به گزارش خبرگزاری «حوزه» پرفسور الیور شاربروت در ابتدای این نشست علمی ضمن اشاره به علاقه خود برای مطالعات اسلامی به ویژه در حوزه مسلمانان اروپا، تصریح کرد: تاکنون تحقیقات زیادی را در عرصه وضعیت شناسی مسلمانان انجام داده و مجله ای تخصصی را در این حوزه راه اندازی نموده ام.
رئیس مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه چستر انگلستان در ادامه به برخی از موضوعات تحقیقی خود نیز اشاره نمود و اذعان داشت: غالب تحقیقات اسلامی در کشورهای اروپایی بر محوریت فعالیت های جامعه اهل سنت این سرزمین ها صورت می گیرد.
وی تحقیقات خود در رابطه با تاریخچه، عقاید و ارتباطات و فعالیت های جوامع شیعی در کشورهای اروپایی را مورد توجه قرار داد و یادآور شد: در این تحقیقات سعی می کنم تا تفاوت دیدگاه های اسلامی را به جامعه اروپایی نشان داده، چالش های مذاهب مختلف اسلامی را به صورت مجزا مورد بحث و بررسی قرار دهم.
این اسلام شناس انگلستانی ترجمه کتاب الحجه را از دیگر برنامه های تحقیقاتی خود عنوان کرد و اظهار داشت: این کتاب نقش محوری در شناخت اصل ولایت و رهبری بر اساس تفکرات شیعی دارد؛ در این تحقیقات تصمیم دارم تا ضمن ارائه ترجمه ای روان، محیط پیرامونی احادیث را برای درک بهتر خوانندگان مورد توجه قرار دهم.
رئیس مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه چستر انگلستان افزود: برای ترجمه احادیث این کتاب، نیازمند شناخت دانشی نسبت به احادیث دیگر اسلامی هستیم، تا بدین وسیله بتوانیم تفاسیر درستی را از این روایات ارائه دهیم.
سخنران این نشست علمی به وضعیت فعلی شیعیان انگلستان اشاره نمود و اذعان داشت: قبل از انقلاب اسلامی به صورت عمومی هیچ توجهی به مطالعات اسلامی در حوزه مکتب اهل بیت(علیهم السلام) صورت نمی گرفت.
وی عدم وجود منابع دست اول به زبان های مختلف جوامع اروپایی را از مهمترین موانع نبود تحقیقات شرق شناسانه در حوزه معارف شیعی عنوان کرد و یادآور شد: شرق شناسی در حوزه اسلام شناسی، اهل سنت را اکثریت مهم مورد توجه قرار داده، شیعیان را فرقه جزئی و انحرافی معرفی می کردند.
رئیس مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه چستر انگلستان با بیان این که شرق شناسان بین اسلام و سیاست رابطه نزدیکی تصور می کردند، تصریح کرد: با توجه به عدم حضور فعال شیعیان در معادلات سیاسی کشورهای شیعی، این موضوع مورد غفلت شرق شناسان قرار می گرفت.
پرفسور الیور شاربروت تأکید کرد: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ضمن غافلگیری شرق شناسان، شیعه به عنوان تفکری نو و قدرتمند در عرصه سیاسی شناخته شد؛ در این دوران ایران، در مدتی کوتاه توانست دولت اسلامی را با تجربه اندیشهای نو به تمام جهانیان معرفی نماید.
وی با اشاره به این که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، تحقیقات شیعی گسترش پیدا کرده، مقالات زیادی در حوزه شیعه شناسی صورت گرفت، ابراز داشت: در دهه های اخیر شرق شناسان علاقه زیادی را برای تحقیقات شیعه شناسی از خود نشان داده اند.
پروفسور الیور شاربروت با بیان این که تحقیقات شرق شناسانه، بر اساس دغدغه ها و مسائل سیاسی جهت دهی شده، تبدیل به معضلی برای عرصه پژوهش می شوند، اذعان داشت: با توجه به اقتضائات موسسات اروپایی، اگر بخواهید تحقیقاتی در حوزه اسلام شناسی و یا شیعه شناسی انجام دهید، باید تحقیقات متمرکز بر حوزه سیاسی شود.
وی ضمن تأکید بر معرفی تفکیکی و جدا بودن، اسلام عرفانی و اسلام سیاسی در دیدگاه های شرق شناسانه، خاطرنشان کرد: امام خمینی(ره) مطالعات و مباحث عرفانی را در شکل گیری تفکرات سیاسی دخیل نموده با ورود تفکرات عرفانی نظریه ولایت فقیه را به خوبی مطرح نمودند.
این اسلام شناس انگلیسی با اشاره به این که تا چند سال اخیر، محققان شرق شناس اروپایی، چهره ای کاملا سیاسی از امام خمینی(ره) داشته، هیچ توجهی به وجهه عرفانی ایشان نداشتند، اظهار داشت: تحقیقات صورت گرفته در سالیان اخیر در حوزه عرفان امام خمینی(ره)، تعجب محققان شرق شناس را به همراه داشت.
وی با تأکید بر این که فعالیت ها و تجربه های نوین جریان های مذهبی شیعیان در دنیای امروز باید با نگاهی جامعه شناسانه مورد توجه قرار گیرد، اذعان داشت: اگر به صورتی فعال در جوامع شیعی حضور داشته و از نزدیک با سبک زندگی ایشان آشنا شویم، نگاهی فراتر از نگاه های تحقیقاتی صرف به انسان دست خواهد داد.
رئیس مرکز مطالعات اسلامی دانشگاه چستر انگلستان در ادامه به برخی از موسسات و مراکز فعال غربی در حوزه شیعه شناسی اشاره نمود و یادآور شد: ساختار بودجه دهی به تحقیقات در انگلستان، کار را برای تحقیقات میدانی سخت تر می کند، مجموعه های دانشگاهی در انگلستان اصرار دارند تا محققان هزینه های خود را از مراکز و موسسات تحقیقاتی خارج از دانشگاه فراهم کنند، در این میان اکثر موسسات فعال متعلق به کشورهای حوزه خلیج فارس است.
وی ضمن تأکید بر راه اندازی تحقیقات سازمانی میان جوامع شیعی و دانشگاه های فعال انگلستان در حوزه اسلام شناسی، اظهار داشت: قصد داریم تا فعالیت های انستیتو تحقیقاتی خود را با همکاری روز افزون و فعال، میان جوامع شیعی مختلف، به ویژه مراکزی چون جامعه المصطفی(ص) گسترش دهیم.
پروفسور الیور شاربروت در پایان با بیان این که متأسفانه اسلام در غرب، تنها بر اساس فعالیت های افراطی جریان هایی چون؛ داعش معرفی می گردد، خاطرنشان کرد: هر اندازه تحقیقات محض در حوزه ارائه صحیح آموزه های اسلامی در کشورهای اروپایی بیشتر صورت گیرد، نتایج عمیق تری در حوزه تعاملات روز افزون جوامع اروپایی و مسلمانان برقرار خواهد شد.
