حجت الاسلام محمود شفیعی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، به نحوه شکل گیری استعمار و با تقسیم بندی آن به سه نوع استعمار سیاسی، اقتصادی و  فرهنگی پرداخت و گفت: اگر بخواهیم درباره شکل گیری استعمار سخن بگوییم، ابتدا باید به پیدایش اقتصاد سرمایه داری در مغرب زمین اشاره کرد و گفت که این حادثه در پی انقلاب صنعتی در قرن 18 به تدریج به وجود آمد و اقتصاد کشاورزی جای خود را به اقتصاد سرمایه داری داد.

*تفاوت نظام های اقتصاد کشاورزی و سرمایه داری

وی با اشاره به تفاوت دو نظام اقتصاد کشاورزی و اقتصاد سرمایه داری، ادامه داد: تفاوت این دو نظام، به منطق آن دو بر می گردد؛ چرا که منطق اقتصاد کشاورزی این بوده که تولید برای مصرف باشد و هیچ گونه اندیشه و تفکری برای تولید بیشتر وجود نداشت؛ درحالی که در نظام سرمایه داری، تولید و افزایش آن بسیار مهم است.

عضو هیئت مدیره انجمن مطالعات سیاسی حوزه اضافه کرد: دو دلیل پیدایش استعمار در قرن 19، نیاز به پیدا کردن مواد خام از کشورهای دیگر و همچنین توسعه بازار جدید بوده که در این راستا در کشورهای ضعیف نفوذ پیدا کرده و برای رسیدن به اهداف خود، استعمار را در آنجا پیاده نمودند.

*انگلیس؛ استعمارگر کبیر

این کارشناس سیاسی افزود: انگلیس اولین کشوری بود که در آن انقلاب صنعتی صورت پذیرفت و به عنوان استعمارگر کبیر معرفی شد و برای رسیدن به اهداف خود بسیاری از کشورهای ضعیف را تحت سلطه قرار داد تا بتواند به برنامه های مورد نظر در نظام سرمایه داری دست پیدا کند.

حجت الاسلام شفیعی خاطرنشان ساخت: از طریق گسترش نظام سرمایه داری به واسطه سلطه در کشورهای ضعیف، یک ارتباط یک سویه بوجود آمد که در راستای منافع کشورهای قوی بوده و امتیازاتی را برای کشورهای سلطه گر در پی داشته است.

*نادیده گرفتن منافع کشورهای ضعیف

این کارشناس حوزوی تصریح کرد: اگر بخواهیم تفکری در مفهوم استعمار داشته باشیم، به این نتیجه خواهیم رسید که این نوع قراردادها دارای مفهومی منفی است و نکته مثبتی از آن در ذهن شکل نخواهد گرفت؛ چراکه در آن، منافع کشورهای ضعیف نادیده گرفته می شود.

عضو هیئت مدیره انجمن مطالعات سیاسی حوزه یادآور شد: پس از انگلیس، کشورهایی نظیر فرانسه، آلمان، شوروی سابق و ... استعمارهای خود را به تدریج شروع کرده و در کشورهای جهان سوم اهداف خود را پیاده می کردند.

وی در ادامه به مبارزات ملت های تحت سلطه علیه استعمارگران اشاره کرد و ابراز داشت: کشورهای مستعمره، پس از شناخت این زورگویی ها و رسیدن به آگاهی های تاریخی، به تدریج با مبارزات سیاسی و اجتماعی خود با استعمار مقابله کرده و با تشکیل جنبش های رهایی بخش در مقابل استعمارگران ایستادگی کردند.

*گسست استعمار

حجت الاسلام شفیعی با اشاره به این که بیشترین استعمار در قاره های آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین صورت پذیرفته است، یادآور شد: البته این نوع از استعمارها در قرن بیستم از هم گسسته شد.

وی ادامه داد: امروز نظام سرمایه داری شکل جدیدی به خود گرفته و به صورت پنهان حتی در کشورهای جهان سوم نیز وجود دارد و تهدیدهای محیط زیستی یا فقر و فلاکت حتی در کشور آمریکا نوعی از این استعمارها می باشد.

*پاسخی به یک سئوال

عضو هیئت مدیره انجمن مطالعات سیاسی حوزه در پاسخ به این سئوال که آیا لازمه نظام سرمایه داری، زورگویی و استعمار است؟ گفت: نظام سرمایه داری را به دو نوع ظالمانه و عادلانه تقسیم کرده اند و در تبیین آن باید گفت که به اندازه ای که نظام سرمایه داری به سمت انحصار برود، ظالمانه بوده و اگر آن را در فضای رقابتی قرار دهیم، عادلانه می باشد.

این کارشناس سیاسی با اشاره به نوع استعمار در ایران، ابراز داشت: استعمار در ایران با دیگر کشورها متفاوت بوده است؛ چراکه ایران کشوری با سابقه تاریخی بوده که از لحاظ فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با قدرت و هیچ کشوری جرأت نداشت به طور مستقیم ایران را مورد استعمار قرار دهد؛ البته در دوران قاجاریه کشورهایی نظیر انگلیس و شوروی سابق، ایران را به سه منطقه تقسیم کردند؛ ولی این نفوذ مستقیم نبوده و به صورت غیرمستقیم دخالت کردند.

*استعمار فرهنگی

حجت الاسلام شفیعی، در ادامه استعمار فرهنگی را بدترین نوع استعمار خواند و گفت: ایران به لحاظ قدرت سیاسی گرفتار استعمار نمی شود؛ ولی وجود تحریم ها و نفوذهای فرهنگی، نوعی استعمار اقتصادی و فرهنگی است که کشورهای زورگو بر ایران تحمیل می کنند که البته با روش های گوناگون می توان با آن مقابله کرد و این کار در حال انجام است.

وی تصریح کرد: ایران نباید با کشورهای دیگر به صورت تقابلی عمل کند؛ بلکه باید با ترفندهای موجود و با حفظ اصول و آرمان ها، مسیر تعامل را در پیش گرفته تا بتواند پاسخ های محکمی داشته باشد.

*مقابله با استعمار فرهنگی

عضو هیئت مدیره انجمن مطالعات سیاسی حوزه در پایان تاکید کرد: ایران باید در زمینه فرهنگی با تولید محصولات جدید، با استعمار فرهنگی مقابله کند تا بتواند در دنیا به اهداف خود برسد.

انتهای پیام