به گزارش خبرگزاری «حوزه»، کنفرانس بین المللی فقه قانون با موضوع «رابطه اخلاق و قانون با نگاه فقهی و حقوقی» که به همت مرکز تحقیقات مجلس شورای اسلامی در قم آغاز شده بود امشب با تجلیل از برترین ها به کار خود پایان داد.
بر اساس این گزارش قابل ذکر است، در این مراسم از اساتید و فرهیختگان داخلی و خارجی از جمله محمد طی، احمد بابک حریر عیسی، هادی نعیم المالکی، احمد یامان، محمد المندر و ... تجلیل و لوح تقدیر و تندیس کنفرانس به آنان اهدا شد.
کنفرانس بین‌الملل فقه و قانون روز گذشته با پیام حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی آغاز به کار کرد و پس از تشکیل کارگروه‌های تخصصی و قرائت بیانیه پایانی امشب به کار خود پایان داد.
بیانیه پایانی کنفرانس بین المللی اخلاق و قانون
بیانیه پایانی کنفرانس بین المللی اخلاق و قانون که به دو زبان فارسی و عربی قرائت شد. بدین شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین، والصلاة والسلام على سید خلقه محمد وآله الطاهرین وصحبه المنتجبین وعلى من تبعهم بإحسان إلى یوم الدین.
در سایه افزایش نیاز به دین و افزایش مشکلات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در دنیای معاصر؛ نیاز به فعال‌سازی نقش اخلاق در قانون، مهم می‌نماید، چرا که برای موفقیت دین و قانون در حل مشکلات جوامع بشری، اخلاق، عنصری کلیدی به شمار می‌رود. از این روی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی ایران، مبادرت به برگزاری دومین کنفرانس فقه و قانون در شهر قم، در هفتم و هشتم خرداد هزار سیصد و نود و چهار برابر با نهم و دهم شعبان المعظم 1436 مصادف با 28 و 29 می 2015 کرد. موضوع این کنفرانس رابطه فقه، اخلاق و قانون با نگاهی فقهی و حقوقی بود. این کنفرانس از حضور گروهی از شخصیت‌های برجسته فقهی و حقوقی کشورهای اسلامی سود می‌برد تا اهداف زیر را محقق کند:
1- مقایسه میان اصول و مبانی اخلاق، فقه و قانون به منظور توضیح رابطه آن‌ها
2- توضیح مشکلاتی که در چارچوب روش‌شناسی فقهی در برابر روند تقنین اخلاق قرار دارد و تلاش برای بررسی و رفع این مشکلات به صورت علمی.
3- اثبات هم‌خوانی قانون با آموزه‌های اسلامی در چارچوب بازگشت به اخلاق اسلامی که جایگاهی والا در مبانی و منابع قانونگذاری اسلامی دارد.
4- تبدیل اعتدال به خاستگاه قانونگذاری در زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی
5- ایجاد محیط مناسب برای رشد احترام به قانون.
6- بیان تاثیرات مثبت تقنین اخلاقی و احترام به قانون بر جامعه
7- بررسی تطبیقی نظام اسلام و دیگر نظام‌های حقوقی در زمینه بهره‌گیری از اخلاق در فرآیند تقنین.
بر اساس این گزارش: این کنفرانس فعالیت خود را با سخنرانی حجت‌الاسلام و المسلمین احمد مبلغی، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی و رئیس کنفرانس آغاز کرد.
وی در سخنرانی خود با تاکید بر اهمیت موضوع کنفرانس و پرباری آموزه‌های اخلاقی دین اسلام اظهار داشت باید از این منبع غنی در زمینه‌های مختلف تقنین استفاده کرد. رئیس کنفرانس هم‌چنین ابراز امیدواری کرد که دومین کنفرانس فقه و قانون منجر به گسترش جریان انقلابی تقنین اخلاق و اخلاق قانون گردد. ایشان هم‌چنین از آیت‌الله االعظمی مکارم شیرازی به خاطر پیام تاثیرگذارشان به این کنفرانس تشکر کرد.
شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، مقاله‌های خود را در قالب سه محور و طی چهار جلسه تخصصی ارائه کردند.
این محورها عبارت بودند از:
1- رابطه میان اخلاق و قانون 2- تقنین اخلاق (تبدیل اخلاق به قانون) 3- اخلاق قانون (ماهیت و مصداق‌ها)
اینک و بعد از ارائه و بررسی مقالات، دومین کنفرانس بین‌المللی فقه و قانون پیشنهادات خود را به شرح مطرح می‌کند:
1- تاکید بر ضرورت نیل به نگرشی روشن در رابطه میان فقه، اخلاق و قانون با هدف رشد جریان تقنین اخلاقی و رفع مشکلات موجود در خصوص این رابطه.
2- تاکید بر شکوفاسازی ادبیات علمی در زمینه تقنین اخلاق و بیان این ادبیات به صورت جهانی تا نظام‌های جهانی از این سرچشمه جوشان سیراب شده و جریان بازگشت به اخلاق که به تازگی نشانه‌های آن در جهان اسلام نمایان شده است، گسترش یابد.
3- تلاش سازمانی برای ایجاد یک جریان علمی گسترده و فراهم‌سازی زمینه ایجاد و حمایت از پروژه‌های علمی اخلاق حقوق و قانون اخلاقی.
4- دعوت از سازمان‌ها و گروه‌های فقهی برای ایجاد محیط علمی مناسب به منظور حمایت از جریان تقنین اخلاق و تبیین یک روش‌شناسی منقح برای آن.
5- شناسایی تقنین اخلاق به عنوان گامی مهم در جهت وحدت اسلامی و دفع فتنه مذهب‌گرایی و مقابله با جریان‌های افراطی و تکفیری. این مهم با دخیل کردن آموزه‌های اخلاقی تمامی مذاهب اسلامی محقق خواهد شد.
6- تاکید بر این که آموزه‌های اخلاقی اسلام، پیام این دین برای اصلاح جوامع عصر حاضر و تنها راه برای حل مشکلات مختلف جهانی است. این آموزه‌ها با توجه به وجه درونی نظارت در گزاره‌های اخلاقی، ضامن حقیقی اجرای قانون خواهند بود.
7- تاکید بر رصد تجربه‌ها و تلاش‌های مربوط به تقنین اخلاق، در حوزه‌های قانونگذاری و پژوهش‌گری در تمامی کشورها و اطلاع‌رسانی نسبت به آن‌ها.
8- تاکید بر نقش پژوهش‌های اخلاقی در حذف شکاف‌های قانونی در مرحله قانونگذاری، تدوین قانون و اجرای آن.
9- تاکید بر نقش تکمیلی اخلاق نسبت قانون برای ایجاد عدالت. چرا که اخلاق نمونه برتر عدالت است.
10-از مرکز تحقیقات اسلامی درخواست می‌شود برگزاری کنفرانس‌هایی مشابه این کنفرانس را به طور منظم ادامه دهد.
11- با توجه به ضرورت رسیدن به اهداف اخلاقی باید عناصری اخلاقی هم‌چون حسن نیت و انصاف و ایجاد انعطاف مناسب در قانون به فرایند تقنین افزوده شود.
در پایان شرکت‌کنندگان در کنفرانس، از جمهوری اسلامی ایران؛ رهبر معظم انقلاب و دولت و مجلس ، به خاطر برگزاری و حمایت از این گونه کنفرانس‌ها تشکر می‌کنند. از خداوند موفقیت برای علما و پژوهشگران حقوق را در خصوص پیگیری اهداف کنفرانس مسئلت داریم.
و قل اعملوا فسیری الله عملکم و رسوله و المومنون./
