به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه» از بیرجند، سلمان علیزاده، مهندس طلبه ای است که کارشناسی خود را در رشته مهندسی مکانیک از دانشگاه شریف اخذ کرد و بعد از آن دوره کارشناسی ارشد را در رشته مهندسی پزشکی از دانشگاه علم و صنعت گذراند و در سال 1388 وارد حوزه علمیه قم شد و هم اکنون نیز در کنار درس و بحث حوزه، دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه صدا و سیما در رشته ارتباطات است.
- در ابتدای مصاحبه خودتان را معرفی کنید؟
سلمان علیزاده هستم؛ سال 1364 در شهر رامسر به دنیا آمدم و تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را در رامسر گذراندم و دوران دبیرستان را در رشته ریاضی فیزیک در مدرسه استعدادهای درخشان رشت تمام کردم؛ در کنکور سراسری رتبه 60 را کسب کردم و وارد دانشگاه صنعتی شریف شدم.
مقطع کارشناسی را در دانشگاه صنعتی شریف در رشته مهندسی مکانیک و کارشناسی ارشد را در رشته مهندسی پزشکی در دانشگاه علم و صنعت در سال 1388 گذراندم.
از سال 1388 در مدرسه مشکات تهران، طلبگی را آغاز کردم و تا سطح عالی را در این مدرسه گذراندم. از سال 94 ادامه دروس عالی و خارج فقه و اصول را در مدرسه کریمه اهل بیت علیها السلام قم آغاز کردم و هم اکنون نیز دانشجوی کارشناسی ارشد در دانشگاه صداوسیما می باشم.
- چه شد رشته ریاضی فیزیک را انتخاب کردید؟
با فهمی که امروز دارم، برای انتخاب رشته، باید عرض کنم که علاقه ام به رشته ریاضی فیزیک در آن دوره، خیلی از روی منطق و استدلال نبود، بلکه جوّ و فضای فکری آن سالها این بود، که رشته ریاضی فیزیک و مهندسی رشته خاص و ویژهای است و همه دوست داشتند در این رشته تحصیل کنند، از این رو این رشته را انتخاب کردم.
اگر کسی از همان ابتدا ابعاد رشته علوم انسانی و وسعت تاثیرگذاری آن در جامعه را برای ما بیان میکرد، بنده از همان ابتدا به دنبال این رشته میرفتم؛ و نیز از همان زمان درسهایی را که به طلبگی ارتباط پیدا میکرد، بیشتر پیگیری میکردم.
- چرا علاقه شدیدی به طلبگی پیدا کردی؟
ابتدا یک نکته عرض کنم و آن هم اینکه به قول امام خامنهای در سخنرانی سال 87 ایشان در دانشگاه علم و صنعت، ما رشتههای فنی و مهندسی را لازم داریم، تا در کشور تولید ثروت کنیم.
بنده به تدریج در دوران کارشناسی ارشد در دانشگاه علم وصنعت و با ارتباط با حوزه مروی تهران، به اهمیت کسب دروس حوزوی پی بردم، تا جایی که به این فهم رسیدم که حرکت صحیح برای تولید ثروت و بهره برداری ازآن، پشتوانه های فکری، فرهنگی و نیروی انسانی تربیت شده را برای حضور در جامعه می طلبد و با تفکر و تأمل بیشتر متوجه اهمیت نیروی انسانی و پرورش تفکر و کرامت انسانی در اسلام شدم و رسما به جرگه حوزویان پیوستم.
- تنها دلیل حضور شما به حوزه همین بود یا کسی شما را تشویق به طلبگی کرد؟
نه، ما یک حاج آقا قاسمیان که معرف حضور هستند، داریم که سردمدار اردوهای جهادی است. ایشان هم رشته عمران را در دانشگاه صنعتی شریف خوانده و وارد رشته فلسفه شده و در حوزه علمیه قم ادامه تحصیل داده است؛ ایشان بانی شدند و مدرسه ای را به نام مشکات تاسیس کردند، که همفکران وبرخی هم دورهایها در دانشگاه های شریف و علم و صنعت و امیرکبیر در این مدرسه علمیه جمع شدیم و به فضل خدا به عرصه حوزه وارد شدیم و این قطعا یک توفیق الهی بود.
- چقدر فضای آموزشی برای ایجاد دغدغه مندی و انتخاب سرنوشت موثر است؟
مطمئنا و بدون شک موثر است، چرا که وقتی حاج آقای قاسمیان ما را به این محیط وارد کرد، متوجه شدیم که چقدر این عرصه، جایگاه لازم و واجبی بوده است که شاید باید زودتر از اینها به آن وارد میشدیم، چرا که امروز باید فعالیت و کار جدی در عرصه علوم انسانی صورت بگیرد و حتی با تمهیدات صحیح، یک نوع مسابقه و رقابت برای حضور هرچه بیشتر نخبگان در این گونه رشته ها فراهم شود.
حقیقتا خدا رو شکر می کنم وقتی می بینم، هم کلاسیها و هم رشته ای های ما، اکنون با دانش حوزوی و دغدغهمندی درعرصه قرآن و مسائل مربوط به انقلاب، مشغول فعالیت در بخش های گوناگون فکری و فرهنگی کشور هستند. و باز هم خدا رو شکر می کنم که خوشبختانه حداقل چنین مسیری برای عده ای باز شده است، هر چند که قطعا این مقدار کافی نیست.
- چرا فکر می کنید، با وارد شدن به عرصه طلبگی دنیای جدیدی برای شما بازشده و به طور کلی در طلبگی چه دیده اید؟
ابتدا باید طلبگی رو معنی کرد، طلبه یعنی خادم ملت در عرصه فکری، فرهنگی، بیان احکام و دین شناسی، و اگر طلبه از این فضاها خارج بشود و بهدنبال دغدغههای مادی خود برود، هدف خود را فراموش کرده است و دیگر نمیتوان با عنوان طلبه او را یاد کرد.
و به طور کلی باید گفت: اگر کسی میخواهد طلبه بماند یا بشود، باید به دنبال رفع مشکلات مردم باشد و در هر عرصه فکری و فرهنگی ای که نیاز کشور است، وارد شود. البته به این نکته هم توجه کنیم که این دنیا، دنیای عمل جمعی و جمع گرایی است، نه فردگرایی و تکروی. بنابراین نیاز به کار گروهی هماهنگ بین طلاب در عرصه های مذکور است.
- چرا در اردوی جهادی حضور پیدا کردید و چرا با دانشجویان؟
طلبه موفق یعنی کسی که در مسیر تبلیغ دین، خدمت صادقانه ارائه می دهد. امروز باید طلاب به طور جدی وارد عرصه خدمترسانی به مردم شوند و این بزرگترین کار فرهنگی است و اگر این عرصه توسط طلاب به همراهی دانشجویان با جدیت پیگیری شود، معجزهای بزرگ در انقلاب اسلامی رخ خواهد داد و به طور کلی می توان گفت همراهی طلاب و دانشجویان در اردوهای جهادی، معجزهای در عرصه فرهنگی ایجاد میکند.
امروز خط خدمترسانی به مردم توسط طلاب و دانشجویان انقلابی پیگیری می شود و از فضای طلبگی، همت بیشتری را میتوان انتظار داشت که با همراه کردن دانشجویان در کنار طلاب، برای خدمت هر چه بیشتر به مردم، اقدام کند.
- امروز رسانه چقدر در زمینه تبلیغ رسانی موثر است؟
تمام پیغمبران و ائمه(ع) به دنبال این بودند که به روزترین، کاراترین و موثرترین وسیله تبلیغی را در زمان خود پیدا کنند و بکار بگیرند؛ آن بزرگوران از روشهای مختلف و به روز برای رساندن پیام الهی به مردم استفاده میکردند؛ امروزه نیز باید از وسایل متناسب با فضای جامعه برای تبلیغ دین بهره گرفت.
و در قرن اخیر رسانههای جمعی و فضاهای سایبری یکی از مهمترین وسایل تبلیغی در جهان هستند، که روز به روز در حال گسترش و پیشرفتند و اگر طلاب فضای رسانه را نشناسند و کار تبلیغی خود را متناسب با آن آغاز نکنند؛ اصلا کار طلبگی را ناقص و حتی ابتر، خواهند گذاشت.
- آیا طلبه باید منبرهای سنتی را رها کند و از فضای رسانه ای جدید برای تبلیغ استفاده کند؟
البته که نه، بلکه باید طلاب در عین حال که منبر سنتی را حفظ می کنند، از امکانات امروز فضای مجازی و رسانه استفاده درست و صحیح را انجام دهند و هر چقدر میتوانند در این عرصه توانمند شده و حرف دین را به تمام عالم برسانند.
باید توجه داشت که علیرغم اینکه امکانات علمی و دسترسی ها به منابع دانش زیاد شده است، اما عقلها تحت تاثیر انواع شهوات و هواها به انحراف و اسارات کشیده شده اند، که تبیین و رفع شبهات در این فضاها، وظیفه طلبه در عرصه رسانه است.
اگر این هدف، در عرصه رسانه به درستی پیگیری شود و اصل هدف یعنی رساندن کلام خدا به مردم، دنبال شود، مطمئنا مردم را از این حالت غفلت و جهلی که شدیدا دامنگیر شده است، نجات خواهد داد.
- صدا و سیما چقدر نیازمند حضورافراد انقلابی توانمند درعرصه مختلف برنامه سازی است؟
باید توجه داشت که امروز ما رسانه ملی را بهعنوان یک دستگاه تبلیغی، با قابلیت معرفی و ارائه فعالیتهای درست و تر و تمیز فرهنگی تبلیغی به عموم جامعه و حتی دنیا، در اختیار داریم، که باید از این دستگاه به بهترین شکل بهره گرفت. به این منظور باید طلاب و دانشجویان انقلابی، متخصص و نخبه به شکل گسترده تری وارد عرصه رسانه ملی شوند.
همانگونه که امام خامنه ای فرمودهاند "دستگاههای فرهنگی مربوط به دولت به جای اینکه آغوش خود را برای افرادی که هیچ اعتقادی به اسلام و انقلاب ندارند بازکنند سعی کنند زمینه را برای ورود افرادی که عاشق انقلاب و اسلام هستند و جان خود را در این زمینه فدا میکنند باز کنند که اینها دلسوز انقلاب و مردم هستند".
- به نظر شما چقدر صدا و سیما در انتقال پیام های انقلاب و دستاوردهای جوانان انقلابی بخصوص قشر طلبه موفق بوده است؟
در زمان های خاص و برخی مناسبت ها در رسانه ملی و در شبکههای مختلف، اطلاعاتی در زمینه انقلاب و دستاوردهای جوانان به مردم داده میشود و گاهی گزارشهای کوتاه خبری پخش میشود، که معرفی گوشهای از فعالیت جدی طلبهها و دیگر خدمتگزاران جامعه در آن دیده می شود. این گزارش های خبری حتما لازم است ولی کافی نیست و باید بسیار بیشتر به این امر مهم پرداخته شود.
رسانه ملی و دیگر رسانه ها باید از فعالیتهای طلاب در اقصی نقاط کشور مستند، فیلم و سریال تهیه کنند و در سطح ملی نشان دهند و این دید مردم را نسبت به طلبهها تغییر خواهد داد.
باید توجه داشت که بیش از 90 درصد طلاب عاشقانه خادم مردم هستند؛ لحظهای از دغدغههای مردم آرام نمینشینند؛ تنها درصد اندکی از به اصطلاح طلاب، مردم را در عرصههای مختلف کنار گذاشته اند و با سوء تبلیغ دشمنان به نماد روحانیت هم تبدیل شدهاند و اینگونه به ذهنیت مردم ضربه می زنند، در حالی که اکثریت طلبهها چنین منشی در رویکرد نسبت به مردم ندارند.
- چرا نیاز به تصویرکشیدن خدمات طلاب در عرصه های مختلف داریم؟
باید توجه داشت که اگر فضای واقعی این خدمات، مستند سازی بشود و کار رسانهای هنرمندانه ای برای آن اتفاق بیفتد و اصلا فعالیت و زندگی طلبهها مستند شده و پخش بشود، در اینصورت، هجمههایی که از سوی منافقین داخلی و دشمنان خارجی علیه حوزه های علمیه وطلبهها و انقلاب صورت میگیرد، خنثی میشود و مردم هر چه بیشتر درک میکنند که ارزش وجود طلبه در یک روستا و منطقه چقدر است و چه میزان میتواند برای نجات نسل های بعدی موثر باشد.
در اینگونه تولیدات رسانه ای توجه به این نکته مهم است که عموما پایهگذار اردوهای جهادی، قشر طلاب و مبلغینی هستند، که بیش از هزار سال است که در این لباس به مناطق محروم خدمت می کنند و این امر نوظهوری از این قشر نیست.
خوشبختانه به تبع این قشر و دانشجویان عزیز، امروز اردوهای جهادی تخصصی بسیاری در بین اقشار مختلف در سطح کشور راه افتاده است.
علاوه بر دانشجویان و طلاب، گاهی پیرمردها و خانمهای مسن، داوطلب میشوند، در این اردوها شرکت کنند، تا از لذت این اردوها بهرهمند شوند. تولیدکننده و فیلمنامهنویس باید بتواند این لذت و شوق را در مستند خود به مردم نشان دهد.
- چقدر جای مستند سازی و فیلم و سریال برای اردوهای جهادی در رسانه ملی احساس میشود؟
امروز در رسانه ملی، شبکه افق و شبکه مستند، بیش از بقیه شبکه ها در زمینه معرفی اردوهای جهادی قدم برداشته اند، البته آن هم فقط مستندسازی، اما دیگر شبکهها نیز باید در زمینه معرفی و نشر فعالیتهای جهادی بیشتر اقدام کنند، چراکه این اردوها نیاز حیاتی جامعه است.
باید دقت کرد که بازنمایی تمام فعالیتهای جهادی اعم از آمادهکردن فضا پیش از اردو و خدماتی که در طی آن ارائه میشود، نیاز به فیلمنامه ای قابل قبول و قوی دارد، چراکه فقط با کار قوی و هنرمندانه، میتوان شیرینی و لذت این فعالیت جهادی را به جامعه چشاند و دیگران را تشویق کرد که وارد این عرصه شوند.
باید دانست که مهمترین قسمت کار، خدمترسانی از روی اخلاص و بدون چشم داشت جهادگران است و این همان چیزی است که لذت فوقالعاده ای دارد، و اگر فیلمنامهنویس این لذت را چشیده باشد، میتواند آن را به مخاطب خود منتقل کند.
- طلاب و دانشجویان چگونه می توانند به دولت برای محرومیت زدایی کمک کنند؟
توجه به این نکته مهم است که دولت حتی اگر اراده آن را هم داشته باشد، بازوی خدمترسانی به همه نقاط کشور را ندارد. بنابراین باید تاکید کنم که بازوی جامعه برای پیشرفت، طلبهها و دانشجویان هستند، که درتمام عرصه ها بخصوص در قالب فعالیت های جهادی، می توانند خدمترسانی عملی و علمی ویژه ای داشته باشند.
بر این اساس نکته دیگر این است که اگر احیانا منافقین و دشمنان، از شانتاژ خبری نسبت به برخی محرومیتها در کشور، علیه انقلاب استفاده کنند، اولین کسانی که متهم میشوند، همین مسئولان هستند که چرا در عرصه خدمترسانی و رفع محرومیت وارد نشدند یا از طلاب و دانشجویانی که با اخلاص وارد این عرصه شدند، حمایت لازم را نکردند.
- ارتباط بین دانشجو و طلبه چقدر باید گسترش پیدا کند و چرا غربیها دوست دارند این دوقشر با هم ارتباط نداشته باشند؟
این امر طبیعی است که قطع ارتباط بین طلبه و دانشجو توطئهای است، که اصل و ریشه آن به این برمیگردد، که اینها میگویند دین باید سکولار باشد و ارتباطی به حکومتداری و فضاهای اجتماعی نداشته باشد.
در صورتی که تفاوتی بین دانشجو و طلبه نیست و هر دو باید بهدنبال خدمترسانی به مردم باشند، در یک سطح یک گروه از نظر علوم فنی و عمرانی و خدماتی و درمانی و دیگری از نظر تقوایی و ایمانی و در سطح دیگر هردو گروه توأمان کارهای یدی و خدمات کارگری عمرانی.
- چقدر لازم است که حوزه و دانشگاه ، طلبه و دانشجو در کنار هم قرا بگیرند؟
این سوال خوبی است. می توان گفت هر وقت حوزه و دانشگاه در کنار هم قرار گرفتند، سبب تحولی خاص در جامعه شده اند و باید تاکید کرد، که اتحاد همه جانبه حوزه و دانشگاه، سبب ایجاد تحول بنیادین درجامعه خواهد شد.
اگر دقت کنید هر زمانی که طلاب برای خدمترسانی در یک منطقه دورافتاده و محروم به همراه دانشجویانی که برخی از آنها دارای مدارک سطوح عالی علمی هستند و بدون ذره ای تکبر در اردو حاضر شده اند، برای خدمترسانی اعزام می شوند، همکاری دو طرفه سبب خیر و تحول در منطقه میشود.
- شما می تونید بگین امروز ارتباط طلبه و دانشجو در جامعه چگونه است؟
اگر خود مردم نگاهی به سطح جامعه بیاندازند متوجه می شوند که امروز دانشجویان و طلبه های انقلابی در عرصههای مختلف خصوصا فرهنگ و اقتصاد در کنار هم و با همفکری با هم خدمترسانی میکنند، خیلی از طلاب و دانشجویان بهدلیل همین دغدغههایی که داشتند، در دانشگاه پژوهشکده ها و کارگاههایی راه انداخته اند و فضای بازار کار ایجاد کردند و الان به وسیله شرکتهای دانش بنیان، به مردم خدمت رسانی میکنند.
در این چهل سال انقلاب، دانشجویان انقلابی با ارتباط با طلبهها و هیئتها توانستند، این حس خدمترسانی را زنده نگه دارند و طلبهها نیز هر زمانی که با دانشجویان به عنوان بازوی اجرایی، همکاری کردند به موفقیتهای بسیاری رسیدند.
و باید اذعان کرد که هرگاه طلبهها و دانشجویان با هم فکری با هم در عرصههای فرهنگی و اقتصادی وارد شدند جریانی راه انداختند وبه موفقیتهای فوق العادهای رسیدند، در حالی که دست تنها، هیچکدام نمی توانستند به این موفقیت ها برسند.
- آیا طلبه هم باید بیل بزند یا فقط تبلیغ انجام دهد، کفایت می کند؟
طلبه جوانی که کنار تبلیغ، کارهای عمرانی انجام می دهد، این کار او یک برکت ویژه الهی دارد و به فرمایش امام خامنهای "هر چقدر کار طلبگی تبلیغی در فضای جهادی میکنید؛ این بیل زدنها و ساخت یک خانه برای محرومان برکات و نورانیتی مضاعف برای شما میآورد".
تاکید می کنم که اردوهای مختلف دستهجمعی طلاب و دانشجویان که در طی آن کارهای فرهنگی و عمرانی انجام میشود، بسیار موثر است و دانشجویان جدیدالورود احساس میکنند، تفاوتی بین طلبه و دانشجو نیست.
نمونه تاثیر تبلیغ عملی حضور طلاب برای خدمترسانی، در سیل اخیر نوروز بود که باعث همدلی اقشار مختلف با یکدیگر بخصوص با طلبه ها شد.
کلام آخر؟
من به همه طلاب و اقشار انقلابی که کارهای جهادی و خدمترسانی میکنند، تاکید می کنم که باید با قرآن باشید، چراکه تنها چیزی که میتواند استمرار حضور در فضای جهادی را برای شما حفظ کند و تکبر را از انسان دور کند، کلام پروردگار یکتا و پیروی از آن است.
برای اینکه خلق و خوی جهادی زندگی کردن، استمرار داشته باشد راهی بجز انس با قرآن، نداریم. مانند برخیها نباشیم که خدمت رسانیهایی را که در یک دورهی کوتاهی قبل و بعد از جنگ از سوی آنها صورت گرفته است، بر سر مردم منت می گذارند و اکنون میخواهند سهم خود را از سفره انقلاب بردارند. برای نجات از این خطر باید کلام خدا و اهل بیت ع را در مقابل خود، نصب العین کنیم.
و آخرین کلام اینکه بر اساس آیات شریفه 10 تا 13 سوره مبارکه صف در طی این خدمت رسانی ها و مجاهدتها اگر به توفیق الهی گرهای هر چند کوچک از کار مردم باز کنیم، بخشی از سیئات ما تبدیل به حسنات خواهد شد و امید نجات انسان بیشتر می شود و نصرت خدا و فتح نهایی به تحقق نزدیک می شود.
گزارش: صدیقه مرتضایی