سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» در بخش چهارم از روش سخنرانی دینی برگرفته از دروس «مؤسسه تخصصی خطابه أمیر بیان» به بررسی روش های انتخاب موضوع درسخنرانی می پردازد.  

رهبر معظم انقلاب:

بارها گفته ام که هر پیامی، هر دعوتی، هر انقلابی، هر تمدّنی و هر فرهنگی تا در قالب هنر ریخته نشود، شانس نفوذ و گسترش ندارد و ماندگار نخواهد بود و فرقی هم بین پیام های حق و باطل نیست.

*آماده سازی منبر

*روش های انتخاب موضوع

مبلغان عزیز باید برای منبر به دنبال موضوعات جدید بروند؛ چراکه مستمع از موضوعات تکراری خسته شده و گاهی از منبر زده می شوند. روش های انتخاب موضوع بسیار مهم است. سخنرانانی که موضوعات خوبی انتخاب می کنند، بسیار مورد توجه مردم بوده و استقبال مناسبی از آنان می شود؛ اما به این نکته باید توجه داشت که این روحانیون در لابلای سخنان خویش، از موضوعات تکراری استفاده کرده و مشکلی هم برای آنان پیش نمی آید.

یک سخنران باید موضوعی را انتخاب کند که بتواند 3 پیام (با فرآیندی که در بخش های گذشته ذکر کردیم) را در آن موضوع گنجانده و به مخاطب عرضه کند.

انتخاب موضوع مناسب بسیار اهمیت دارد؛ چراکه عامل مهم انگیزه سازی برای مخاطب است؛ تمام زحمات بر دوش موضوع است؛ودلیل اصلی خالی شدن منابر، موضوع تکراری است.

انتخاب موضوع همانند بسته بندی اجناس است که در تبلیغات بسیار مهم است؛ چراکه بسته بندی جذاب می تواند در فروش آن کالا بسیار تأثیرگذار باشد.

 روش های گوناگونی برای انتخاب موضوع وجود دارد که برخی مختص به سخنرانی های تک جلسه ای و برخی به سخنرانی های چند جلسه ای اختصاص دارد.

*نکته مهم: تفاوت عنوان، موضوع و پیام

عنوان: عنوان برگرفته از موضوع سخنرانی و یک تیتر زیبا و قشنگ از آن موضوع می باشد.

رسالت عنوان، انگیزه سازی برای سخنرانی است؛ علی الخصوص انگیزه بیرونی؛ به این معنا که شخص آن عنوان را در تبلیغات های بیرونی مشاهده کرده و برای او این انگیزه ایجاد می شود که در آن جلسه سخنرانی شرکت نماید.

مثال:                              موضوع: شرح فرازهایی از زیارت عاشورا           عنوان: زیارت عشق

موضوع: از موضوع که به «محور» نیز تعبیر می کنند، همانند محوری است که حداکثر 3 پیام در آن جای می گیرد که البته 3 بحث متفاوت است. بیشترین رسالت موضوع، جذاب سازی است.

پیام: رسالت پیام، رفع نیاز و یافتن دردهای مخاطب است.

*انواع سخنرانی:

پیام محور که  ویژگی آن، بی هنری، تأثیرگذاری کم و تکراری شدن است

دوم موضوع محور که  تازگی مطلب و  پیام های غیرمستقیم شاخصه آن است وشانس اثرگذاری بیشتری دارند       

 در توضیح سخنرانی موضوع محور باید گفت که به دلیل دو ویژگی که برای آن در بالا ذکر شد، بازخورد بهتری داشته و مورد توجه بیشتری است؛ اما سخنرانی های پیام محور به خاطر سه خصیصه ای که گفتیم، اثر کمتری دارد و کمتر مورد استقبال واقع می شود.

*ویژگی های یک موضوع خوب

«نو و تازه»، «قابلیت انتقال پیام» و «جذابیت برای مخاطب»،  سه ویژگی یک موضوع خوب می باشد.

*روش های انتخاب موضوع

روش اول: متن محوری (چند جلسه ای): انتخاب یک آیه یا متن از قرآن کریم، زیارت، دعا یا خطبه و جای‌گذاری پیام بر روی آن.

*متن هایی که می توان برای سخنرانی از آن استفاده کرد:

سوره های حجرات، لقمان، خطبه شعبانیه، نامه 31 نهج البلاغه، خطبه متقین، تفسیر موضوعی، حدیث عنوان بصری، رجزهای امام حسین(ع)، خطبه های امام حسین(ع)، خطبه های حضرت زینب(س)، شرح خطبه فدکیه، زیارت عاشورا، شرح نهج البلاغه آیت الله جوادی آملی، شرح دعای عرفه و ...

تکلیف: مطابق با مثال پایین، مباحث مذکور را پیاده سازی بفرمایید.

مثال: