به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» از مشهد، دکتر محمد سعیدی مهر، عضو هیأت علمیه دانشگاه تربیت مدرس، در نخستین نشست از سلسله نشست های مسائل نوین کلامی به بازخوانی براهین اثبات خدا با تأکید بر شبهات، امروز در جمع اساتید حوزه علمیه خواهران خراسان در مرکز تخصصی طوبی گفت: خداباوري انسان همواره در گرو تماميّت براهين علمي و فلسفي انسان نمي باشد و راه يابي بشر به سوي خدا تنها از راه تكاپوهاي عميق عقلي يا مشاهدات طبيعي نيست و حتي در بيشتر موارد، ايمان و اعتقاد مذهبي، ريشه در جاذبه هاي فطري انسان دارد.
وی ادامه داد: انسان خداباور و معتقد تلاش مي كند با تكاپوي عقلي و در جهت ارضاي اين گرايش هاي فطري، از يك سو، بر ميزان كارآمدي و دوام و اعتبار خود بيفزايد، و از سوي ديگر، با اقامه براهين محكم و خردپذير، باورهاي دروني خود را بر شالوده اي محكم و استوار بنا كند تا از گزند شبهات و تهاجمات در امان باشد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه اين كند و كاو عقلي براي راه يابي به خداوند، گاهي با استمداد از طبيعت صورت مي پذيرد، اظهار داشت: روشن ترين، همگاني ترين، مقبول ترين و نزديك ترين نمونه اين رهيافت، همان مطالعه در نظام مندي عالم و راه يابي به ناظم آن مي باشد كه از آن با عنوان «برهان نظم» ياد مي شود .
سعیدی مهر در ادامه با اشاره به تعریف برهان نظم به اقسام آن اشاره کرد و افزود: زیباشناختی، علّی، غایی اقسام نظم را تشکیل می دهند و در اعتبار برهان نظم به سه نوع اعتباری، صناعی، طبیعی تقسیم می شود.
این استاد دانشگاه در ادامه به ویژگی های برهان نظم اشاره کرد و ابراز داشت: موجودات طبیعی هدفمند عمل می کنند یعنی از نظام خاصی تبعیت می کنند چرا که همیشه یا غالباً به شیوه واحد برای رسیدن به هدف عمل می کنند که در جای جای جهان نشانه های واضحی از نظم وجود دارد.
وی با بیان اینکه با این توضیح به این نتیجه می رسیم که موجود هوشمندی وجود دارد که همه موجودات طبیعی را به سوی غایتشان هدایت می کند که همان خداوند خالق است، گفت: این حقیقت که موجودات طبیعی تقریباً به شیوه‌ای واحد و هماهنگ برای رسیدن به بهترین نتیجه عمل می‌کنند این نکته را آشکار می‌سازد که رسیدن آنها به هدفشان نه از راه تصادف بلکه با طرح و تدبیر بوده است و بنابراین موجودی مدبر و حکیم وجود دارد که همه موجودات طبیعی را به سوی غایتشان هدایت می‌کند که خداوند عالمیان نام دارد.
استاد این نشست در ادامه به براهین اثبات خداوند پرداخت و افزود: بدیهی بودن وجود خداوند به این معناست که ما آن را به مثابه بداهت اجتماع نقیضین و ضدان یا بسان زوجیت عدد دو قلمداد کنیم که از تصور این مفاهیم تصدیق آنها لازم می‌آید.
سعیدی مهر همچنین در بخشی از این نشست به بیان نقدها و پاسخ های فیلسوفان معاصر پیرامون اثبات خداوند اشاره کرد و گفت: با توجه به گفتار علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی آیه: «سَنُر‌ِیهِمْ آیاتِنَا فی الْآفَاق‌ِ وَفی أ‌َنْفُسِهِمْ حتی یتَبَینَ لَهُمْ أ‌َنَّهُ الْحَقُّ أ‌َوَلَمْ یکفِ برَبک أ‌َنَّهُ عَلَی کلِّ شَی شَهیدٌ» (فصلت / 53) از منظر قرآن مهم‌ترین دلیل بر بدیهی بودن وجود خداوند است؛ زیرا در فقره آخر این آیه بر گواه بودن خداوند بر همه هستی تأکید شده است و از سویی دیگر برهان صدیقین که در گفتار صدرالمتألهین، علامه طباطبایی و آیت‌الله جوادی آملی انعکاس یافته با این فقره از آیه کاملاً گره خورده است و همه آنان مدعی‌اند این فقره از آیه بر این برهان دلالت دارد.
گفتنی است این سلسله نشست های علمی تخصصی مسائل نوین کلامی به منظور توانمندسازی اساتید کلام و علوم عقلی مدارس خواهران حوزه علمیه خراسان برگزار می شود.
انتهای پیام/313/24
