به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری«حوزه» ، محمد جان حیدری کارشناس پاکستانی با بیان تحولات اخیر پاکستان در حوزه روابط آمریکا و پاکستان و تیره شدن روابط این دو کشور در خصوص مهمترین دلایل چالش های اخیر بین پاکستان و آمریکا با سرویس بین الملل خبرگزاری حوزه به گفت و گو پرداخت.

حوزه: مهمترین دلایل تیره شدن روابط آمریکا و پاکستان در روزهای اخیر چیست؟

دو دلیل مهم و اصلی در خصوص تیرگی روابط آمریکا و پاکستان وجود دارد. در زمان ژنرال مشرف که هم رییس جمهور پاکستان بود و هم رییس ارتش پاکستان درآن زمان روابط نظامی بین دو کشور خیلی قوی شد و تا سال 2016 ادامه پیدا کرد. از آن سال به بعد روابط بین این دو کشور کمتر شد تا آنجا که در چند ماهه اخیر بعد از روی کار آمدن ترامپ روابط پاکستان و آمریکا خیلی ضعیف شده است. آمریکا با هندوستان روابط قوی دارد و روابط دفاعی و اقتصادی این دو کشور بیشتر نیز شده از سوی دیگر عربستان هم که همپیمان آمریکا است با هند روابط خوبی نسبت به گذشته پیدا کرده است.

نزدیکی اسراییل با هند دشمن اول پاکستان

اسراییل هم روابط محکمی با هند دارد و اخیرا نتانیاهو به هندوستان سفر کرده و این موجب شده پاکستان به این فکر کند که اگر با آمریکا، اسراییل و سعودی ها هم پیمان شود با هندوستان نیز باید آشتی کند، با وجود آنکه به لحاظ تاریخی هند دشمن اول پاکستان است و تاکنون سه جنگ با هند داشته و بر سر کشمیر اختلافات تاریخی دارند و نمی توانند در آن بلوکی باشند که هندوستان در آن حضور دارد.

در حال حاضر آمریکا با هند خیلی روابط اقتصادی و دفاعی قوی تری پیدا کرده و عربستان و اسراییل نیز در پی روابط بیشتر باهندوستان هستند از این رو پاکستان با این کشورها نمی تواند در اتحاد باشد.

امتناع پاکستان از دستورات آمریکا و سعودی در ورود به جنگ یمن

دلیل دوم تیرگی روابط آمریکا و پاکستان این است که توقعاتی را که آمریکا از پاکستان انتظار داشت پاکستان بر آورده نکرد. آمریکا و عربستان می خواستند ارتش پاکستان مستقیما در جنگ یمن وارد شود و با مجاهدین انصار الله بجنگد ولی مردم پاکستان شیعه و  سنی و بویژه شیعیان پاکستان و احزاب سیاسی پاکستان، مجلس وحدت مسلمین، اتحاد کنسل آقای عمران خان و حزبشان در پارلمان و مراکز دیگر پاکستان اعتقاد داشتند  که ارتش پاکستان در یمن نباید مداخله کند و ارتش هم از دخالت در یمن از فرمان آمریکا  امتناع کرد که  این موجب ناراحتی عربستان و آمریکا شد .

حوزه: اخیرا شاهد بهبود روابط بین دو کشور همسایه ایران و پاکستان هستیم این روابط را می توان تعبیر به گردش و جهت گیری سیاسی پاکستان به سمت بلوک ضد استکباری و یا مقاومت محسوب کرد؟

اخیرا ارتباط خوبی بین پاکستان و ایران به وجود آمده و بعد از 15 سال اولین بار است که امسال رییس ارتش پاکستان به ایران سفر کرده و با مسوولین کشوری و لشگری رایزنی داشته است و دو روز در ایران ملاقات هایی را با برخی از مسوولین ایرانی داشته  و توافق هایی انجام شده که باعث نارضایتی آمریکا و سعودی بوده است.

در واقع پاکستان از بلوک آمریکا و استکبار خارج می شود و به سمت بلوک مقاومت می آید. در گذشته قرار بود جبهه ای با ریاست آمریکا و حمایت سعودی ها ایجاد شود به نام دین و اسلام اما پاکستان در این جبهه دخالت نکرد و اهمیتی به این اتحاد  نداد .ظاهرا در این ائتلاف حدود 30 کشور جمع شدند و اگر چه پاکستان نیز در آن عضویت دارد اما نقشی را که آنها می خواستند پاکستان ایفا نکرد. بعد از رفتن نواز شریف این نقش کمتر شد این موضوع  باعث شده پاکستان با وجود اینکه با سعودی ها روابط خوب و روابط اقتصادی حسنه ای داشت به طوری که عربستان از دانشگاه ها و مدارس  و مراکز دیگر پاکستان حمایت مالی می کرد؛ اما عربستان توقع داشت در همه موراد پاکستان از سعودی ها اطاعت کند و عربستان می خواست پاکستان مثل یک غلام عمل کند و هر چه می گوید پاکستان بگوید چشم اما این طور نشد .این مسئله موجب عصبانیت عربستان شد چنانچه بن سلمان گفت پولی که به دولت نواز شریف به عنوان هدیه داده بودند باید پس داده شود.

یک تحلیل دیگر در خصوص تیرگی روابط آمریکا و پاکستان این است که ناکامی آمریکایی ها  در افغانستان بعد از شانزدہ سال وبا هزینه کردن میلیارھا دلار که موجب شکست آنها شده آمریکایی ها را بر این داشت تا فشار بیشتری به پاکستان وارد کنند.

حوزه: روی کار آمدن ترامپ چه تاثیری در تیرگی روابط آمریکا و پاکستان گذاشته است؟

با آمدن ترامپ فشار ها بر دولت پاکستان بیشتر شده و می خواهند خواسته هایشان را به پاکستان تحمیل کنند اما وزیر دفاع، رییس جمهور و نخست وزیر پاکستان و مقامات دیگر گفتند ما این کار را نمی کنیم .ارتش ما ارتش پولی نیست و اگر قرار است ارتباطی باشد باید احترام متقابل حاکم شود و آن زمان گذشت که شما پول و دلار می دادید و از ارتش ما استفاده می کردید چنین چیزی دیگر در حال حاضر دیگر ممکن نیست.

اهانتی که آمریکا به ملت بزرگ پاکستان در روزهای اخیر کرد از سوی مقامات پاکستان همچون نخست وزیر و رییس جمهور و رییس مجلس و ارتش پاکستان پاسخ داده شد. این شرایط موجب شده شاهد تغییرات جدی باشیم چنانچه  ارتباطات خوبی با چین در گذشته داشتیم و در حال حاضر این ارتباطات بیشتر نیز شده و ارتباطات با روسیه و ایران روبه افزایش هست چنانچه چند روز پیش مسوول امنیت ملی پاکستان به ایران سفر کرد.

حوزه:‌ در سال های متمادی که آمریکا و پاکستان روابط نسبتا خوبی با یکدیگر داشتند چه دستاوردی متوجه جامعه پاکستان از این طریق شده است؟

دوستی آمریکا و پاکستان در چند سال گذشته هیچ دستاوردی جز مشکلات مختلف و نا امنی در کشور پاکستان به جای نگذاشته است. پاکستان دارای ارتش قوی و بمب اتمی است و ملت بزرگ و قهرمانی دارد بازهم در حال حاضر ما مشکلات امنیتی زیادی داریم چون با کسانی دوست شدیم که نباید به آنها اعتماد می کردیم . بر اساس روایات و آیات قرآن نزدیکی به منشا استکبار جهانی آمریکا اشتباه بزرگی بود و این را همه قبول دارند . نکته دوم این است که بیشتر اهل سنت احزاب و تشکل های اهل سنت و احزاب سیاسی اهل سنت، احزاب شیعی اهل سنت و  دومین حزب بزرگ پاکستان حزب مردمی تحریک انصاف که رییس آن آقای عمران خان است همه این ها بر این اصل ایمان و اعتقاد دارند که ما باید از بلوک استعمار و آمریکا بیرون بیاییم و با کشورهای همسایه چون ایران و چین و روسیه و بلوک مقاومت بپیوندیم ، همراهی با  گروه مقاومت در مقابل استکبار جهانی  موجب نجات ملت پاکستان خواهد شد.

گفت و گو از وجیهه سادات حسینی