منطقه و استقلال سیاسی هر کشوری.

8.       راه حل مسالمت آمیز برای تمام درگیری ها بنا بر منشور سازمان ملل متحد

9.       تقویت منافع مشترک و همکاری فیمابین

10.   احترام به عدالت و التزام های بین المللی

* اجلاس تهران، حصر آمریکایی را می شکند

بدون شک نکته مهم در این نشست این است که حصر طولانی آمریکایی تحمیل شده بر ایران را درهم می­شکند و ایران را در برابر تهدیدهای فزاینده اسراییل و تحریم های غربی بیمه می­کند و این کشور اسلامی را به جایگاه مقدّم خود در میان کشورها بازمی­گرداند و این جایگاهی است که وظیفه مسؤولان ایران را در رویارویی با دشمنان قسم خورده دوچندان می­کند.

* حل بحران سوریه در اجلاس تهران

نکته مهم دیگر در مورد این نشست این است که انتظار می­رود این نشست محلی باشد برای تلاش بین المللی برای زمینه سازی حل مساله و بحران سوریه و مقاومت در برابر تخریب این کشورِ محوری منطقه.

راه حل بحران سوریه باید سوری باشد و با در نظر گرفتن منافع عربی و همکاری های منطقه ای و تفاهم های بین امللی صورت بپذیرد و این کاری است که از تهران بر می آید؛ چراکه کشورهای مربوط به این مساله در این نشست شرکت دارند و می­توانند چارچوب لازم برای حل و فصل این بحران را ایجاد کنند.

می­ماند مساله فلسطین که از چند جانب قابل توجه است. مساله فلسطین مساله روز است زیرا اشغال فلسطین و سرزمین های عربی از آخرین اشغالگری های جهان است و رژیم نژادپرست صهیونیستی نیز آخرین نظام نژادپرست جهان است و سیاست های این رژیم بار سنگینی است بر دوش امنیت و ثبات جهان.

پرداختن نشست باندونگ از مساله فلسطین با مسایل دیگر منطقه و جهان برای حل آنها می­تواند الگوی مناسبی برای نشست تهران باشد تا به بررسی راه حل مسایل منطقه بپردازد.

کنفرانس باندونگ کنفرانس تاسیس حنبش عدم تعهد بود. آیا کنفرانس تهران می­تواند کنفرانس تاسیس دوباره این جنبش باشد؟ جنبشی که 60 سال پیش راه عدم تعهد را میان دو اردوگاه در پیش گرفت و امروز باید راه مقاومت در برابر سلطه جویی استعمارگران و تفرقه و نژادپرستی را در پیش بگیرد.