خبرگزاری حوزه – تبریز: کودک ۶ یا ۷ ساله ای مجذوب صفحه نمایشگر شده است و سعی می کند مانند آن چیزی که می بیند اجرا کند، دست های خود را کنار گوشش می برد و «الله اکبر» می گوید، گاهی دستانش را به حالت قنوت می گیرد و چیزی را زیر لب زمزمه می کند، گاهی هم از روی صندلی بلند شده و به رکوع و سجده می رود و مجدد به صفحه نمایشگر نگاه می کند؛ از صدایی که شنیده می شود، معلوم است این کودک در حال نگاه کردن به یک برنامه تصویری یا فیلم آموزش نماز است.

امروزه گرایش شدید کودکان و نوجوانان و حتی جوانان به سمت برنامه ها، بازی ها و نرم افزارهای رایانه ای، فرصت جدیدی را برای تولید کنندگان محصولات فرهنگی فراهم کرده است، امکانی که می توان در آموزش مفاهیم دینی و اسلامی از آن بهره برد.

کانون تخصصی سمعی و بصری محمد حنفیه استان آذربایجان شرقی، اقدام به تولید سریال آموزش احکام با عنوان «صراط» کرده است. این سریال به کارگردانی و تهیه کنندگی علی رضایی در حال تولید است، یکی از روحانیون و مبلغ کودک و نوجوان نیز در این سریال در نقش روحانی ایفای نقش می کند.

سریالی برگرفته از احکام شرعی توضیح المسائل

علی رضایی، تهیه کننده سریال «صراط» در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تبریز با اشاره به نحوه ساخت این سریال ابراز می دارد: احکام شرعی توضیح المسایل به صورت داستانی در ۱۵۰ قسمت در این سریال آموزش داده می شود، این سریال به صورت سه مجموعه و اپیزود ۵۰ قسمتی است و اتفاق هایی در قالب داستان در این سریال رخ می دهد که در خدمت آموزش احکام و مسایل شرعی قرار می گیرد و به آن پاسخ می دهد.

وی با اشاره به اینکه قسمت های اولیه این سریال تصویربردای شده است، می افزاید: تولید قسمت اول این سریال با آموزش وضو به اتمام رسیده که قسمت های بعدی درباره آموزش نماز و روزه و ... است، هر قسمت این سریال در مدت زمان ۲۰ تا ۳۰ دقیقه تعریف شده است.

مدیر مسئول کانون تخصصی سمعی و بصری و فیلمسازی محمد حنفیه عنوان می کند: فکر و ایده این طرح از خودم بود، که در نگارش فیلمنامه رستم نظری از فیلمنامه نویسان استان کمک می کنند، همچنین این طرح با همکاری کانون تبلیغاتی «موعود» به عنوان مجری طرح، کانون فرهنگی هنری «محمد حنفیه» به عنوان پشتیبان تولید و با حمایت دارالتحقیق شهید مطهری به مدیریت حجت الاسلام قدوسی به عنوان مشاور مذهبی و پشتیبانی، تولید می شود.

رضایی می گوید: حجت الاسلام قدوسی، مدیر دارالتحقیق شهید مطهری به عنوان بازیگر نقش روحانی در این مجموعه حضور دارند که حمایت های همه جانبه ایشان در پیشبرد کار بسیار موثر بوده است.

تهیه کننده سریال صراط با اشاره به موضوع قسمت اول این سریال اظهار می دارد: در قسمت اول این سریال، جوانی است که براساس نیاز به پول، مجبور می شود کیف یک خانم را  بدزد و بعد از گریز و فرار به مسجد پناه می آورد و کیف را در کفشداری مسجد پنهان می کند، هنگام نماز که فرا می رسد تصمیم به گرفتن وضو می کند اما آشنایی با نحوه وضو گرفتن ندارد که روحانی مسجد، نحوه صحیح وضو گرفتن را به این جوان آموزش می دهد.

چرا غیر روحانی، نقش روحانی را ایفا کند؟

حجت الاسلام حسین قدوسی، مبلغ کودک و نوجوان و بازیگر روحانی این سریال نیز در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تبریز، با اشاره به اهمیت استفاده از ابزار هنری در انتقال مفاهیم دینی خاطرنشان می کند: دنیای امروز دنیای تکنولوژی و انتقال سریع مطالب است و هر کسی می خواهد مفاهیم مورد نظر خود را هر چه سریع تر منتقل کند، ما هم اگر بخواهیم از این قافله عقب نمانیم باید روش جدیدی را برگزینیم.

وی با اشاره به اینکه تبلیغ باید متنوع و متناسب با زمان و مکان باشد، تصریح می کند: اگر احکام دینی را با زبان قدیم به نسل نو انتقال بدهیم از قافله عقب می مانیم، به همین جهت باید از زبان فلیم و هنر در ارائه این مضامین استفاده کنیم.

وی با اشاره به انگیزه حضور خود در نقش یک روحانی در فیلم «صراط» تاکید می کند: چرا ما روحانیون خودمان وارد این عرصه نشویم، این وظیفه ماست، وقتی می توانیم خودمان احکام را در قالب یک فیلم بیان کنیم، چه نیازی به حضور و نقش آفرینی افراد غیرروحانی است.

حجت الاسلام قدوسی ادامه می دهد: متاسفانه در فیلم های ما به جای نقش یک روحانی، یک فرد غیرروحانی را گریم می کنند که گاهی حتی نحوه عبا به دست گرفتن را بلد نیست، وقتی روحانی خودش می تواند در یک سریال، همان نقش را ایفا کند، چه نیازی است که فرد غیر روحانی، نقش یک روحانی را ایفا کند.

مدیر دارالتحقیق شهید مطهری، همچنین ضمن توصیه به طلاب اظهار می دارد: این روش را برای طلبه ها توصیه و پیشنهاد می کنم که برادران روحانی اگر علاقه دارند به عرصه هنر وارد شوند و مسئولان نیز استقبال کنند تا مفاهیم اسلامی با زبان هنر به مخاطبان ارائه شود.

حجت الاسلام قدوسی با اشاره به اینکه جوانی به من گفت از طریق برنامه یک شبکه ماهواره ای به مسیحیت علاقه پیدا کرده است، خاطرنشان می کند: چه ایرادی دارد که ما با زبان فیلم، جوانان را قانع کنیم تا از انحراف آنان جلوگیری شود، تا زمانی که وقار و ابهت لباس روحانیت از بین نرود، هیچ اشکالی ندارد، اما شأن روحانیت باید حفظ شود، پیامبر اسلام با زبان بچه ها با کودکان صحبت و حتی با آنان بازی می کرد.

این کارشناس تبلیغ در پایان تاکید می کند: روحانیون و مبلغان می توانند با داستان، اجرای مسابقه و روش های جذاب دیگر، با کودکان و نوجوانان ارتباط برقرار کنند.

فرصت تبلیغ دین برای کودکان

شاید بسیاری از ما به این نکته توجه نکنیم که در عرصه تبلیغ دین یکی از گروه ‌های بسیار مهم کودکان هستند، کسانی که پایه‌های فکری و عقیدتی آن ها هنوز پایه‌ ریزی نشده و بنابر فرموده امام علی(ع) آماده پذیرش هر بذری هستند.

کودکان و نوجوانان مدل ها و شیوه های تبلیغی خاصی را می طلبند، در این راستا در برخی از استان ها، گروه های فرهنگی تبلیغی ویژه کودک و نوجوان تشکیل شده و در این زمینه تبلیغ می کنند.

اما تا چه اندازه در تبلیغ معارف دین، به کودکان و نوجوانان اهمیت داده ایم، چه در مهدهای کودک، چه در مدارس و چه در صداوسیما، مبلغان دینی تا چه اندازه در این عرصه های مهم اجازه حضور پیدا کرده اند؟

با کمال تاسف باید بگوییم، حضور روحانیون و مبلغان دینی در مهدهای کودک چیزی نزدیک به صفر است. آموزش رقص، کلاس موسیقی، ورزش و هنر و ... در مهدهای کودک تدارک دیده می شود اما دریغ از حضور یک مبلغ دینی که حداقل در اجرای برنامه های مناسبتی و نمایشی، بتواند مفاهیمی را به این بهانه به کودکان آموزش بدهد.

برنامه های کودک و نوجوان صداوسیما هم که جای خود دارد، یادش بخیر، کودکان دهه ۶۰ به خوبی به یاد دارند برنامه های حجت الاسلام راستگو را که چه زیبا با زبان کودکانه، در قالب برنامه های کودک و نوجوان، از طریق دریچه تلویزیون میهمان خانه های ما می شد.

در این زمینه کم کاری از هر دو طرف به چشم می خورد، هم صدا و سیما و برنامه سازان آن و هم مبلغان دینی و حوزه های علمیه و تبلیغات اسلامی که متولیان تربیت مربی و مبلغ کودک و نوجوان هستند.

شناسایی، تربیت و ساماندهی مبلغان مستعد در حوزه كودک و نوجوان برای فعالیت های تبلیغی، انجام مطالعات و تحقیقات منظم و هدفمند در حوزه نیازها و مسائل كودک و نوجوان، تهیه و تدوین و تولید محصولات فاخر فرهنگی، علمی، تبلیغی و اخلاقی و تربیتی ویژه مبلغان دینی کودک از جمله امور مهمی است که باید در زمینه تبلیغ دین برای کودکان پیش از این ها باید انجام می شد.

حضور کمرنگ روحانیون در مدارس

برخی از مدارس هم که از نعمت حضور روحانی برخوردار هستند، صرفا به اقامه نمازجماعت بسنده می کنند و شاید خود روحانیون هم تلاشی برای پررنگ کردن حضورشان در جمع دانش آموزان ندارند.

گاهی افرادی که درجه علمی شان بالا می رود خودشان را از ورود به عرصه های کودک و نوجوان بر حذر می دارند، این نگاه باید تغییر کند و از نگاه سطحی و غیر علمی به این عرصه بیرون بیاییم.

نباید کودک و نوجوان را در سطح پایین دید، کودک و نوجوان در هفت سال دوم زندگی دارای فهم، درک و تحلیل است و در شرف بلوغ است و مسائل جهان پیرامون خود را درک می کند و نباید مسائل را سطحی و غیر علمی مطرح می کنیم.

باید از قالب های نوین رسانه ای مانند شعر، موسیقی، نقاشی، خط و دیگر قالب های هنری در کار تبلیغی استفاده کرد و از همه ظرفیت ها و زیبایی ها برای تبلیغ دین بهره برد و خود را محدود به چند رنگ و چند کاراکتر نکرد.

گزارش: بیت اله احمدی