لئو بوکاردی سفیر واتیکان در ایران در گفت و گو با خبرگزاری «حوزه» از تجربیات خود در مدت حضور در ایران گفت و نسبت به افزایش تعاملات علمی و رسانه ای بین قم و واتیکان اعلام آمادگی کرد. این گفت و گو که در حاشیه بازدید اخیر وی از کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی در قم صورت گرفت، برخلاف بسیاری از مصاحبه های رسمی، با خوش و بش های خودمانی شروع شد و حتی صحبت از کباب ایرانی و پیتزای ایتالیایی نیز به میان آمد! متن این گفت و گوی صمیمی که حاوی نکات ارزشمندی درباره فرهنگ و آداب ایرانی ها و همکاری های فیمابین ایران و واتیکان است تقدیم خوانندگان ارجمند می شود:

* اگر موافق باشید مصاحبه را با معرفی شما آغاز کنیم.

اسم من لئو بوكاردي است. بنده سفير "واتيكان" در جمهوري اسلامي ايران هستم. اواخر سال 2013 ميلادي در ماه اكتبر براي ماموريت عازم ايران شدم. بیش از يك سال است كه در ايران زندگي مي كنم و امسال دومين نوروزي بود كه همراه ايرانيان سپري کردم. من هم به نوبه خودم اين آيين  ملي را همراه ايرانيان جشن گرفتم و مي توانم بگويم كه در آن زمان توانستم با عمق فرهنگ ايران و مردم اين سرزمين بزرگ بهتر آشنا بشوم.

* در این یکسال و اندی ایران را چطور دیدید؟ قبل اینکه بیایید چه تصوری داشتید؟

ايران، كشوري است كه واقعيات موجود در آن با تصاوير و تبليغات رسانه هاي جهان بسيار تفاوت دارد. ايران آن گونه نيست كه در روزنامه ها و رسانه هاي اروپا و ساير نقاط جهان نشان داده مي شود. به نظر من براي شناخت ايران حتما بايد سفري به ايران داشت تا عميقا با اين كشور آشنا شد.

* به مطلب جالبی اشاره کردید. از نظر شما واقعیت های ايران و ایرانیان چیست؟

مردم ايران بسيار مهربان و مهمان نواز هستند. من دوستان زيادي در ايران و شهرهاي تهران، كرج و جاهای دیگر دارم. شخصا به تعدادي از شهرهاي ايران سفر كرده ام و از نزديك با مردم برخورد داشته ام. در اصفهان، كرج و اروميه و هرجاي ديگري كه سفر داشته ام متوجه شده ام كه مردم ايران به شدت مهربان و مهمان نواز مي باشند. واقعا احساس در خانه بودن به من دست مي دهد. تنها مشكلي كه در ايران دارم مشكل زباني است و نمي توانم فارسي صحبت كنم. به نظرم زبان فارسي خيلي دشوار است. من عاشق غذاهاي ايراني هستم. برنج و كباب را دوست دارم. من عاشق غذاها و همه چيز ايران هستم.

* البته رم هم از شهرهای خلوت دنیا به حساب نمی آید اما با شلوغی های تهران چگونه کنار می آیید؟

تهران حقيقتا يك ابر شهر واقعي است. پانزده ميليون نفر ساكن آن هستند و اين جمعيت بسيار زيادي است. اين تجمع شديد از مردم طبيعتا مشكلات خاص خود را به همراه مي آورد. براي مثال معضل ترافيك، آلودگي هوا و مشكلات خدمات رساني از جمله آنهاست. براي من سخت است كه درك كنم تهراني ها در اين شرايط چطور زندگي روزمره شان را جلو مي برند چون اين وضعيت واقعا دشوار است.

* پس شما هم ترافيك تهران را چشیده اید!

قطعا همينطور هست. شايد جالب باشد كه تعريف كنم ديشب توسط يكي از دوستان دانشمندم به شهر كرج دعوت شده بودم. ساعت 7 بعد از ظهر عازم كرج شديم و ساعت 10 شب به مقصد رسيديم. سه ساعت سفر ما به طول انجاميد!

* شما مي توانيد در عرض تنها دو ساعت مسافت قم-تهران را طي كنيد!

دقيقا درست است. حتي مي توانم مسافت شهر تولدم در ايتاليا تا شهر رم را در عرض 3 ساعت طي كنم. پس نتيجه مي گيريم كه ترافيك معضل واقعا بزرگي است. بار ديگر اگر به چنين مسافرتي دعوت شوم بهتر فكر كرده و تصميم مي گيرم!!(می خندد)

* از غذاهاي ايراني صحبت کردید، كداميك از آنها خوشمزه تر است؟

نمي توانم بهترين غذاي ايراني را انتخاب كنم. فقط چيزي كه مي توانم بگويم اين است كه چلوكباب را دوست دارم. گوشت قرمز و مرغ هم كه جاي خود دارد. عاشق شيريني و كيك ايراني هم هستم. مكانهاي زيادي در تهران وجود دارند كه مي توانيد اين خوردني های خوشمزه را امتحان كنيد.

* پيتزاي ايراني را هم امتحان كرده ايد؟

پيتزاي ايراني؟! نخير. فكر كنم فقط يك نوع پيتزا وجود دارد و آن هم پيتزاي ايتاليايي است. پيتزاي ايتاليايي خيلي خوشمزه است.

* بله خب. پيتزاي ايتاليا خيلي مشهور است...

اما؟!

* اما من هر دو را امتحان کرده ام. بد نیست پیتزای ایرانی را هم امتحان کنید!

پيتزاي ايتاليايي دستور العمل خيلي ساده اي دارد؛ محتوياتش گوجه، قارچ، پنيز موزارلا، مارگاريتا و ... است. اماايراني ها همه چيز به پيتزا اضافه مي كنند! گوشت قرمز، پياز و همه چيز در آن يافت مي شود. مي توانم به شما بگويم كه اولين تجربه من از ايران خيلي شيرين و جذاب بود. ايران واقعا كشوري دوست داشتني است. جايي است كه شما زيبايي و سادگي و همدردي يك ملت عظيم را احساس مي كنيد. مردم ايران واقعا با فرهنگ و جوانمرد هستند. در نزديكي محل اقامتم در تهران پاركي وجود دارد و مي بينم كه مردم ايران به راستي عاشق طبيعت، درختان و گل ها هستند و  به آنها احترام وي‍ژه اي مي گذارند و جوانان تفریح می کنند. اين رفتار تحسين برانگيزي است؛ ايران و به ويژه تهران واقعا پاكيزه و تميز هستند؛ متاسفانه فقط مشكل آلودگي هوا وجود دارد.

* در ابتدای مصاحبه گفتید که آن چيزي كه شما در واقعيت و از نزديك در ایران ديده ايد با آن چيزي كه در رسانه هاي خارجي راجع به ايران بيان مي شود متفاوت است. این تفاوت را توضیح می دهید؟

فكر مي كنم كه برداشت  و تجربه من از ايران بسيار بسيار مثبت است. بنده واقعا تحت تاثير فرهنگ بالاي ايراني ها قرار گرفته ام. زيرا وقتي شما اين چنين به طبيعت اطرفتان توجه و احترام مي گذاريد اين بدان مفهوم است كه شما به انسانيت و هم نوعانتان نيز احترام مي گذاريد و آنها مورد اعتماد و توجه شما هستند. پس بنابراين اعتقاد دارم كه اين مساله نوعي وظيفه انساني است. نکته قابل توجه به امنیت ایران بر می گردد.  در محل اقامت من هيچ گونه مشكل امنيتي وجود نداشته است.

* به امنیت در ایران اشاره کردید اما متاسفانه در تبليغات رسانه هاي غربي شاهد مطالب خلاف واقع هستيم، مانند موضوع عدم امنيت در ايران و...

به نظرم بنده نماينده خوبي هستم نه فقط از جانب "واتيكان" در ايران بلكه همچنين نماينده منصفي از جانب ايران در اروپا نيز هستم. سعي مي كنم به آنها بگويم مطالبي كه در رسانه هاي غربي انعكاس مي يابد منطبق بر واقعيت نيست. به آنها مي گويم كه حتما به ايران سفري داشته باشيد و خودتان از نزديك واقعيات جامعه ايران را درك كنيد تا بفهميد كه حقيقت با تصاوير رسانه هاي غربي كاملا متفاوت است. به اعتقاد من مهرباني، فرهنگِ والا و احترام از ارزش هاي بارز جامعه ايراني است. همسايگان من در تهران هميشه در سلام و احوالپرسي پيش قدم هستند و اين نشان دهنده فرهنگ و شعور بالاي آنها است. نشان دهنده تحصيلات و شخصيت والاي اين مردم است. پير و جوان اين طور رفتار مي كنند. هميشه سعي مي كنم كه به مردم كشورم و دوستانم بگويم كه ايران با ذهنيت آنها تفاوت هاي جدي دارد. چندي قبل گروهي از جهانگردان خارجي به ايران آمده بودند تا از شهرهاي اصفهان و شيراز ديدن كنند و بنده از آنها استقبال به عمل آوردم. آنها از وضعيت شان خوشنود بودند. من جوانانی را در تهران دیده ام که تفریح می کنند. اين همان احساسي است كه شما زماني كه در شهر هاي رم و پاريس هستيد به دست خواهيد آورد. مردمان عادي در شرايط عادي زندگي به همراه برخي محدوديت هاي خاص اجتماعي كه در سرتاسر جهان نيز وجود دارند. زيرا هر كشور، فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود را دارد. من هيچ كشوري را به خاطر محدوديتهاي خاص اجتماعي و فرهنگي كه دارد قضاوت نمي كنم.

* شما از یک دولت شهر مذهبی یعنی واتیکان آمده اید و هم اكنون در يك كشور مسلمان و مذهبي حضور داريد.احساس شما راجع به اين موضوع چيست؟

با توجه به تجربه محدودي كه بنده در ايران داشته ام مي توانم بگويم كه اكثر ايرانيان اعتقادات مذهبي و ديني خاص خود را دارا هستند. من نمی خواهم وارد جزییات شوم منتها چیزی که مشاهده کردم این است که راههای مختلفی که برای زندگی وجود دارد بر اساس مذهب است. در ایران نقشی که مذهب ایفا میکند بسیار پر رنگ است.

* بله. و اما در رابطه با قم. این سومین سفر شما به قم است. درست است؟

بله همين طور است.

* همان طور که می دانید اینجا مرکز اصلی آموزش شیعیان و تحقیقات پیرامون شیعه در جهان اسلام است...

بله مرکز فرهنگ مذهبی در ایران قم است و من خیلی خوشحال هستم که امروز همراه شما عزيزان هستم. چون ما این گفتگو را میخواهیم و این گفتگوی دانشگاهی و علمی درباره اسلام و شیعه و دین کاتولیک مورد نياز است. ما آماده شروع این همکاری در سطح دانشگاهی هستیم.

* و نظر شما در مورد این همکاری ها در این زمینه چیست ؟

من فکر مي كنم  كه ما در  ابتداي راه هستيم. ما فقط شروع کردیم . برای اینکه ما متقاعد شدیم که هرچقدر بهتر همدیگر را بشناسیم ، همانقدر بیشتر میتوانیم همکاری داشته باشیم. چون یک نظریه خیلی مهم وجود دارد که دین در دنیای ما باید نقش مثبتی ایفا کند و نباید به عنوان مشکل تلقی شود و باید به عنوان چاره مشکلات شناخته شود.

* و اما سوال آخر. سال گذشته آقای برناردو سرولرا مدیر خبرگزاری آسیانیوز به ایران و قم آمد و از خبرگزاری حوزه نیز بازدید کرد. بعد از چند ماه من از طرف خبرگزاری حوزه به واتیکان رفتم و ارتباطات خوبی شکل گرفت. نظر شما در مورد توسعه همکاری ها بین قم و واتیکان در حوزه رسانه چیست؟

 بله ما یک وزارتخانه در واتیکان داریم تحت عنوان وزارت رسانه و اطلاعات كه متصدي امور مرتبط با ارتباطات رسانه اي و اطلاعاتي هستند. من معتقدم که رسانه نقش بسیار مهمی در انتقال پیغامها بازی می کند . این بدان معنی است که آنچه را که محتوای پیام است ، رسانه باید انتشار دهد و این مسئولیت بسیار بزرگی برای رسانه است که انتقال پیام دهد نه اینکه حقیقت را نگفته و فریبکارانه پیش برود. بلکه نشان دادن و آوردن حقیقت برای مردم و جلب توجه آنها برای دانستن اطلاعات درست وظیفه اصلی رسانه است و در این راستا، ما از افزایش تعاملات رسانه ای استقبال می کنیم.

گفت و گو: حسن صدرایی عارف