به گزارش خبرگزاری «حوزه»، استاد محسن قرائتی در ادامه سلسله مباحث تفسیری خود با موضوع تفسیر قطره ای به بیان آموزه های آیه 283 سوره بقره پرداخته است.
* آيه
وَ إِنْ کُنْتُمْ عَلي سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا کاتِباً فَرِهانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً فَلْيُؤَدِّ الَّذِي اؤْتُمِنَ أَمانَتَهُ وَ لْيَتَّقِ اللَّهَ رَبَّهُ وَ لا تَکْتُمُوا الشَّهادَةَ وَ مَنْ يَکْتُمْها فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ عَليمٌ
* ترجمه
و اگر در سفر بودید و نویسنده اى نیافتید، وثیقه اى بگیرید و اگر به یكدیگر اطمینان داشتید (وثیقه لازم نیست.) پس كسى كه امین شمرده شده، امانت (و بدهى خود را بموقع) بپردازد و از خدایى كه پروردگار اوست پروا كند. و شهادت را كتمان نكنید و هر كس آنرا كتمان كند، پس بى شك قلبش گناهكار است و خداوند به آنچه انجام مى دهید داناست.
* نکته ها
هرگاه براى تنظیم سند بدهى نویسنده اى نبود، مى توان از بدهكار گرو و وثیقه گرفت، خواه در سفر باشیم یا نباشیم. بنابراین جمله ى «ان كنتم على سفر» براى آن است كه معمولاً در سفرها انسان با كمبودها برخورد مى كند. نظیر جمله ى «اذا حضر احدكم الموت الوصیة» یعنى هنگامى كه مرگ به سراغ شما آمد وصیّت كنید. با اینكه مى دانیم وصیّت مخصوص زمان مرگ نیست، لكن آخرین فرصت آن، زمان فرا رسیدن مرگ است.
* پيام ها
1- شرط وثیقه، بدست گرفتن و در اختیار بودن است. «مقبوضة» [*]
2- كار از محكمكارى عیب نمى كند، در برابر طلب، وثیقه بگیرید.«فرهان مقبوضة»
3- جایگاه افراد در احكام تفاوت دارد. براى ناشناس رهن و براى افراد مطمئن بدون رهن. «فرهان مقبوضة فان أمن...»
4- نگذارید اعتمادها و اطمینان ها در معاملات سلب شود. «فان امن بعضكم بعضاً فلیؤدّ الذى اؤتمن» فلسفه رهن گرفتن، اطمینان است كه اگر بدون آن اطمینان بود، رهن گرفتن ضرورتى ندارد.
5 - افراد آگاه به حقوق مردم، در برابر مظلومان مسئولند. «ولاتكتموا الشهادة»
6- آنجا كه بیان حقّ لازم است، سكوت حرام است. «ومن یكتمها فانّه اثمٌ قلبه»
7- انحراف درونى، سبب انحراف بیرونى مىشود. قلب گناهكار، عامل كتمان گواهى مى شود. «ولم یكتمها فانّه آثم قلبه»
8 - ایمان به اینكه خداوند همه كارهاى ما را مى داند، سبب پیدایش تقوا و بیان حقایق است. «واللّه بما تعملون علیم»
*) امام باقر علیه السلام فرمود: «لا رهن الاّ مقبوضة/ رهن، بدون قبض نمىشود». تهذیب، ج7، ص176
