به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه»، حضرت آیت الله سبحانی در درس خارج اصول در مسجد اعظم قم، اظهار داشتند: فلاسفه انسان را «الانسان حیوان ناطق» معرفی می کنند و ناطق را به معنای متفکر می گیرند و در واقع می گویند حقیقت انسان همان تفکر اوست؛ در حالی که باید گفت تکفر بخشی از واقعیت انسان است و بخش دیگر، غرائز اوست.
ایشان ابراز داشتند: انسان دارای دو غریزه پایین و بالاست که غرائز پایین مانند شهوت و غضب و غرائز بالا مانند عدالت خواهی، خداپرستی و ... است.
این مرجع تقلید با بیان این مطلب که ما معتقدیم «الانسان حیوان متفکر ذوقرائن» است، خاطرنشان ساختند: اگر در منطق می گویند فصل انسان، تفکر است، می گوییم: هر کسی از ظن خود شد یار من.
این استاد برجسته حوزه به آیاتی از سوره مبارکه شمس اشاره کردند و گفتند: خداوند متعال در آیه هشتم از این سوره فرموده است: «فَأَلْهَمَهَا فُجُورَهَا وَتَقْوَاهَا/ سپس فجور و تقوا (شرّ و خیرش) را به او الهام کرده است»؛ بنابراین انسان کامل آن است که هم دارای تفکر باشد و هم غرائز خود را رهبری نماید؛ به این معنا که شهوت خود را در مورد نکاح به کار برده و غضب خود را نیز در راه جهاد فی سبیل الله خرج نماید؛ نه بر سر یتیمان.
حضرت آیت الله سبحانی با اشاره به اینکه قرآن به بشر از دیدگاه اعم نگاه کرده است، اظهار داشتند: حضرت حق در آیه 191 سوره آل عمران فرموده است: « الَّذينَ يَذْکُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَلي جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَکَّرُونَ في خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ/ همانها که خدا را در حال ایستاده و نشسته ، و آن گاه که بر پهلو خوابیده اند، یاد می کنند و در اسرار آفرینش آسمانها و زمین می اندیشند( و می گویند: ) بار الها! اینها را بیهوده نیافریده ای! منزهی تو! ما را از عذاب آتش ، نگاه دار!» که نشان دهنده تفکر انسان هاست و آیه هشتم سوره شمس نیز سخن از غرائض انسان ها زده است.
ایشان ابراز داشتند: از این آیات پی به عظمت مکتب اسلام خواهیم برد که فوق فلاسفه، منطقیون و ... فکر می کند.
این مرجع تقلید در بخش دیگر از سخنان خود به کتاب «الفائق» اشاره کردند و گفتند: کتابی به نام «الفائق» در قم نوشته شده که مطالب ارزنده ای دارد و بنده فقط به یک نقطه آن انتقاد کرده ام؛ وگرنه کتاب خوبی است.
این استاد برجسته حوزه به اشکال این کتاب اشاره و خاطرنشان کردند: در این کتاب آمده است که اگر بنای عقلا در زمان ما پیدا شد، کافی است؛ اما ما بیان کردیم که کافی نیست و باید بر کتاب و سنت عرضه شود.