به گزارش خبرگزاری«حوزه»، حسن صدرايي عارف در گفت و گو با روزنامه جوان که امروز بر روی دکه مطبوعات کشور قرار گرفت، به پرسشهای خبرنگار این روزنامه درباره ارتباط علما و رسانه و نیز برخی دغدغه های بین المللی پاسخ داد. روزنامه جوان نوشت:
حسن صدرايي سردبير خبرگزاري حوزه، سال‌هاست كه همزمان با طلبگي و فعاليت حوزوي در عرصه رسانه‌هاي بين‌المللي هم فعاليت داشته است. بهانه‌اي دست داد تا در رابطه با رسالت علماي دين و رسانه به گفت‌وگو بنشينيم. به رابطه رسالت علماي دين و رسانه پرداخته که مشروح آن را در ادامه می خوانیم.
شما هم طلبه هستيد و هم روزنامه‌نگار، طلبه‌ها معمولاً خيلي احتياط مي‌كنند كه مثلاً آبروي كسي نرود يا كسي بي‌خود بزرگ نشود و... اين در كار رسانه‌اي مانع شما نمي‌شود؟
رسانه جايگاه ديني دارد. امر به معروف و نهي از منكر يكي از اين مسائل است. فعاليت رسانه‌اي در حوزه و دين امر ضروري است، لذا هيچ وقت مانع هم نيستند؛ اتفاقاً جاهايي از حيث رسانه‌اي بودن نقد مي‌شويم كه ناشي از نبود اخلاق ديني در كار رسانه‌اي است به همين خاطر ما بايد ملتزم رسانه باشيم تا فعاليت‌هايمان مؤثر باشد.
نگاه بزرگان حوزه به رسانه چگونه است؟
بعضي از بزرگان ما ممكن است اعتمادي كامل به رسانه‌ها نداشته باشند، به دليل تجربيات تلخي كه داشتند يا برخي به دليل ملاحظات اخلاقي علاقه‌اي به رسانه‌اي شدن ندارند، البته برخي هم خودشان ميدان‌دار اين فضا هستند مانند آيت‌الله مكارم شيرازي كه با رسانه ارتباط زيادي دارند. ايشان حتي به همين دليل هم باني ايجاد يك شبكه ماهواره‌اي براي مقابله با فعاليت‌هاي شديد رسانه‌اي وهابيون شدند كه از شبكه‌هاي موفق در اين زمينه است.
خاطره رسانه‌اي خاصي از علما داريد؟
قبل از انقلاب جمعي از علماي نيك‌انديش و زمان‌شناس مثل شهيد بهشتي و امام موسي صدر مكتب اسلام را راه‌اندازي مي‌كنند كه كار مطبوعاتي پرغوغايي بود. در واقع علماي اسلام از زمان‌هاي دور واقف به اين موضوع بوده‌اند. خودم از نزديك ديدم كه خيلي از علماي ما واقف به رسانه هستند و از برخي بداخلاقي‌هاي رسانه‌اي دلخور بوده‌اند. مثلاً يك بار آیت الله مظاهري گلايه داشت كه بعضي روزنامه‌ها فحش‌نامه شده‌اند.
علماي حوزه روزنامه‌ها را می‌بینند؟
بله؛ آیت الله مظاهري مي‌گفتند من هر روز روزنامه‌ها و خبرگزاري‌ها را مي‌بينم و مطالعه مي‌كنم. خود حضرت آقا چندين بار گفتند كه سرمقاله‌ها را مي‌خوانم. خاطرم هست كه چند بار در جلسه‌هاي آقاي نوري همداني بودم كه تذكر به فلان برنامه رسانه داشتند كه نشان از حساسيت و توجه بزرگان ديني دارد.
يكي از اتفاقاتي كه در حوزه رسانه رخ داد بحث نامه رهبري بود. بازخوردهاي آن را چطور ديديد؟
بازخورد نامه دو شكل داشت؛ يكي رسمي و ديگري مردمي. به نظر من نامه آن‌قدر كه به شكل مردمي نفوذ پيدا كرد به شكل رسمي اتفاقي نيفتاد.
چرا؟
احساس مي‌كنم ديپلماسي فرهنگي ما خيلي قوي‌تر از اينها بايد باشد. برخي از نهادهاي فرهنگي ما در خارج از كشور روحيه كارمندي در آنها بيشتر غلبه دارد تا روحيه جهادي و انقلابي. لذا نيازمند تحرك بيشتري هستند، البته برخي خيلي قوي كار مي‌كنند و اثرگذار هستند اما در نگاه كلان ديپلماسي فرهنگی ما با روحيه جهادي و انقلابي مقداري فاصله دارد و توزيع و تبيين و ابلاغ نامه آقا از حيث رسمي خيلي ارسال نشد اما از حيث مردمي خيلي اتفاقات خوبي افتاد. از بعضي شخصيت‌هايي كه در لندن هستند سؤال كردم گفتند نامه بازخوردهاي خوبي در دانشگاه‌ها داشته است. يعني خيزشي آرام و مردمي در هر دو مرحله ايجاد شد و چون مردمي است همچنان ادامه هم دارد.
يكي از معضلات بحث فرقه‌هاست. رسانه‌هاي ديني در اين باره چه وظايفي دارند؟
بايد اعتراف كنيم رسانه‌هاي ما هنوز به بالندگي لازم براي تأثيرگذاري در سطح منطقه نرسيده‌اند. بايد به اين سمت برويم كه نه فقط در داخل، بلكه در خارج از كشور مرجع فكري براي رسانه‌هاي جهان باشيم و زيبايي‌هاي مكتب اهل بيت را به نمايش بگذاريم در عين حال هر اتفاقي كه قصد دارد مانع اين مسئله شود را به زيبايي با همان رويكرد امر به معروف و نهي از منكر اقدام كنيم و نهادهاي مرتبط را به نقد بكشيم و مطالبه‌گري كنيم اما خروجي آن ارائه زيبايي‌ها و حقايق مكتب اهل بيت باشد تا مخاطب سره از ناسره را تشخيص بدهد و ما در اين زمينه خيلي راه نرفته داريم.
شما چند كتاب هم تأليف كرديد، از جمله کتابی به نام رسانه‌اي براي جمهوري اسلامي، چرا چنين اسمي را انتخاب كرديد؟
به مناسبت بزرگداشت آيت‌الله تسخيري اين مقاله را نوشتم كه براي آن حدود 200 سند مطبوعاتي در بازه زماني 30 ساله را مطالعه كردم و به اين نتيجه رسيدم كه آيت‌الله تسخيري خودشان يك رسانه هستند. با باوري كه داشتم و در مقاله عناوين مختلف را توضيح دادم گفتم رسانه چند ويژگي دارد و همه آنها را آيت‌الله تسخيري دارد كه در واقع زيبايي‌هاي مكتب اهل بيت و جمهوري اسلامي را كه ايشان در گفت‌وگوها با رسانه‌هاي مختلف داشتند را تبيين كرده است.
از چه نظر؟
ايشان در صدها كنفرانس شركت كرده كه مثل كنفرانس‌هاي داخل ايران نيست. در اين محافل مخالفان انقلاب با انواع شيطنت‌هاي رسانه‌اي حضور پررنگي هم دارند. من تمام مصاحبه‌هاي ايشان را که مطالعه مي‌كردم مي‌ديدم در نوع پاسخگويي به سؤالات بهانه‌اي به آنها نمي‌داد بلكه زيبا از مباني جمهوري اسلامي دفاع مي‌كردند.
